(Đây là phần tiếp theo sau chiến dịch Liêu-Thẩm)
https://www.facebook.com/groups/NghienCuuLichSu/permalink/1151535101864458/
Với tướng Kovalev làm tổng chỉ huy cùng một dàn tướng ưu tú của CCP thì chiến dịch Liêu-Thẩm đã biến Đông Bắc thành mồ chôn lính KMT. Còn PLA thì được Liên Xô trang bị tận răng mọi thứ, lại vừa thắng lớn-khí thế hừng hực. Vì thế CCP và Liên Xô quyết định mở 2 chiến dịch nữa song song cùng lúc. Đó là chiến dịch Bình Tân và Hoài Hải.
● CHIẾN DỊCH HOÀI HẢI
Chiến dịch Hoài Hải bắt đầu từ ngày 6/11/1948 đến 10/1/1949. Các trận đánh chủ yếu diễn ra tại Từ Châu(là địa cấp của tỉnh Giang Tô), cảng Liên Vân, Thương Khâu(địa cấp thị tỉnh Hà Nam), huyện Lâm Thành(tỉnh Hà Bắc)…PLA tại khu vực Trung Nguyên đã xóa sổ hoàn toàn quân chủ lực của KMT. Chiến dịch được chia làm 3 giai đoạn:
▪︎ Giai đoạn 1: Bao vây Từ Châu
Ngày 6/11/1948, Tập đoàn quân dã chiến Hoa Đông của PLA tiến xuống phía Nam. Quân đoàn 6 và 7 của NRA bắt đầu tiến về Từ Châu nhưng lại phải băng qua một con kênh đào lớn. Do đó, tướng Hoàng Bá Thao của Quân Đoàn 7 được lệnh rằng phải chờ Quân Đoàn 44 đến nữa thì mới được phép vượt sông. Nhưng đến ngày 8/11 thì có 1 điều không thể lường trước được đã xảy ra, đó là 23.000 lính NRA đã đào ngũ sang phe CCP và tiết lộ toàn bộ lộ trình của Quân Đoàn 7. Ngay lập tức, 70.000 quân PLA đã kéo đến bao vây Quân Đoàn 7 và chặn các lực lượng khác đang cố vượt sông. Tướng Đỗ Duật Minh khi nghe tin Quân Đoàn 7 bị bao vây đã điều quân đến phá vây ngay. Tuy nhiên, do gián điệp của CCP đã được cài cắm khắp nơi trong KMT nên họ đã biết thừa ý định của Đỗ Duật Minh. Chưa kịp tới nơi, quân của Đỗ Duật Minh đã bị quân dã chiến Hoa Đông của PLA chặn đứng lại. Quân đoàn 13 của tướng Li Mi cũng nỗ lực cứu Quân Đoàn 7 nhưng không thành. Quân Đoàn 7 suốt 16 ngày bị bao vây trong đói khát, cạn kiệt vũ khí đã bị tiêu diệt. Tướng Hoàng Bá Thao chỉ huy Quân Đoàn 7 đã tự sát vào ngày 22/11/1948. Trước khi bị tiêu diệt, Quân Đoàn 7 đã gồng mình đánh trả làm cho PLA tổn thất tới 49.000 quân.
▪︎ Giai đoạn 2
Sau khi Quân Đoàn 7 bị tiêu diệt, sườn phòng thủ phía Đông của Từ Châu đã bị hở. Ngày 23/11, ở hướng Tây Nam Từ Châu, quân dã chiến Trung Nguyên đang bao vây tướng Song Đôi Tập. Hoàng Duy dưới sự chỉ đạo của Bạch Sùng Hy đã dẫn Quân Đoàn 12 đến cứu Song Đôi Tập. Nhưng Bạch Sùng Hy và Tưởng Giới Thạch lại mâu thuẫn nhau về phương án tác chiến. Ngày 28/11, Tưởng rút quân khỏi phòng tuyến Từ Châu. Tổng tư lệnh Từ Châu là Lưu Trĩ cũng rút quân, chỉ còn mỗi Đỗ Duật Minh là ở lại chỉ huy phòng thủ Từ Châu. Đầu tháng 12, sau 1 tuần bị vây hãm, nhiều quân NRA ở hướng Tây Nam Từ Châu đã đào tẩu. Ngày 4/12, dã chiến quân Hoa Đông tiến sâu vào Từ Châu. Ngày 6/12, quân của tướng Tôn Nguyên Lương bị bao vây chết hết, Tôn Nguyên Lương may mắn thoát được. Cùng ngày, dã chiến quân Trung Nguyên và dã chiến quân Hoa Đông đã tập hợp cùng nhau để truy quét tàn quân của KMT. Đến ngày 15/12, PLA đã tiêu diệt được 120.000 quân NRA, Từ Châu rơi vào tay CCP.
▪︎ Giai đoạn 3
Từ ngày 6/1/1949, dã chiến quân Hoa Đông bao vây quân của Đỗ Duật Minh. Sau 4 ngày đánh nhau khốc liệt, PLA đã tiêu diệt được toàn bộ quân của Khâu Thanh Tuyền. Khâu Thanh Truyền tự sát, còn Đỗ Duật Minh thì bị bắt. Vậy là PLA đã tiêu diệt được toàn bộ quân chủ lực của KMT tại khu vực Trung Nguyên và Hoa Đông.
Trong chiến dịch này, KMT đã thiệt hại tới 550.000 quân trong khi CCP chỉ mất có 120.000 quân.
● CHIẾN DỊCH BÌNH TÂN
Chiến dịch Bình Tân bắt đầu từ ngày 29/11/1948 đến 31/1/1949 đã xóa sổ lượng lớn quân chủ lực của KMT tại đồng bằng Hoa Bắc. Bình Tân nghĩa là thành phố Bắc Bình(Bắc Kinh) và Thiên Tân.
Mùa đông năm 1948, Tập đoàn quân dã chiến Đông Bắc tiến vào khu vực Hoa Bắc sau khi chiến dịch Liêu Thẩm kết thúc. Phó Tác Nghĩa đã khẩn cấp tập hợp lực lượng từ các địa khu tỉnh Hà Bắc như: Thừa Đức, Bảo Định, Sơn Hải Quan và Tần Hoàng Đảo để dồn về Bắc Kinh, Thiên Tân và Trương Gia Khẩu. Mục đích là tập trung phòng thủ tại các thành phố này.
Ngày 29/11/1948, PLA đã tấn công vào Trương Gia Khẩu. Phó Tác Nghĩa đã điều Quân Đoàn 35 ở Bắc Kinh và Quân Đoàn 104 ở huyện Hoài Lai(tỉnh Hà Bắc) tới ứng cứu cho Trương Gia Khẩu. Ngày 2/12, Tập đoàn quân dã chiến số 2 của PLA chiếm huyện Trác Lộc(thuộc địa cấp Trương Gia Khẩu tỉnh Hà Bắc). Còn tập đoàn quân dã chiến Đông Bắc thì đã tiến sát đến ngoại ô Bắc Kinh. Nhận thấy sắp bị bao vây, Phó Tác Nghĩa điều Quân Đoàn 35 và 104 từ Trương Gia Khẩu về để phòng thủ Bắc Kinh.
Trên đường về Bắc Kinh, Quân Đoàn 35 lại bị PLA bao vây. Ngày 22/12, chỉ huy của Quân Đoàn 35 đã tự sát, toàn quân bị tiêu diệt.
Sau khi chiếm được Trương Gia Khẩu, PLA bắt đầu tập trung xung quanh Thiên Tân. Chỉ chờ chiến dịch Hoài Hải kết thúc là ào ạt tiến vào
Sau khi chiến dịch Hoài Hải kết thúc vào ngày 10/1/1949 thì đến 14/1, 340.000 quân PLA đã ào ạt tiến vào Thiên Tân. Do kiệt sức và hết sạch vũ khí, Quân Đoàn 62 và 86 của KMT gồm 130.000 lính đã đầu hàng PLA. Một số Sư Đoàn không muốn đầu hàng nên đã đi vòng xuống phía Nam bằng đường biển. Tổn thất của PLA ở Thiên Tân là rất nhẹ: chỉ có 7.000 lính chết và 19.000 khác bị thương.
Sau khi Thiên Tân rơi vào tay của CCP, Bắc Kinh đã bị bao vây. Phó Tác Nghĩa quyết định đàm phán và đầu hàng vào ngày 21/1. Thật ra ông định tử thủ đến cùng nhưng có điều là gián điệp của CCP ở khắp mọi nơi, từ tướng tá cấp dưới đến ngay cả con gái ông cũng là gián điệp. Họ ra sức van xin ông đầu hàng. Đến ngày 31/1, Tập đoàn quân dã chiến Đông Bắc của PLA gồm 1 triệu quân bắt đầu tiến vào Bắc Kinh. Chiến dịch kết thúc, 521.000 quân KMT đầu hàng, còn PLA mất 39.000 quân.
Nói chung, số phận của lính KMT đầu hàng CCP thường không mấy tốt đẹp. Những người này luôn trong tình trạng như cá nằm trên thớt, ai may mắn thì sống. Còn xui thì bị CCP cho vào “danh sách đen” với lý lịch là “từng phục vụ cho bọn phản động Tưởng Giới Thạch”. Nhiều người về sau bị đấu tố đến chết, thậm chí là bị giết thịt trong thời cách mạng văn hóa. Nhưng với những vị tướng giỏi trong hàng ngũ KMT như Phó Tác Nghĩa hay Đỗ Duật Minh thì lại được CCP đối xử rất khác. Bọn họ còn được làm Bộ Trưởng, Ủy Viên hội nghị hiệp thương chính trị… nhiều tướng khác của KMT về sau còn được phong làm tướng bên PLA. Nhưng với điều kiện là phải giỏi.
https://vi.m.wikipedia.org/wiki/Đỗ_Duật_Minh
https://vi.m.wikipedia.org/wiki/Phó_Tác_Nghĩa
http://armchairgeneral.com/the-huaihai-campaign.htm
