Ít nhất 30% người Việt thiếu vận động thể lực, nguy cơ béo phì, mắc bệnh mãn tính

Ngày 6/9, tại Lễ phát động cuộc thi TÔI KHỎE ĐẸP HƠN lần thứ 2 do báo Sức khỏe & đời sống tổ chức, GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, trong khoảng 10 năm gần đây, tỷ lệ thừa cân, béo phì của chúng ta đã tăng hơn 2 lần, tập trung nhiều ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM. 

Trong khi đó, béo phì đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ công nhận là bệnh mạn tính, đòi hỏi phải quản lý và điều trị lâu dài do gây ra rất nhiều biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.   

Theo Thứ trưởng Thuấn, một trong những nguyên nhân gây béo phì chính là người Việt đang thiếu vận động thể thực. Một nghiên cứu của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) còn cho thấy, có ít nhất 30% người trưởng thành lười vận động. 

Đứng trước nguy cơ béo phì gây ra nhiều bệnh mãn tính, tháng 10/2022, lần đầu tiên tại Việt Nam, Bộ Y tế đã ban hành một hướng dẫn về chẩn đoán và điều trị bệnh béo phì để áp dụng tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên cả nước.

Các nội dung chính của Hướng dẫn tập trung vào nguyên nhân gây nên bệnh béo phì; chẩn đoán thừa cân, béo phì; xác định các dạng béo phì; các nguyên tắc chung trong điều trị béo phì và hướng dẫn điều trị bằng dinh dưỡng, vận động, tâm lý… 

“Béo phì khiến không ít người trong chúng ta tự thấy cơ thể không thể khỏe mạnh như bình thường, không thể đẹp như bình thường. Ngoài ra, béo phì cũng gây nên nhiều bệnh mãn tính nghiêm trọng. Nếu  chúng ta không đối mặt và ứng phó với tình trạng béo phì đang gia tăng nhanh, áp lực lên hệ thống y tế cũng không ngừng lớn hơn”, Thứ trưởng Thuấn nhấn mạnh. 

Theo Thứ trưởng Thuấn, cuộc thi Tôi khỏe đẹp hơn không chỉ là một cuộc đua giảm cân hay một cuộc đua nhan sắc mà là một cơ hội cho mỗi người nỗ lực để thành phiên bản tốt nhất của mình, để hôm nay tốt hơn chính mình ngày hôm qua. 

Mục tiêu cuối cùng chính là lan tỏa những câu chuyện truyền cảm hứng mạnh mẽ cho toàn xã hội về tinh thần khỏe – đẹp, luyện tập để có được thân thể khỏe mạnh, cộng đồng lành mạnh.  

GS.TS Lê Thị Hương, Viện trưởng Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng – Chủ tịch Hội đồng Giám khảo cuộc thi cũng nhấn mạnh, lối sống tĩnh tại, ít vận động và chế độ dinh dưỡng mất cân bằng mà nhiều người dân có làm tăng nguy cơ về sức khỏe như béo phì, các bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch…

“Đây là vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động. Như vậy để thấy rằng thay đổi ngay lối sống bằng cách thực hành dinh dưỡng lành mạnh, vận động hợp lý, từ đó hình thành thói quen, lối sống lành mạnh trong việc tự chăm sóc, rèn luyện sức khỏe có ý nghĩa quyết định như thế nào đối với sức khỏe của mỗi người”. GS Hương cho biết. 

Kết quả Điều tra quốc gia yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm (STEPS) năm 2021 do Bộ Y tế chủ trì cho thấy, gần 1/5 dân số (19,5%) bị thừa cân (BMI>25 kg/m2), trong đó có 2,1% béo phì (BMI>30 kg/m2); 15,3% dân số từ 40-69 tuổi có nguy cơ cao hơn 20% trong vòng năm tới bị các biến cố tim mạch như đột quỵ và nhồi máu cơ tim. 

Số liệu về mô hình tử vong cũng cho thấy gánh nặng bệnh tật do các bệnh không lây nhiễm chiếm tỷ trọng cao nhất, 73,66% số ca mắc và 78,6% số ca tử vong năm 2020. Mỗi người Việt Nam trung bình có tới 10 năm phải sống với bệnh tật vì vậy ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng sống và làm giảm số năm sống khỏe mạnh. 

Kết quả Điều tra quốc gia yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm (STEPS) năm 2021 cũng chỉ ra nhiều nguyên nhân khiến người Việt đang “ốm yếu” là do lối sống thiếu lành mạnh, ít vận động.

Tổng điều tra Dinh dưỡng toàn quốc năm 2020 của Bộ Y tế cho thấy, tỷ lệ thừa cân béo phì tăng rất mạnh từ 8,5% (năm 2010) lên đến 19% năm 2020. Trong đó, tỷ lệ thừa cân béo phì khu vực thành thị là 26,8%, nông thôn là 18,3% và miền núi là 6,9%.