“Hôm nay và mãi mãi mai sau, xin tạc dạ ghi lòng”
Ngày 24/4, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức trọng thể Lễ truy điệu và an táng hài cốt các liệt sĩ hy sinh năm 1975, trong trận đánh tại Cao điểm 174 tại Nghĩa trang liệt sĩ xã Ân Mỹ (huyện Hoài Ân), trong không khí trang nghiêm, tôn kính.
Từ nguồn tin cựu chiến binh cung cấp, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Bình Định phối hợp cùng huyện Hoài Ân tiến hành huy động lực lượng, phương tiện, tổ chức tìm kiếm, phát hiện địa đạo 174 (chiều rộng 1,2m; cao 1,5m; chiều dài hơn 30m).
Sau đó, các đơn vị đã tổ chức khai quật và quy tập được 7 hài cốt liệt sĩ cùng một số di vật kèm theo như: Giày vải, khăn, dép cao su, ví, mũ cối, bút viết, thắt lưng, băng đạn…
Ông Hồ Quốc Dũng – Bí thư Tỉnh uỷ Bình Định thắp hương tưởng nhớ công ơn các anh hùng liệt sĩ. Ảnh: DT.
Thay mặt lãnh đạo tỉnh, ông Nguyễn Tuấn Thanh – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định, đọc điếu văn tại lễ truy điệu và an táng hài cốt các liệt sĩ.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Bình Định là chiến trường trọng điểm của Quân khu 5, là nơi đứng chân, hậu cứ của Sư đoàn 3.
Xác định được địa bàn chiến lược quan trọng của Bình Định nên cuối năm 1965, địch đã tập trung hơn 20.000 quân Mỹ và chư hầu, với 500 máy bay phản lực các loại và hàng chục tiểu đoàn thiết giáp, pháo binh nhằm thực hiện mục đích “tìm diệt” và “bình định”.
Tổ chức trọng thể Lễ truy điệu và an táng hài cốt các liệt sĩ hy sinh tại Cao điểm 174. Ảnh: DT.
Cao điểm 174 là cụm điểm tựa đóng vai trò rất quan trọng cả ta và địch. Nếu ta có được Cao điểm 174 nghĩa là kiểm soát được một địa bàn rộng lớn của huyện Hoài Nhơn, mà quan trọng là căn cứ Đệ Đức, sân bay Thiết Đính, cầu Bồng Sơn và cụm pháo binh phía bắc Đèo Phú Cũ. Ngược lại nếu địch có được Cao điểm 174, sẽ kiểm soát và khống chế toàn bộ phía bắc huyện Hoài Ân.
Ngay từ đầu cuộc chiến tranh, Cao điểm 174 là nơi giành giật quyết liệt giữa ta và địch. Đến tháng 11/1972, Sư đoàn 3 mở đợt tiến công tiêu diệt địch và làm chủ hoàn toàn cụm điểm tựa 174, xét thấy tầm quan trọng của Cao điểm 174, Sư đoàn 3 đã chỉ thị cho Trung đoàn 21 xây dựng hệ thống công sự trận địa hầm hào kiên cố, điển hình là địa đạo 174.
Đến tháng 9/1974, địch tập trung lực lượng gồm Sư đoàn 22 quân lực Việt Nam Cộng hòa, Liên đoàn biệt động số 4, Liên đoàn biệt động số 6 tập trung đánh chiếm Cao điểm 174, 82, Núi Chéo.
Có những ngày riêng Cao điểm 174 gánh chịu hơn 2000 quả đạn, pháo các loại, 40 lượt máy bay A37 ném bom xuống. Đêm mùng 1 rạng sáng ngày mùng 2/1/1975, địch mở đợt tiến công ồ ạt đánh chiếm cao điểm 174. Chúng huy động tối đa lực lượng pháo binh, máy bay bắn phá oanh tạc từ 2h sáng ngày mùng 2/1 đến 11h cùng ngày.
Tất cả các công sự trận địa bị phá hủy quân ta bị thương vong tổn thất nhiều, buộc lực lượng còn lại rút chạy vào địa đạo cố thủ.
Ông Lê Kim Toàn – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Bình Định. Ảnh: DT.
Đến 11h trưa ngày mùng 2/1 cửa địa đạo bị sập, địch chiếm giữ được địa đạo, khống chế và lấp chặt cửa địa đạo ở phía Nam. Toàn bộ chiến sĩ trong địa đạo bị kẹt lại không thoát ra được, theo thông tin ban đầu, số chiến sĩ ta bị mắc kẹt và hy sinh trong địa đạo khoảng 7 đến 9 đồng chí.
“Sự hy sinh to lớn của các anh hùng liệt sĩ đã tô thắm thêm vào trang sử vàng bất khuất của dân tộc Việt Nam, những người con đã quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Hương linh các đồng chí mãi mãi vọng tiền nhân, soi hậu thế. Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân tỉnh Bình Định hôm nay và mãi mãi mai sau xin tạc dạ, ghi lòng”, trích lời từ điếu văn.
Ông Hồ Quốc Dũng – Bí thư Tỉnh ủy Bình Định đưa hài cốt các anh hùng liệt sĩ về nơi an táng tại nghĩa trang liệt sĩ xã Ân Mỹ. Ảnh: DT.
Theo điếu văn, chiến tranh kết thúc đã 49 năm, địa hình, địa vật của chiến trường xưa có nhiều thay đổi.
Các nhân chứng lịch sử người còn, người mất, do đó, việc xác định thông tin chính xác để thực hiện việc khảo sát, tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ trở nên vô vàng khó khăn.
Hài cốt của các liệt sĩ hy sinh tại Cao điểm 174 vẫn còn nằm sâu dưới lòng đất lạnh, đó là nỗi đau ray rứt, sự băn khoăn, trăn trở của đảng bộ và nhân dân tỉnh Bình Định.
Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước ta, sự quan tâm chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Ban Chỉ đạo 515 của tỉnh; sự phối hợp, hỗ trợ, giúp đỡ tận tình của các cấp, các ngành, các đồng chí cựu chiến binh cùng nhân dân địa phương.
Ông Hồ Quốc Dũng – Bí thư Tỉnh uỷ Bình Định, ông Phạm Anh Tuấn – Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ. Ảnh: DT.
Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Bình Định đã tiến hành huy động lực lượng, phương tiện, tổ chức khai quật, tìm kiếm và đã phát hiện địa đạo 174 (chiều rộng 1,2m; cao 1,5m; chiều dài hơn 30m), tìm kiếm và quy tập 7 hài cốt liệt sĩ, các hài cốt liệt sĩ đã phân hủy, còn một ít xương cùng một số di vật kèm theo như: Giày vải, khăn, dép cao su, ví, mũ cối, bút viết, thắt lưng, băng đạn….
“Hỡi các hương hồn liệt sĩ đã hy sinh tại Cao điểm 174 cho đến nay chưa được tìm thấy hài cốt. Các anh ở nơi nào hãy làm sợi dây vô hình thiêng liêng kết nối âm dương trong thế giới tâm linh giao hòa giữa quá khứ và hiện tại. Hãy để chúng tôi sớm được tìm thấy phần xương thịt của các anh, chúng tôi đã cố gắng nhiều rồi, mong các anh hãy sớm trở về sum vầy bên đồng chí, đồng đội, người thân trong nghĩa trang liệt sỹ. Để chúng tôi được thường xuyên thăm viếng, hương khói”, ông Nguyễn Tuấn Thanh xúc động nói.
“Hình hài xương thịt các đồng chí đã trở thành đất đá, cỏ cây, mạch nước…”
“Trong giờ phút thiêng liêng, trọng đại này, xin kính cẩn nghiêng mình trước hương linh của các anh hùng liệt sĩ và kính dâng nén hương thơm với tất cả lòng thành kính, tri ân, lòng biết ơn vô hạn, đối với những người con ưu tú của mọi miền đất nước đã xả thân, anh dũng hy sinh. Vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, cho nền độc lập tự do và sự thống nhất của Tổ quốc thân yêu.
Ông Nguyễn Tuấn Thanh – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định thắp hương tưởng nhớ tại nghĩa trang liệt sĩ xã Ân Mỹ. Ảnh: DT.
Đã 49 năm trôi qua, hình hài xương thịt các đồng chí đã trở thành đất đá, cỏ cây, thành những mạch nước chảy trong lòng đất mẹ, hòa vào truyền thống cội nguồn của dân tộc. Sự hy sinh của các đồng chí đã để lại độc lập, tự do cho Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân, đã để lại cho mảnh đất Hoài Ân anh dũng, kiên cường, nơi đã sản sinh ra Sư đoàn 3 Sao vàng anh hùng hôm nay.
Dẫu cho thời gian có trải qua 49 năm dài đằng đẵng nhưng việc tìm được hài cốt các đồng chí là niềm vui mừng khôn xiết. Vì đó, là tâm nguyện hằng ấp ủ của đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bình Định. Phải làm tròn trách nhiệm của mình đối với những người đã hy sinh xương máu vì độc lập dân tộc và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Ông Hồ Quốc Dũng – Bí thư Tỉnh uỷ Bình Định viết sổ tang tri ân các anh hùng liệt sĩ. Ảnh: DT.
Kể từ hôm nay, các đồng chí sẽ được trở về với đồng đội của mình ở nghĩa trang liệt sĩ xã Ân Mỹ trong tình cảm thương yêu vô hạn của đồng chí, đồng bào.
Với tất cả lòng thành kính và tri ân sâu sắc, nguyện cầu cho anh linh các đồng chí được siêu thoát nơi cõi vĩnh hằng. Tổ quốc ta, Nhân dân ta mãi mãi ghi công. Tên tuổi của các anh hùng liệt sĩ đời đời bất diệt.
Vĩnh biệt các đồng chí! Xin các đồng chí yên giấc ngàn thu. Xin thành tâm gửi lời cảm ơn sâu sắc tới thân nhân các liệt sĩ đã có công sinh thành, nuôi dưỡng và hiến dâng cho Tổ quốc, những người con ưu tú”, ông Nguyễn Tuấn Thanh nói.