Ngày 2/2, tin từ Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết, các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực – Thận nhân tạo của bệnh viện vừa cấp cứu thành công cho một trường hợp ngộ độc nguy kịch, suy hô hấp biến chứng ngừng tuần hoàn do ăn lá ngón.
Theo thông tin, trước đó, người thân phát hiện bà D.T.M (66 tuổi, trú tại xã Hoành Mô, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh) có biểu hiện ý thức lơ mơ, khó thở, nghi suy hô hấp vì đã ăn lá ngón. Sau đó, người bệnh được đưa đến Trung tâm Y tế huyện Bình Liêu cấp cứu.
Tại đây, kíp bác sĩ nhanh chóng tiến hành rửa dạ dày, bơm than hoạt tính. Trong quá trình cấp cứu, bệnh nhân có tình trạng ngừng tim, ngừng thở và được khẩn trương cấp cứu ngừng tuần hoàn.
Sau khoảng 3 phút, bệnh nhân có tái lập tuần hoàn tự nhiên; lúc này người bệnh được đặt ống nội khí quản, bóp bóng có oxy hỗ trợ, duy trì thuốc vận mạch đảm bảo huyết áp và lập tức chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ninh tiếp tục điều trị.
Bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực thăm khám cho bệnh nhân ngộ độc lá ngón. Ảnh BVCC
Bệnh nhân M. được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực trong tình trạng hôn mê, gọi hỏi không đáp ứng, phản xạ đồng tử với ánh sáng kém, thở hoàn toàn theo máy qua ống nội khí quản, mạch 87 lần/phút, huyết áp 100/60 mmHg có duy trì thuốc vận mạch.
Trước tình thế khẩn cấp, bác sĩ đã phối hợp nhiều biện pháp điều trị, hồi sức tích cực, tiếp tục dùng các thuốc hạn chế hấp thu độc tố, thở máy hỗ trợ hô hấp, đảm bảo chức năng tuần hoàn bằng thuốc vận mạnh. Cùng với, bệnh nhân được đặt đường truyền tĩnh mạch trung tâm, kiểm soát cân bằng dịch và điện giải, theo dõi huyết áp động mạch liên tục.
Sau 3 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân M. đã tỉnh táo hoàn toàn, hô hấp đảm bảo, mạch huyết áp ổn định, ngừng thuốc vận mạch, vận động chân tay bình thường, ngừng thở máy, rút ống nội khí quản và tự thở tốt.
Bác sĩ Dương Ngọc Lâm – Khoa Hồi sức tích cực – Thận nhân tạo, Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Chất độc có trong lá ngón hấp thu rất nhanh qua đường tiêu hóa, các triệu chứng ngộ độc xuất hiện chỉ từ 5-30 phút sau khi ăn.
Bệnh nhân có biểu hiện đau bụng, buồn nôn, chóng mặt, sụp mi, giãn đồng tử, khô miệng, khó nói, khó nuốt, khít hàm, yếu liệt, khó thở, liệt cơ hô hấp dẫn đến suy hô hấp, ngừng thở, làm rối loạn nhịp tim ảnh hưởng chức năng tuần hoàn, nguy cơ tử vong cao nếu không được cấp cứu, xử trí kịp thời”.
Theo bác sĩ Lâm, hiện tại không có thuốc điều trị đặc hiệu cho loại ngộ độc này. Do đó xử trí ngộ độc lá ngón chủ yếu là các biện pháp điều trị hồi sức, trong đó quan trọng là thực hiện càng sớm càng tốt việc hạn chế hấp thu độc tố bằng rửa dạ dày kết hợp uống than hoạt, truyền dịch, đảm bảo chức năng sống ổn định, kiểm soát tốt các chức năng hô hấp, tuần hoàn, xử lý các rối loạn nhịp tim, trong khi chờ độc tố được đào thải.
Đối với bệnh nhân M. may mắn được phát hiện sớm, sơ cứu nhanh, chính xác ngay từ tuyến cơ sở và điều trị kịp thời nên sức khỏe phục hồi tích cực.
Cây lá ngón thuộc họ cây leo, lá nhỏ (hình như lá trầu không nhưng mỏng), hoa màu vàng. Chất độc chết người trong lá ngón là Alkaloid, tác động mạnh mẽ lên hệ thần kinh trung ương gây co giật, liệt cơ, suy hô hấp, rối loạn nhịp tim, có thể gây chết người trong thời gian ngắn.
Thời gian qua, tại Quảng Ninh cũng như nhiều địa phương trên cả nước đã ghi nhận không ít vụ ngộ độc do lá ngón, thường xảy ra ở các khu vực vùng núi phía bắc, nơi cư trí của nhiều đồng bào dân tộc ít người. Tỷ lệ cứu sống thường thấp bởi hầu hết bệnh nhân ngộ độc thường phát hiện muộn, khi đó chất độc trong cây lá ngón đã gây tổn thương trầm trọng các cơ quan.
Lá ngón là một trong 4 loại cây có độc tính cao nhất, rất giống nhiều cây thuốc, rau ăn được nên dễ gây nhầm lẫn. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo: Người dân cần cẩn trọng khi hái các loại cây rừng làm thuốc hoặc dùng làm thực phẩm để tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.
Khi phát hiện người bị ngộ độc lá ngón, cần xử trí sớm, tích cực, khẩn trương. Nếu người bệnh còn tỉnh cần sử dụng các biện pháp gây nôn ngay lập tức để loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể, sau đó nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để sơ cứu và điều trị kịp thời.