A: Jordan Yates
Bạn biết cái gì vô dụng hơn văn học không?
Giải tích.
Tôi đã học giải tích 2 năm ở cấp 3 và tôi chưa bao giờ dùng nó một tí nào từ khi tôi tốt nghiệp. Tất cả những gì không phải là tính toán cơ bản đều là vô dụng đối với tôi, nên là vì sao trường học lại dạy một môn vô dụng như vậy?
Nói gì cơ? Giải tích vô cùng hữu dụng mà? Kỹ thuật, kinh tế đều dùng gi-
Đúng.
Tôi biết là giải tích có rất nhiều công dụng và nó vô cùng quan trọng với nhiều lĩnh vực.
Cũng giống như việc tôi nhìn vào giải tích và nghĩ rằng “Tôi sẽ chằng bao giờ dùng cái này”, người đặt câu hỏi nhìn vào văn học và cũng nghĩ “Tôi sẽ chẳng bao giờ dùng cái này.”
Điều đó không có gì sai. Nhưng nó không có nghĩa là nó không nên được dạy.
Bởi vì cũng giống như một người kỹ sư có thể học giải tích và thấy rằng nó có thể được áp dụng vào nghề nghiệp của mình sau này, tôi nhìn vào phân tích văn chương và thấy được điều tương tự.
Văn học không hề vô ích với tôi. Tôi vẫn sử dụng những kỹ năng phân tích của nó ở bậc đại học, trong việc phân tích những vở kịch hay những buổi trình diễn sân khấu khác.
Trường học không thể biết bạn sẽ cần học cái gì khi tốt nghiệp. Nó không biết được rằng bạn sẽ không bao giờ chạm vào một cái máy tính hay một quyển sách hay một quả bóng đá sau khi học hết cấp 3.
Nhưng nó sẽ cung cấp cho bạn những kỹ năng cơ bản trong bất cứ ngành nghề nào bạn lựa chọn.
Văn học được dạy bởi vì cái kỹ năng phân tích, chia nhỏ một vấn đề ra và nhận xét xem từng khía cạnh ấy có ảnh hưởng gì đến tổng thể không phải là một kỹ năng chỉ dùng trong lĩnh vực nghệ thuật.
Giải tích được dạy bởi vì kỹ năng nhận dạng và áp dụng kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để giải quyết vấn đề không phải là một kỹ năng chỉ dùng trong lĩnh vực toán học.
Khi bạn nhận thức được những kiến thức bạn học ở trường không dừng lại ở “vẻ đẹp trong thơ Xuân Quỳnh” hay là “đạo hàm, tích phân”* mà là một hệ thống kỹ năng bạn học được, bạn sẽ thấy rằng những kiến thức đó quan trọng hơn bạn nghĩ.
— Bình luận —
> Clayton Badeaux
Tôi muốn thêm vào thế này: Văn học là việc sử dụng ngôn từ để biểu hiện cảm xúc hoặc ý tưởng. Thử tìm cho tôi một nghề mà việc giao tiếp không hề quan trọng xem.
—
> Leonardo Bonanno
Ừ, nhưng mà những ngành STEM với vô vàn ứng dụng thực thế đều dùng giải tích làm nền móng. Không ai quan tâm đến văn học thơ ca ngoài giới phê bình, còn giải tích vận hành mọi thứ trên thế giới.
>> Ryan Burnette
Không ai quan tâm đến văn học ngoài giới phê bình? Bạn đã từng nghe một bài hát nào chưa? Kể cả những bài hát thiếu nhi hay nhạc quảng cáo trên TV? Văn học, thơ ca là nền móng của những thứ đấy. Thơ ca dẫn đến sự hình thành của chất trữ tình trong nhạc có lời, một sự thay đổi rất lớn so với cách loài người từng hát cho con cái của họ khi dây thanh âm bắt đầu được hình thành.
Giải tích có thể vận hành thế giới, nhưng cái thế giới đấy thật nhạt nhẽo khi không có văn học nghệ thuật.
— Translator’s Note —
Bài gốc nói về “poetry”, nghĩa là thi ca. Mình đã quyết định dịch thành văn học cộng thêm việc đổi ví dụ, mặc dù biết là sẽ dịch sai nguyên tác vì:
1. Khi chuyển thành văn học nói chung, ý của tác giả (cả hai môn đều cung cấp kỹ năng) không thay đổi.
2. Vì những người đọc sẽ là những người Việt Nam, mà chương trình của mình không tách môn ngữ văn thành thơ/văn/ngữ pháp.
Theo: Đức Minh Võ
