Tại sao không có động vật lớp thú nào có sáu chi?

──────────────────

Sỡ hữu 6 chi thay vì 4 chi có thể sẽ đem lại cho con người ta nhiều lợi thế hơn. 4 chân sẽ giúp ta giữ thăng bằng tốt hơn mà vẫn còn 2 tay để cầm với đồ vật.

Nhưng hiếm lắm thì tiến hóa mới tạo ra bộ phận cơ thể mới, nó thay vào đó biến đổi những bộ phận hiện đang có. Vậy nên những chi mới phải được tiến hóa từ những bộ phận vốn đã có sẵn.

Một số loài vật biến hóa đuôi của chúng để hoạt động được như một chi thứ năm (xem hình ở dưới). Một số loài khác lại thay đổi mũi của chúng. Loài voi thậm chí còn tiến hóa nên những ngón tay tại cuối vòi (ND: Voi châu Phi có 2 “ngón tay”, còn châu Á chỉ có 1).

Những mẫu hóa thạch sơ khai nhất chỉ ra rằng tổ tiên của loài trên cạn có 4 vây/chi. Khuôn mẫu thiết kế của các loài xương sống vốn đã không có sẵn những chi tiết rõ ràng có thể sửa đổi (thành chi), nên ta không thể gắn thêm hai ba chi mới vào nếu không có điểm khởi đầu.

Các ngón chi cũng vậy, một số loài thú, như ngựa, chỉ có một ngón chân, trong khi những loài khác có năm ngón, như chúng ta vậy, nhưng chỉ có ít loài mới có trên năm. Một vài loài thú trên cạn sơ khai nhất từng sở hữu nhiều hơn năm ngón (xem hình ở dưới). Những ngón này được biến hóa từ những vảy cá. Số lượng ngón chân cuối cùng giảm xuống còn 5 và tiến hóa sau đó cũng khó có thể tạo thêm ngón. [1]

Cơ thể chúng ta có khả năng mọc thêm ngón; ngón tay hoặc ngón chân thừa là một dị tật hiếm của con người (polydactyly), nhưng những ngón thừa của những người này không phát triển cùng với tiến hóa.

Có một trường hợp ngoại lệ khá thú vị. Gấu trúc đã tiến hóa một ngón cái từ những khúc xương ngoài rìa tay (xương cổ tay). Thực chất đó là một đốt xương dài và lệch hơn so với đốt xương tương tự ở người. (xem ảnh dưới bài).

Đông vật chân đốt như côn trùng và rết có thể phát triển nhiều chi, những chi này được gọi là những đốt phụ (appendages). Chúng có kết cấu cơ thể được chia làm nhánh giúp có thêm chi bằng cách phát triển thêm nhánh. Đôi lúc các nhánh dính lại với nhau như ở tôm và tôm hùm, nhưng mỗi đốt phụ vẫn đều được phát triển từ một nhánh riêng.

Trên đây là một đặc điểm rất quan trọng của tiến hóa; Nó chỉ có thể thay đổi những bộ phận cơ thể vốn đã có. Chẳng hạn như động vật có vú rất đa dạng, nhưng chúng đều chỉ là những biến đổi khác nhau từ một khuôn mẫu cơ bản

───────────────

• [1]: Life on land: The evolution of five fingers and toes: https://bit.ly/38OLNih

• Link gốc: https://bit.ly/32byh7d

• Theo dõi Israel Ramirez tại: https://bit.ly/2W75Pzq