Quay lại bài học về địa lý cấp 2 thì Việt Nam có 3 vùng đồng bằng là Đồng Bằng Châu Thổ Sông Hồng, Đồng Bằng Châu Thổ Sông Cửu Long, Đồng bằng duyên hải miền Trung. Mỗi vùng miền, mỗi thổ nhưỡng, khí hậu,…lại sinh ra một giống gạo đặc sản khác nhau. Và có thể bạn biết rồi, người Việt Nam luôn được thưởng thức những loại gạo ngon nhất quanh năm vì gạo đã xuất khẩu thì sẽ không thể ngon bằng gạo mới, mùa nào vụ đó như ở trong nước được.
Đầu tiên, hãy đến với Đồng bằng sông Cửu Long, với diện tích và sản lượng lúa lớn nhất không chỉ Việt Nam mà còn cả Đông Nam Á. Đây là vựa lúa cung cấp hơn 50% sản lượng gạo cho quốc gia và hơn 90% sản lượng gạo xuất khẩu. Với sự phì nhiêu, màu mỡ và khí hậu đặc trưng, rất phù hợp để trồng lúa nước. Nói về dày lịch sử các loại gạo đặc sản ở vùng châu thổ này nhiều không kể siết. Có thể kể đại diện đến các giống gạo làm nên tên tuổi vùng Mekong như sau:
– Gạo Nàng thơm chợ Đào (Nàng thơm Mỹ Lệ): gạo đặc sản lâu đời của Long An. Thơm mạnh nhất là khi trồng trên thổ nhưỡng vùng Mỹ Lệ, Cần Đước. Hạt cơm thon dài, mềm và dẻo vừa, rời hạt, xốp và không dính. Gạo chuẩn giống bây giờ còn rất ít, khó kiếm.
– Gạo Nàng Nhen: Được trồng nhiều ở huyện Tri Tôn (An Giang). Mùi thơm thoang thoảng từ khi còn ruộng mạ cho đến khi trổ đòng. Hạt cơm nhỏ hơi hồng, rất ít bị bạc bụng, khi nấu chín có độ dẻo vừa phải
– Gạo Nàng Hương: Được trồng nhiều ở Long An, An Giang và 1 ít ở Sóc Trăng. Hạt cơm trắng và bóng, dẻo dai, càng nhai càng cảm nhận được vị ngọt thanh
– Và gần đây nổi lên 1 dòng gạo đặc sản nức tiếng không chỉ trong nước mà còn trên cả thế giới. Nhóm đặc sản Sóc Trăng ST21, ST24, ST25: Trồng nhiều ở Sóc Trăng, ngoài ra còn được trồng ở Kiên Giang, Bạc Liêu… Thơm mạnh, pha trộn giữa thơm lá dứa ở phía Nam với thơm cốm lúa tám phía Bắc. Riêng ST25 gạo có hàm lượng mềm dẻo ngang với gạo Khao Dawk Mali của Thái từng 5 lần đạt giải gạo ngon nhất thế giới. ST24 cũng là gạo từng đạt giải Top 3 gạo ngon nhất thế giới. Hạt cơm thuôn dài, cơm vừa chín đã nghe mùi thơm lan tỏa rất dễ chịu, hạt cơm ít bị vỡ, mềm và dẻo đậm ngay cả khi để nguội. (Tuy nhiên, hiện ST25 được bán tràn lan trên thị trường mà vàng thau lẫn lộn, các bạn nên chọn nơi mua uy tín. Mình thường mua của A An làm quà biếu cho gia đình, khách hàng vì chất lượng ổn định, giá hợp lí lại còn giao hàng miễn phí. Các bạn tham khảo tại: https://www.facebook.com/gaoaan)
Tiếp đến là sự đóng góp từ của các giống đặc sản đến từ vùng Châu Thổ Sông Hồng. Với diện tích và sản lượng đừng thứ 2 trên cả nước, từ ngày xửa ngày xưa chúng ta đã quen thuộc với những loại gạo dẻo đặc trưng trồng tại các tỉnh Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình như :
– Gạo Bắc Hương: Bắc Hương là giống gạo đặc sản miền Bắc và được trồng nhiều những vùng khác nhau nhưng ngon nhất vẫn là các tỉnh: Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định. Nhờ vào trình độ canh tác cao của nông dân và chất đất phù sa màu mỡ của đồng bằng sông Hồng mà gạo Bắc Hương có chất lượng gạo ngon nhất miền Bắc. Gạo Bắc Hương thứ thiệt có hương thơm dịu nhẹ, màu trắng đục, hình dạng dài vừa không quá to, đều. Gạo Bắc Hương được phơi dưới cái nắng gắt của miền quê Bắc Bộ nên có vị đậm hơn những loại gạo khác. Khi nấu gạo Bắc Hương sẽ có mùi rất thơm, cơm khi để nguội vẫn có thể giữ được độ mềm, dẻo và hương thơm bền như khi mới nấu. Từ thời xa xưa, người dân miền Bắc thường có thói quen trộn gạo Bắc Hương với một số loại gạo khô khác để có thể tránh “hao gạo”.
– Gạo Tám Xoan Hải Hậu: giống lúa cổ truyền được chọn lọc từ người dân và đã được phục tráng theo quy trình kỹ thuật của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn. Loại gạo này có đặc điểm là hạt gạo hơi dài, thon nhỏ và vẹo một đầu; hạt có màu trong xanh, thơm dịu rất nhẹ và tự nhiên đặc trưng; không bị bạc bụng.
Và không thể không kể đến quê hương của những loại gạo nếp ngon nhất từ vùng núi cao miền Bắc như :
– Nếp Tú Lệ: là đặc sản Yên Bái nổi tiếng. Mỗi năm cho thu hoạch 1 lần. Có thể nói gạo nếp Tú Lệ chính là sản vật trời ban cho mảnh đất này. Không phải tự nhiên gạo nếp Tú Lệ lại được xếp vào danh sách những loại gạo nếp ngon nhất nước ta! Gạo nếp Tú Lệ có những đặc điểm như: Hạt gạo đầy, tròn, trắng trẻo, ăn không ngán, hương vị đậm đà, mang lại cảm giác khó quên cho người sử dụng. Một phần cùng là bởi phương thức canh tác đặc trưng vùng miền đã phần nào khiến gạo nếp Tú Lệ trở lên nổi tiếng.
– Nếp cái hoa vàng: Được trồng tại vùng trung du và miền núi Bắc Bộ. Đặc tính gạo rất dẻo, mùi thơm ngào ngạt.Thường được dùng để chế biến các món bánh ngon như bánh chưng, nấu xôi, làm cốm và đặc biệt là cất rượu.
– Nếp nương Điện Biên: Gieo trồng trên các ruộng nương Mường Nhé – Điện Biên. Có cả màu trắng trong và trắng đục. Hạt to đều, dẻo và thơm, ít dính, ăn nhiều cũng không ngấy.
– Gạo Séng Cù: Trồng nhiều trên những ruộng bậc thang vùng Tây Bắc như Mường Lò, Yên Bái. Hạt gạo bóng bẩy, cơm chín khi nhai thấy dẻo và bùi, vị ngọt đậm đà, rất ít dính. Có giá trị dinh dưỡng được đánh giá là gấp 4 lần các loại gạo khác.
Ngoài ra còn có các đặc sản khác như gạo Phadin của Tây Bắc, Lứt đỏ Điện Biên…. nhưng mình vẫn chưa có dịp thử qua.
Còn gạo nào là đặc sản quê hương của bạn thì chia sẻ với mình nha!
