Người hướng nội (introverts) – nhóm người chiếm từ 30-50% trong xã hội này dường như rất ít được mọi người thực sự công nhận.
Xung quanh bạn có người nào hướng nội giống như trong câu chuyện trên ảnh không?
– Khi phải trò chuyện cùng một đám người, sẽ tỏ ra rất vụng về hoặc rất trầm mặc
– So với việc cùng bạn bè đồng nghiệp gặp gỡ, thì họ muốn rúc ở nhà hơn
– Nếu như bị ép phải tham gia hoạt động tập thể, nhất định sau đó sẽ mất một khoảng thời gian để hồi phục tâm tình
– Họ không phải mắc chứng rối loạn lo âu xã hội (social anxiety), chỉ là đối với việc xã giao không nhiệt tình, hưởng thụ việc được ở một mình hơn.
Có rất nhiều từ dùng để mô tả những người này như: không thích nói chuyện, không hoà đồng, lầm lì, kiêu căng, sợ giao tiếp, tự kỷ .vv.
01. “TÔI CHỈ LÀ KHÔNG THẤY CẦN PHẢI TRÒ CHUYỆN VỚI NGƯỜI KHÁC ĐẾN THẾ”
Thông thường trong một đám người nói chuyện với nhau, có thể những người hướng nội sợ nhất là bị hỏi câu: “Sao cậu không nói gì vậy?”. Có một số người xuất phát từ thiện chí vô tình hỏi đến câu này, khiến bạn buộc phải lên tiếng trò chuyện. Nhưng may thay, ít nhất họ còn hỏi thẳng ra.
Người hướng nội thường rất khó để giải thích cho người khác rằng: Chúng tôi đơn giản chỉ cảm thấy không cần thiết phải trò chuyện với người khác nhiều đến vậy.
Người hướng ngooại thông qua việc xã giao để “sạc điện” cho mình, thông qua việc giao lưu với người khác mà có thêm năng lượng. Bản năng của họ là tránh ở một mình trong một thời gian dài, ví dụ như họ sẽ tìm những người xung quanh trò chuyện, vậy nên họ cũng rất chủ động trong những hoạt động xã hội.
Việc này tạo nên một nghich lý: người hướng ngoại thích xã giao hơn nên họ nắm trong tay quyền lợi định nghĩa hoàn cảnh xã hội. Điều này càng khiến cho người hướng nội thêm khó khăn. Đối với người hướng nội, xã giao là một việc vô cùng hao tổn năng lượng. Bản năng của họ chính là né tránh những cuộc tám chuyện vô nghĩa hoặc ngồi lê đôi mách (small talks/gossip).
Rất nhiều bạn bè của chúng ta, sau giờ làm việc đã phải tiếp xúc với một đống người, cuối tuần họ chỉ muốn ở nhà đọc sách, xem phim, không muốn ra đường. Đây không phải là họ sợ hãi hay né tránh xã hội, cũng không phải là biểu hiện của việc chán ghét xã hội; ở một mình đơn giản chỉ là cách giúp họ “hồi mana”, giống như cách chúng ta ăn cơm để nạp năng lượng hay đi ngủ để hồi phục tinh thần vậy.
02. TEAM CHÓ VS TEAM MÈO
Từng có nghiên cứu “Thế nào là không hướng ngoại” đã đưa ra đinh nghĩa hướng nội như sau: Nếu như hướng ngoại là chỉ sự tự tin vững chắc (assertive), tích cực nhiệt tình (enthusiastic), kích thích cao trong môi trường xã hội (higly stimulativen in social environment), vậy thì người hướng nội là nhóm những người có tính cách tương phản với những tính cách trên.
Nói mội cách chính xác, hướng nội hay hướng ngoại chính là cách con người phản ứng với những kích thích đến từ thế giới bên ngoài:
– Người hướng ngoại yêu thích và chủ động tạo ra rất nhiều kích thích: gặp nhiều loại người khác nhau, tham gia các loại hình xã giao và hoạt động tập thể. Đây đều là nguồn năng lượng tinh thần của họ. Khi ở một mình hoặc trầm tư trong một thời gian dài, họ sẽ cảm thấy cô độc, bất an. Bọn họ giống như mấy em cún vậy, thích tương tác với người khác, cũng dễ được thấu hiểu, cảm thông.
– Người hướng nội thì nhạy cảm hơn với cảm xúc của chính mình, bị nội tâm và suy nghĩ của chính mình dẫn dắt. Trong suy nghĩ của họ có vô vàn hoạt động phong phú, chỉ là họ không cần thiết lúc nào cũng phải chia sẻ với người khác về trải nghiệm này. Tương tự như mấy em mèo vậy. Khi không bị người khác chú ý đến chính là lúc họ cảm thấy thoải mái, dễ dàng phát huy năng lực của bản thân nhất. Có quá nhiều kích thích đến từ bên ngoài, ngược lại chỉ khiến cho họ thêm căng thẳng.
03. TRÊN ĐỜI KHÔNG CÓ AI LÀ GIỐNG NHAU NHƯ ĐÚC, NGƯỜI HƯỚNG NỘI CŨNG VẬY
Nhà nghiên cứu tâm lý học người Mỹ Jonathon Cheek và đồng sự đã đưa ra mô hình STAR, phân biệt người hướng nội thành 4 kiểu tính cách. Một người có thể có một kiểu hướng nội làm chủ tính cách, cũng có thể có nhiều kiểu kết hợp đồng thời với nhau.
Social Introvert (Kiểu hướng nội xã hội)
Những người này có khuynh hướng phù hợp với một nhóm người nhỏ. Thay vì chọn số lượng, họ sẽ chọn bạn bè dựa trên chất lượng, hy vọng có một nhóm bạn tuy nhỏ nhưng quan hệ lại rất thân thiết
Thinking Introvert (Kiểu hướng nội suy nghĩ)
Kiểu người hướng nội suy nghĩ này thông thường không có thói quen chia sẽ với người khác những chuyện liên quan đến quan điểm cá nhân (ví dụ như chuyện yêu thích hoặc ghét bỏ). Họ sẽ hay quan sát nội tâm (introspective), trầm tư hoặc tự phản tư (self-reflective).
Anxious introvert (Kiểu hướng nội lo âu)
Thường thường khi ở chốn xã giao họ sẽ cảm thấy khó chịu, không tự tin, thậm chí là cảm nhận sự hiện diện của mình là một niềm đau: liệu chính mình có phải là cái đứa mặt mày lạnh lùng tăm tối, phá hỏng bầu không khí hay không? Người khác sẽ cảm thấy mình là người như thế nào?
Restrained introvert (Kiểu hướng nội khắc chế)
Kiểu người hướng nội này có xu hướng suy nghĩ trước khi hành động hoặc nói chuyện. Bọn họ làm việc chậm mà chắc, thường xuyên suy tính trước trong đầu, từ chối sự nông nổi bồng bột.
