Trong khoa học giải phẫu cơ thể người, phải chăng các cơ quan, cấu tạo của nam giới và nữ giới đều có sự khác biệt. Đặc biệt là về cấu trúc bộ não. Đây là một câu hỏi đã tồn tại rất lâu, khó trả lời và gây ra nhiều tranh cãi.
【Sự khác biệt của bộ não nam và nữ về mặt giải phẫu học?】
Vào năm 850 TCN, quan niệm về sự khác biệt giữa bộ não nam và nữ đã được hình thành kể từ thời của các nhà triết học Hy Lạp cổ đại. Năm 1854, nhà giải phẫu học và nhà phôi học người Đức Emile Hushke đã phát hiện ra rằng kích thước thùy trán của bộ não nam giới và nữ giới có sự khác biệt, thùy trán của nam giới lớn hơn nữ giới 1%. Thế kỷ 19, cùng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, các nhà khoa học bắt đầu nghiên cứu sâu hơn về sự khác nhau của bộ não nam giới và nữ giới.
Trong vài thập kỷ gần đây, các nhà khoa học não bộ đã nhận thấy rằng, tổng năng lực não bộ của nam giới thường cao hơn một chút so với nữ giới, tuy nhiên họ cũng đã phát hiện ra rằng vỏ não của nữ giới có xu hướng dày hơn nam giới. Vỏ não dày hơn có liên quan đến chênh lệch điểm số trong các bài kiểm tra trí tuệ (IQ) và nhận thức. Đồng thời, năng lực não bộ của nam giới cao hơn so với nữ giới nằm ở vùng dưới vỏ não, bao gồm đồi hải mã (đóng vai trò quan trọng trong việc ghi nhớ và phân tích không gian), hạch hạnh nhân (nơi xử lý cảm xúc của não bộ: khả năng xử lý và đưa ra quyết định) và đồi thị (trung chuyển tín hiệu cảm giác và vận động đến vỏ đại não).
Vỏ não
Vỏ não (còn được gọi là chất xám) là một loại mô thần kinh nơi hệ thống thần kinh trung ương xử lý thông tin theo chiều sâu. Vỏ não chủ yếu bao gồm noron tế bào thân, vùng kết thần kinh (sợi nhánh và sợi thần kinh trục có hoặc không có bao Myelin) các tế bào thần kinh, synapse và các mao mạch. Màu xám của vỏ não do màu của các mạch máu và noron tế bào thần kinh tạo thành. Qua phân tích cho thấy nam giới có bán cầu não trái lớn hơn nữ giới và ngược lại. Điều này cũng dẫn đến sự khác biệt trong xử lý cảm xúc: So với nữ giới, nam giới có xu hướng phản ứng mạnh mẽ hơn với các kích thích đe dọa.
【Hormone ảnh hưởng đến bộ não của nam giới và nữ giới】
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng hormone giới tính sẽ gây ra sự khác biệt giữa bộ não nam giới và nữ giới. Androgens (như testosterone) và estrogen (như estradiol), là những hormone steroid được tổng hợp trong tinh hoàn và buồng trứng. Trong cơ thể của cả nam và nữ giới, hormone này đóng vai trò rất quan trọng để đảm bảo hệ thống sinh sản có thể hoạt động khỏe mạnh, bình thường.
LH (Luteinizing Hormone) được sản xuất và tiết ra ở tuyến yên trước. Hormone này được coi là hormone tuyến sinh dục vì nó có vai trò trong việc kiểm soát chức năng của buồng trứng ở nữ giới và tinh hoàn ở nam giới.
Ở nữ giới, hormone LH kích thích buồng trứng để sản xuất ra estradiol. Khi nồng độ LH tăng cao ở giữa chu kỳ sẽ gây ra quá trình rụng trứng. Nếu thụ tinh xảy ra, hormone luteinizing sẽ kích thích hoàng thể, sản sinh progesterone để duy trì thai kỳ.
Đối với nam giới, hormone luteinizing kích thích sản xuất testosterone từ các tế bào Leydig trong tinh hoàn. Testosterone sẽ lần lượt kích thích sản sinh tinh trùng và làm nổi bật các đặc điểm giới tính ở nam giới – như giọng nói trầm hoặc sự phát triển của tóc và lông.
【Estradiol đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển não bộ của nữ giới】
Estradiol ảnh hưởng đến chức năng nhận thức của nữ giới. Tăng tiết estrogen quá mức có thể ảnh hưởng xấu đến việc học tập và nhận thức của não bộ, điều này khiến nữ giới có nhận thức kém hơn nam giới. Cắt buồng trứng, thời kỳ mãn kinh có thể gây ra biến đổi nồng độ estrogen ở nữ giới. Đây là nguyên nhân khiến cho tâm trạng thay đổi thất thường, không tự chủ được hành vị cũng như dễ bực tức, bức bối và hay quên ở phụ nữ thời kì mãn kinh.
Progesterone là một hormone steroid được tổng hợp trong não của nam giới và nữ giới. Progesterone là hormone quan trọng đối với nữ giới. Trong chu kỳ kinh nguyệt, nồng độ progesterone tăng lên sau thời kỳ rụng trứng để ức chế sự hấp thụ của hormone luteinizing. Ở nam giới, sự tăng tiết bất thường của progesterone có liên quan đến đến việc thanh thiếu niên tự tử.
Testosterone là một nội tiết tố androgen hoặc androgenic, được tổng hợp ở tinh hoàn nam giới với tốc độ khoảng 14.000 microgram/ngày và ở buồng trứng nữ với tốc độ 600 microgram/ngày. Testosterone tác động lên các mô não đang phát triển, nó phần lớn sẽ được các enzyme aromatase trong não chuyển đổi thành estrogen thông qua các thụ thể estrogen (Hiểu đơn giản là vầy, enzyme aromatase là 1 loại enzyme đặc biệt biến đực thành cái) [Khúc này cũng không hiểu lắm tại sao lại có Aromatase ở đây]
【Sự khác biệt về nhận thức giữa nam và nữ】
Nhìn chung, bộ não nam giới hoạt động tốt hơn bộ não nữ giới trong xác định hình học không gian. Cụ thể, nam giới có lợi thế trong các bài kiểm tra xoay hoặc thao tác với đồ vật có cấu tạo tương đối phức tạp. Ngoài ra, so với nữ giới, nam giới cho thấy độ chính xác cao hơn trong các bài kiểm tra về kỹ thuật, vận động, xác định mục tiêu và thời gian hoàn thành.
Tuy nhiên, bộ não nữ giới lại có trí nhớ vượt trội hơn so với nam giới về việc ghi nhớ vị trí của các đối tượng và lời người khác nói 1 cách chính xác. Nữ giới học thuộc lòng nhanh hơn, ngoài ra còn nhớ được nhiều cột mốc, sự kiện hơn so với nam giới. Ghi nhớ rõ ràng các chi tiết nhỏ và sự thay đổi vị trí của chúng so với lúc ban đầu.
Nói tóm lại, nữ giới vượt trội về kỹ năng ngôn ngữ, kỹ năng đọc hiểu và viết lách. Vượt trội hơn so với nam giới trong các bài kiểm tra phối hợp xử lí thông tin. Ngược lại, nam giới vượt trội về các kỹ năng không gian và quan sát: nam giới có thể hình dung và xử lý tốt các vật thể xoay 2D hoặc 3D phức tạp, có thể xác định chính xác các góc, cạnh, theo dõi các vật thể chuyển động và nhắm vào các vật thể đang chuyển động tốt hơn so với nữ giới.
Ở trẻ sơ sinh khoảng từ 2 đến 3 tháng tuổi sẽ có sự khác biệt về khả năng hình dung không gian. Các bé gái khi nhìn biểu cảm trên khuôn mặt của người lớn sẽ có nhiều phản ứng hơn và thường sẽ biết nói sớm hơn các bé trai. Trong khi đó các bé trai sẽ chú ý nhiều đến sự chuyển động của các vật thể trong tầm mắt. Do đó, ở tuổi trưởng thành, nữ giới sẽ chú ý nhiều đến gương mặt và biểu cảm của mọi người, trong khi đó nam giới thích nhìn mọi thứ xung quanh.
Nhìn chung, tỉ lệ nữ giới có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao gấp đôi so với nam giới, cũng như dễ mắc chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương. Nhưng nam giới lại có tỉ lệ nghiện rượu hoặc ma túy cao gấp đôi so với nữ giới và nam giới có nguy cơ mắc bệnh tâm thần phân liệt cao hơn 40% so với nữ giới. Nam giới còn có tỷ lệ mắc chứng khó đọc gấp 10 lần so với nữ giới, đồng thời tỉ lệ mắc chứng tự kỷ cao gấp 4 đến 5 lần so với nữ giới.
Sự khác biệt giữa bộ não nam giới và nữ giới còn liên quan đến nhiễm sắc thể giới tính. Nhìn chung, phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X trong cặp nhiễm sắc thể giới tính của họ, trong khi nam giới có một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y. Các gene trên nhiễm sắc thể Y chịu trách nhiệm cho một loạt các quá trình phát triển về cơ thể và não bộ của nam giới. Một số gene khác trên nhiễm sắc thể Y có thể liên quan đến sinh lý và nhận thức của bộ não nam giới.
