Khi vườn bưởi Diễn được thu hái hết, chủ vườn bắt đầu thụ phấn cho hoa giúp tăng khả năng đậu quả.
Những ngày trung tuần tháng 3, các vườn bưởi Diễn ở Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội bung nở hoa, tỏa hương thơm ngào ngạt, thu hút ong bướm từ khắp nơi về lấy mật, trợ giúp việc thụ phấn cho hoa.
Tuy nhiên, để đạt năng suất quả cao, người trồng cây phải chủ động thụ phấn bổ sung cho hoa.
Khi hoa bưởi ngát hương thơm, cũng là lúc người dân trồng bưởi bắt tay vào công việc thụ phấn cho hoa (Ảnh: Quang Minh).
Ông Nguyễn Gia Dũng (Minh Khai, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, bưởi Phúc Diễn nếu để phát triển tự nhiên, tỷ lệ đậu quả khoảng 30%-50%, trong khi có sự thụ phấn chủ động thì đạt từ 80% trở lên.
“Nhà tôi có khoảng 2.000 gốc bưởi diễn, nên phải thuê gần 20 nhân công làm việc liên tục trong hơn 10 ngày mới thụ phấn hết. Vào đầu giờ sáng và chiều, tôi cùng nhân công trèo lên cây bưởi trong vườn nhà, chọn và hái hoa bỏ vào hộp, đưa đi thụ phấn cho các cây bưởi khác.
Hoa bưởi được chọn phải cánh mịn, đều, chấm thử vào lòng bàn tay phấn hoa vàng rời ra thì việc thụ phấn tốt hơn, khả năng đậu quả cũng cao hơn”, ông Dũng chia sẻ.
Công việc này chịu ảnh hưởng từ thời tiết nên đòi hỏi chủ vườn nhiều kinh nghiệm.
Muốn hoa đậu quả cao chủ vườn phải thuê nhân công về thụ phấn cho hoa bưởi (Ảnh: Quang Minh).
Cách thụ phấn bằng tay cho hoa bưởi là dựa trên nguyên tắc thụ phấn chéo, tức là nhị của hoa này sẽ kết hợp với nhụy của hoa khác, không bắt buộc là trên cùng một bông.
“Tùy theo thời tiết từng năm mà cây bưởi ra hoa sớm hay muộn. Năm nay bưởi ra hoa rộ nhất từ giữa tháng 2, thời gian ra hoa kéo dài trong vòng một tháng. Việc thụ phấn đòi hỏi sự tỉ mỉ và mất khá nhiều thời gian”, ông Dũng cho biết thêm.
Với những cây bưởi thấp, người dân cầm bông hoa di chuyển xung quanh rồi quét phấn lên nhụy. Đối với những cây và cành cao, họ phải dùng cây sào hoặc que tre găm trực tiếp hoa bưởi, ở đầu que để thụ phấn hoặc quét phấn hoa vào đầu que có chổi lông rồi bôi lên nhụy hoa cần thụ phấn.
Việc thụ phấn đòi hỏi sự tỉ mỉ, mất thời gian (Ảnh: Quang Minh).
Cặm cụi thụ phấn cho từng chùm hoa, chị Mậu Thị Xuyến (Hoài Đức, Hà Nội) cho biết, tiền công được trả cho một ngày “se duyên” cho bưởi từ 300.000 – 450.000 đồng.
“Thời gian của mùa thụ phấn bổ sung kéo dài từ 2 – 3 tuần. Công cụ để thụ phấn là chiếc chổi dặm phấn trang điểm. Chổi có lông mềm, không làm hư hại cánh và nhụy hoa.
Với những cây thân cao, chúng tôi phải trèo, bắc thang hoặc dùng gậy dài chừng gần 2 mét rồi buộc cọ mềm hoặc bông gòn quét phấn lên đầu noãn hoa cần thụ phấn. Bưởi nở nhiều đợt, ngày nào cũng có hoa bung nở nên phải làm đi làm lại nhiều lần”, chị Xuyến chia sẻ.
Chị Xuyến cũng tâm sự, tuy có thể kiếm được nửa triệu đồng/ngày từ việc “se duyên” cho bưởi nhưng công việc rất vất vả khi cuối ngày cơ thể mỏi nhừ, đau chân, đau cổ.