Tin từ Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ cho biết, trong vài tháng mùa hè, bệnh viện liên tục tiếp nhận các trường hợp trẻ em bị đuối nước, trong đó nhiều em đã không qua khỏi.
Chỉ tính riêng trong tháng 7/2023, khoa Hồi sức tích cực chống độc – Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ tiếp nhận một số trường hợp trẻ bị đuối nước nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, tính mạng của trẻ.
Liên tục có trẻ đuối nước khi đi bể bơi với gia đình
Điển hình nhất là trường hợp của một bệnh nhi nam 6 tuổi (trú tại H. Thanh Oai, Thành phố Hà Nội) bị đuối nước tại bể bơi khu vui chơi khi cùng gia đình đi du lịch.
Khoảng 10 phút sau khi bị đuối nước, gia đình mới phát hiện trẻ và tiến hành cấp cứu ép tim tại chỗ 5 phút sau đó trẻ được đưa đến Trung tâm y tế huyện.
Lúc này, trẻ đã hôn mê, ngừng tim, ngừng hô hấp, được các bác sĩ cấp cứu ngừng hô hấp – tuần hoàn, chuyển viện trong tình trạng hôn mê.
Trong quá trình chuyển viện, bệnh nhi được cấp cứu ngừng tuần hoàn trên xe cấp cứu 1 lần, đến khoa Cấp cứu bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ, trẻ ngừng tim, SPO2 không đo được, các bác sĩ ngay lập tức cấp cứu ngừng tuần hoàn, ép tim ngoài lồng ngực.
Sau 10 phút cấp cứu tích cực, trẻ có tim trở lại, SPO2 đo được chỉ 65-75%, trẻ hôn mê (Glasgow 3 điểm), đồng tử 2 bên giãn tối đa.
Trẻ được điều trị tích cực, đặt ống nội khí quản, thở máy cao tần kết hợp dùng các thuốc vận mạch liều cao, điều chỉnh rối loạn nước điện giải. Tuy nhiên đến do tình trạng trẻ quá nặng nề, tiên lượng tử vong cao nên đến 20h00 cùng ngày, gia đình xin cho trẻ về.
Trước đó, bệnh viện cũng tiếp nhận một bệnh nhi nam 7 tuổi (Việt Trì, Tỉnh Phú Thọ) bị đuối nước. Theo lời mẹ của trẻ kể lại trẻ bị đuối nước tại bể bơi, sau 1 phút trẻ được vớt lên, lơ mơ, khó thở, gọi hỏi không biết, tím tái được người cứu hộ cấp cứu hô hấp nhân tạo, ép tim.
Sau cấp cứu ngừng tuần hoàn khoảng 2 phút trẻ có tim, còn khó thở ngay lập tức trẻ được đưa vào Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ sau đó được chuyển sang khoa Hồi sức tích cực tại Bệnh viện Sản Nhi Phú Thọ. Hiện trẻ đã hồi phục và được xuất viện.
Tránh trẻ bị đuối nước cần giám sát chặt chẽ
Bác sĩ Nguyễn Võ Lộc, Phó trưởng khoa Hồi sức tích cực – chống độc, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ cho biết, để hạn chế tình trạng đuối nước ở trẻ, các bậc phụ huynh cần giám sát trẻ cẩn thận, nhất là trong thời điểm trẻ được nghỉ học.
Cha mẹ cần quan sát kỹ trẻ khi đến nơi có nước và không để trẻ dưới 6 tuổi ở một mình trong bồn tắm, không để trẻ đi tắm ở bể bơi mà không có sự giám sát của người lớn.
Ngay tại nhà hoặc khu vực gần nhà cần làm rào, lấp kín, che đậy kỹ những hố và rãnh, ao hồ không cần thiết.
Ngoài việc trang bị kỹ năng cần thiết khi bơi, thì việc trang bị kỹ năng sơ cứu khi bị đuối nước cũng không kém phần quan trọng.
Khi phát hiện trường hợp đuối nước các em cũng cần có những kỹ năng cần thiết để cứu vớt người bị nạn như hô to để tạo sự chú ý mọi người xung quanh đến cứu, tận dụng các vật dụng nổi không chìm để đưa người bị nạn vào bờ.
“Việc sơ cứu ban đầu đúng cách rất quan trọng, giúp tăng cơ hội điều trị. Thời gian vàng để cấp cứu trẻ đuối nước là từ 0 – 4 phút từ lúc trẻ rơi vào nước”, bác sĩ Lộc cho biết.
Theo bác sĩ Lộc, trong trường hợp là người trực tiếp cứu đuối, người cứu đuối cũng cần có những kỹ năng quan trọng.
Khi xuống nước cứu người đuối nước cần lặn xuống và tiếp cận nạn nhân từ sau lưng để tránh tình trạng nạn nhân hoảng hốt ôm bám, gây nguy hiểm cho chính mình.
Sau đó kéo nạn nhân vào người mình, bơi ngửa bằng 2 chân và kéo vào bờ. Trong quá trình đó chú ý nâng cằm nạn nhân lên cao để nạn nhân thở, đưa vào bờ để sơ cấp cứu.
Sơ cấp cứu ban đầu đúng cách – cơ hội sống cho trẻ đuối nước
TS, bác sĩ Lê Ngọc Duy – Trưởng Khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Vài phút đầu là thời gian vàng để cấp cứu trẻ đuối nước, việc cấp cứu đúng cách cực kỳ quan trọng, quyết định sự sống còn của trẻ.
Nếu sơ cấp cứu không đúng trẻ có thể tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh nặng nề dù sau đó có được áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực do quá trình thiếu oxy não kéo dài”.
Thời gian chịu đựng thiếu oxy của não tối đa chỉ khoảng từ 4-5 phút, nếu quá thời gian này sẽ dẫn tới tổn thương não không hồi phục, gây tử vong hoặc di chứng thần kinh.
Vì thế, khi thấy một trẻ bị đuối nước không tỉnh, không thở, ngừng tim thì cần phải hồi sức tim phổi (thổi ngạt, ép tim) ngay vì đây là thời điểm vàng để cứu sống trẻ.
Cẩn thận đặt trẻ nằm ngửa trên nền cứng.
Nếu nghi ngờ chấn thương cổ: hãy di chuyển trẻ trẻ bằng cách di chuyển toàn bộ cơ thể (đầu, cổ, cột sống và hông) với nhau, giữ cho tất cả chúng thẳng hàng; không ngửa đầu nâng cằm, chỉ cần ấn góc hàm.
Nếu không nghi ngờ chấn thương cổ: Giữ đầu trẻ ngửa ra sau và nâng cằm để thông đường thở (kỹ thuật ngửa đầu – nâng cằm).
Tiến hành hồi sức tim – phổi (CPR) cho trẻ bằng cách:
– Thổi ngạt: Với trẻ nhỏ, đặt miệng của bạn trên cả mũi và miệng của trẻ để thổi ngạt được kín. Với trẻ lớn hơn, một tay ép cánh mũi và đưa miệng của bạn thổi vào miệng của trẻ.
Thổi chậm, đều trong 1- 2 giây và ngực của trẻ sẽ phồng lên, thổi ngạt 5 nhịp thở đầu tiên.
– Ép tim ngoài lồng ngực: Ngay sau thổi ngạt 5 nhịp đầu tiên, tiến hành ép tim ngoài lồng ngực. Sử dụng một tay đặt vuông góc với lồng ngực, (trẻ lớn/người lớn có thể dùng hai tay).
Vị trí ép tim: 1/2 dưới xương ức, ấn xuống ngực sâu khoảng 1/3 -1/2 lồng ngực theo đường kính trước sau.
Tốc độ ép tim 100 -120 lần/phút. Những lần tiếp theo tiếp tục thực hiện theo chu kỳ 30 lần ép tim/2 lần thổi ngạt. Tiếp tục ép tim và thổi ngạt liên tục (cả trong quá trình vận chuyển cấp cứu) cho tới khi trẻ tự thở lại được, hồng hào trở lại.