Sam phanh còn gọi là vang nổ, vì khi ta bật nắp chai rượu tạo ra những tiếng nổ rất vui tai. Các lễ hội rót rượu tại VN trong tiệc cưới, tiệc ăn nhà mới, tiệc thăng quan tiến chức trở nên một mode thời thượng trong xã hội.
Nhu cầu vang nổ càng lúc càng cao, ngày nay có nhiều nước tham gia vào công việc sản xuất sâm panh trong dó có cả VN. Rượu sâm panh Pháp có chai giá đến 3 triệu đoòng , thi Sampanh VN chỉ 30.000 đồng đó là lý do của bài này đuược viết.
Vấn đề dễ biết là giá cả của chai rượu, thực tế rượu sam panh VN là một là một hỗn hợp gồm: cồn, hương liệu và nước màu vì thế giá cả rẻ. Rượu sâm panh được sử dụng trong các tiệc cưới, cô dâu và chú rể khui chai sâm banh nổ ra rót ra ly có đá khói bốc lên, tạo ra một hiệu ứng đẹp để chụp hình. Một lời khuyên chân thành người viết xin gửi cho các cô dâu chàng rể, là tuyệt đối không nên uống loại rượu mừng này nếu bạn không muốn nhập viện trước giờ động phòng hoa chúc.
Theo RFI, ông Jean-Baptiste Denisart đồng sở hữu nhãn hiệu sâm banh André Robert, thì chỉ có rượu sản xuất ở khu vực Champagne miền bắc Pháp mới được mang tên “Champagne”. Theo ông quyền được bảo hộ nguồn gốc” Appellation d’Origine Protégée” tức A.O.P., chỉ những người làm việc và những cánh đồng nho nằm trong khu vực này mới có thể nhận được quyền bảo hộ. Champagne, nằm giữa hai thành phố Reims và Troyes, nơi thích hợp trồng ba loại nho nổi tiếng: nho trắng “chardonnay”- nho đỏ “pinot noir” và nho đen “pinot meunier”là một ba loại nho chính làm nên danh tiếng của rượu Champagne.
Ngoài ra, niên hiệu (millésime) cũng là dấu hiệu cho thấy giá trị của rượu sâm panh. Nho được thu hoạch vào năm được cho là tốt sẽ được cất và xử lý riêng. Loại rượu không ghi năm thường là nho tổng hợp từ các giống nho và năm thu hoạch , đây cũng chính là nền tảng và danh tiếng của mỗi nhà sản xuất. Theo giáo sư Joonas Rokka, trường Thương Mại Lyon, phân tích bốn “huyền thoại” giúp sâm banh nổi tiếng : nguồn gốc, thước đo giàu sang, lòng tự hào dân tộc và tính hiện đại
Trước đây, vùng Champagne nổi tiếng về nghề bán len hơn là sản xuất rượu vang, vì khí hậu khá lạnh ở đây có vẻ không thích hợp để làm rượu vang ngon. Do vậy, những thùng rượu đầu tiên được sản xuất chỉ dành làm quà tặng cho khách mua len. Nhưng dần về sau chất lượng sâm banh được cải thiện nhờ các tu sĩ dòng thánh Benedicto, dù họ không phải là người “phát minh” ra sâm banh. Sau này, tu sĩ Pierre “Dom” Pérignon (1635-1713), quản lý một tu viện Reims, được gọi là “huyền thoại về nguồn gốc” do chất lượng rượu mà tu viện sản xuất được gọi dưới tên “vang Perignon”từ giữa thế kỷ XIX. Về Sas nhà Moët & Chandon đã đưa ra dòng rượu đặc biệt Dom Perignon vào năm 1936, từ đó, rượu Dom Perignon của dòng tu nổi tiếng trên khắp thế giới.
Sâm banh còn là biểu tượng của sự giàu sang.Năm 496, vua Clovis của người Francs, tên gọi của người Pháp thời xưa được rửa tội tại thánh đường Reims. Sau này, theo truyền thống, kinh thành Reims trở thành nơi đăng quang của hầu hết các vị vua Pháp. Dĩ nhiên, sau mỗi buổi lễ là bữa tiệc linh đình và khách mời thưởng thức sâm banh của địa phương. Từ đó sâm banh được coi là “quốc hồn quốc túy”đồ uống hội hè, chỉ một bộ phận thượng lưu mới được thưởng thức.
Biểu tượng giàu sang của sâm banh còn được khẳng định nhờ vị vua giàu nhất nước Pháp, Louis XIV. Sau lần đầu tiên thử sâm banh vào năm 16 tuổi ở nhà thờ Reims, vị vua Mặt Trời đã gắn liền sâm banh với những khát vọng của ông : thời trang, uy quyền và xa hoa.
Ngành công nghiệp rượu có thêm lực đẩy mới nhờ một sắc lệnh của vua Louis XIV. Lần đầu tiên, sâm banh – và chỉ duy nhất loại rượu này – được phép vận chuyển trong chai thuỷ tinh thay vì chứa trong các thùng phuy bằng gỗ. Trong những năm 1660, sâm banh sủi bọt đã xuất hiện ở Anh Quốc, nhờ hầu tước Saint-Evremond, cũng là người xuất thân từ vùng Champagne nhưng sống ở Luân Đôn.
Cuộc Cách Mạng Pháp năm 1789 đánh dấu sự chấm hết cho sự liên kết giữa sâm banh với giới quý tộc giàu có. Chính cuộc cách mạng cũng là nguồn gốc của huyền thoại thứ ba, và có lẽ là huyền thoại thế lực nhất, khi liên hệ chặt chẽ sâm banh với “linh hồn” và giá trị của nền Cộng hoà mới của Pháp. Theo Voltaire, chai “sâm banh là hình ảnh chói sáng của đất nước chúng ta” và đến lúc phải coi đó là “biểu tượng vinh quang nhất” của nền văn minh Pháp.
Trong giai đoạn Đế Chế, sứ mệnh vẻ vang của sâm banh được hoàn thiện. Hoàng đế Napoleon dùng loại rượu này khi muốn xây dựng một xã hội tư sản công nghiệp và trung thành mới. Jean-Rémy Moët thành lập thương hiệu Moët ở Hoa Kỳ và phát triển một bộ phận khách hàng mới, trong đó có tổng thống George Washington. Sau khi quân Nga đánh tan đội quân của Napoleon và chiếm được thành phố Reims, nhà sản xuất, bà quả phụ Clicquot đã mở các hầm rượu của gia đình cho quân đội Nga với hy vọng nhờ đó bà sẽ chinh phục được thị trường Nga, vì bà biết bọn Nga ngố là một lũ bơm rượu.
Tất cả các chiến lược trên đều mang lại kết quả. Sau khi Đế Chế Napoleon sụp đổ và trước cuộc Cách Mạng Công Nghiệp lần thứ nhất, sâm banh đạt đến thời kỳ vàng son. Nhờ hệ thống đường sắt, sâm banh được chuyển nhanh hơn đến các thị trường xa xôi, với số lượng lớn hơn.
Thêm vào đó, trang thiết bị mới cũng giúp quá trình sản xuất hiệu quả hơn và giúp sâm banh trở nên thu hút cả về thẩm mỹ lẫn chất lượng. Sâm banh nhanh chóng trở thành một biểu tượng của nước Pháp trong mắt các nước trên thế giới. Có lẽ vì thế, không có gì là lạ khi thấy sâm banh được chiêu đãi trên con tàu Titanic hay được thử tại Triển Lãm Hoàn Cầu Paris năm 1889, hay khi tháp Eiffel được giới thiệu với khắp thế giới, sâm banh trở thành biểu tượng cho sự hiện đại vào thời điểm mà nước Pháp, quên đi những nỗi đau kinh hoàng và yếu kém của người Pháp trong hai cuộc Thế Chiến gây ra.
Người ta gọi sâm panh Pháp là “rượu vương giả” vì nó có một nguồn gốc cao sang. Năm 987 sau cái chết của Louis V. Đức ngài Hugh Capet lên ngôi vua Pháp ông đã mở đầu cho một truyền thống làm lễ đăng quang của vua Pháp ở Reims , xứ làm rượu vang năm ở vùng Champagne-Ardenne miền bắc Pháp. Reims không chỉ có một quá khứ gắn bó lâu dài với giai đoạn La Mã chiếm đóng, mà các khu định cư “thời đại đồ sắt” còn đóng dấu ấn lên chế độ quân chủ Pháp, tương tự như Paris, biểu tượng gắn liền với Reims là Nhà thờ Đức Bà Reims.
Trong tiếng Pháp là Notre Dame de Reims là một trong những công trình kiến trúc Gothic kinh điển, được ghi vào danh sách di sản thế giới của UNESCO, ngày nay du khách đến Reims là đẻ sẽ chiêm ngưỡng những công trình lịch sử kỳ vĩ với nhiều những tác phẩm nghệ thuật để đời, từ thế kỉ 13 còn lưu lại. Nhà Thờ Đức Bà Reims được xây dựng vào thế kỷ XIII, sau nhà thờ Đức Bà ở Paris ba thế kỷ là nhà thờ chính tòa của Tổng giáo phận Reims, đây là một trong những tòa nhà cổ nhất và lớn nhất của đất nước Pháp. Không những vậy nơi đây còn diễn ra lễ đăng quang của nhiều vị hoàng đế, vị vua làm lễ đăng quang cuối cùng tại nhà thờ này là vua Charles X ngày 29/5/1825.
Bao quanh Reims là những nhà xưởng làm rượu sâm banh. Hãy lên ghé thăm một vài trong số này. Ngôi nhà cổ nhất còn tồn tại là Ruinart, nơi sản xuất loại rượu vang có gas từ năm 1729. Các thiết kế tinh tế đậm chất nghệ thuật của nhà làm rượu sâm banh nổi tiếng, là nét khác biệt mà du khách cũng nên khám phá. Thực hiện chuyến tham quan bằng tiếng Anh quanh Nhà làm Rượu sâm banh Mumm, du khách có dịp học hỏi quá trình sản xuất và nhâm nhi vài ly trong lượt nếm thử. Xuống dưới hầm, du khách tiếp tục được mở mang tầm mắt trước một phần trong bộ sưu tập 25 triệu chai rượu sâm banh của gia chủ hiện hữu tại đây. Hãy dành một ít thời gian ở Veuve Clicquot-Ponsardin để xem hoạt động sản xuất rượu sâm banh và thành phẩm sau cùng.Thức uống quyến rũ này xếp hạng từ Bruit:không ngọt, Demi-Sec:hơi ngọt và Séc:khá ngọt. tùy theo các loại nho như Pinot Noir đỏ, Pinot Meunier đen và Chardonnay trắng. Đến thành phố Reims là “thủ đô của xứ sở Champagne”, nhưng có lẽ thức uống nổi tiếng được nhiều người ưa chuộng là Champagne trắng.
Trong các bữa tiệc đăng quang trước kia tại Reims, các loại rượu vang địa phương của vùng Champagne đã được người Champagnois sử dụng trong lễ đăng quang. Thành phố Reims được biết đến là thủ đô tinh thần của Pháp và trong 8 thế kỷ tiếp đó, các vị vua sẽ tiếp tục truyền thống của Capet . Sự kết hợp của vùng làm rượu với hoàng gia đã giúp cho danh tiếng rượu vang của vùng phát triển. Vào thế kỷ 16, chất lượng rượu vang Reims đã trở nên nổi tiếng, vua Francis I của Pháp đã tự tuyên bố mình là đã được biết tới vang Rems là “vins de France”, chất lượng rượu vang của họ không chỉ đại diện cho một vùng mà nó là đại diện cho cả quốc gia. Tương tự như vang Bordeaux hay vang Beaune được sử dụng để chỉ dẫn cho các loại rượu vang tương ứng của các vùng Gironde và Bourgogne.
Như trên cho ta biết, việc sản xuất rượu vang từ nho trắng đã khiến hương vị rượu tẻ ngắt và nhanh chóng bị hư hỏng. Sau nhiều lần khác phục cuối cùng phương pháp chế biến đã được thay khác phục, họ làm ra một loại vang đặc sắc gọi là ” vang trắng từ trái đỏ”,khi tu sĩ dòng Benedictine tên là Dom Pierre Perignon từ tu viện Hautvillers hoàn thiện kỹ thuật của mình, thì các Champenois mới có thể thực sự làm rượu vang. Đó chính là thư rượu Champagne trắng nổi tiếng ngày nay. Rượu Sâm panh Pháp được uă chuộng vì nó là loại “vintage Champagne” – cổ điển, xuất xứ từ miền Đông Bắc Pháp và được ủ từ một vụ nho nhất định, không pha trộn và thường chỉ được sản xuất 3-4 lần trong mỗi thập kỷ.
