30 NĂM TRƯỚC CỬA HÀNG MCDONALD ĐẦU TIÊN KHAI TRƯƠNG Ở MOSCOW KHIẾN NGƯỜI NGA PHÁT ĐIÊN
Ngày nay, thật khó để tin rằng hàng ngàn người sẽ sẵn sàng kiên nhẫn chờ đợi trong cái lạnh hàng giờ liền chỉ vì một chiếc Big Mac nhưng khi cửa hàng McDonald đầu tiên khai trương ở Moscow năm 1990, cả thành phố gần như phát điên.
Hành trình mở nhà hàng đầu tiên tại Nga của McDonald là một nỗ lực kéo dài 14 năm. George Cohon, người đứng đầu McDonald ở Canada chịu trách nhiệm đưa các vòm vàng trên logo McDonald đến trung tâm Moscow đã tìm kiếm thỏa thuận với chính quyền Liên Xô từ năm 1976. Ông nói với BBC rằng ban đầu ông muốn có được hợp đồng cho McDonald để phục vụ bánh mì kẹp thịt tại Thế vận hội Moscow năm 1980 nhưng ở cấp cao nhất của chính phủ đã có một cuộc tranh cãi lớn. Liên Xô cuối cùng đã từ chối vì sẽ rất kỳ lạ khi một chuỗi thức ăn nhanh của Mỹ có mặt tại Thế vận hội của Liên Xô.
Năm 1988 chi nhánh Canada của tập đoàn McDonald đã nhận được sự chấp thuận của Đảng Cộng sản để thành lập doanh nghiệp trên lãnh thổ Liên Xô. 50 triệu đô la đầu tư – đó là cái giá để McDonald xuất hiện trên thị trường Liên bang Xô viết. Ngày 3 tháng 5 năm 1989 việc xây dựng nhà hàng McDonald đầu tiên được bắt đầu trên Quảng trường Pushkinskaya ở Moscow và nhà hàng có diện tích rất lớn. Nó có hơn 700 chỗ ngồi bên trong và 200 bên ngoài và thời điểm đó là cửa hàng McDonald lớn nhất trên thế giới.
Do những hạn chế của Liên Xô đối với hàng nhập khẩu, McDonald đã phải xây dựng một khu chế biến mới khổng lồ ở ngoại ô Moscow để sản xuất thực phẩm cho cửa hàng đầu tiên ở Nga. Tuy nhiên, địa điểm này không được kết nối với lưới điện và chính quyền Liên Xô không nhanh chóng lắp đặt các dây cáp điện cần thiết. Cohon phàn nàn trực tiếp với đại sứ Liên Xô tại Canada về sự khởi đầu chậm chạp khiến ông đại sứ phải kêu gọi hàng trăm binh sĩ Liên Xô bắt đầu đào hào và đặt đường dây điện cho nhà máy.
Cửa hàng McDonald đầu tiên được khai trương tại Liên Xô vào ngày 31 tháng 1 năm 1990. Hàng ngàn người đổ xô đến khu vực bán bánh mì kẹp thịt tạo thành những hàng dài vài km ở trung tâm Moscow trên Quảng trường Pushkinskaya.
Người dân Moscow bắt đầu xếp hàng lúc 4:30 sáng để có cơ hội thưởng thức món ăn nhanh nổi tiếng của Mỹ. McDonald đã bán 34.000 bánh mì kẹp thịt trong ngày đầu tiên – phá vỡ kỷ lục ngày đầu tiên của cửa hàng McDonald Budapest là 9.100 cái. Dòng người rất đông đến nỗi hàng loạt cảnh sát được cử đến để kiểm soát tình trạng hỗn loạn, giống như an ninh tại các trận bóng đá náo nhiệt.
Tìm được một công việc tại MacDonald ở Liên Xô không phải là một chuyện dễ dàng. Khoảng 27.000 người Nga đã xin vào làm việc tại cửa hàng McDonald đầu tiên ở Nga với 630 người cuối cùng được chấp nhận. Những nhân viên đầu tiên là sinh viên từ các trường đại học danh tiếng có thể nói ngoại ngữ với kỹ năng phục vụ khách hàng xuất sắc. Svetlana Polyakova, người đã làm việc trong bếp vào tháng 1 năm 1990 và hiện là giám đốc quan hệ công chúng cho McDonald ở Nga kể lại cô nhìn thấy những khuôn mặt thực sự ngạc nhiên bởi sự thân thiện của nhân viên thu ngân. Để người dân Liên Xô nghe thấy 'Làm ơn, hãy đến đây', 'Cảm ơn' và 'Hãy trở lại' – điều đó rất hiếm trong văn hóa phục vụ của Liên Xô.
Người Liên Xô đã quá quen với sự phục vụ thô lỗ, thô lỗ đến mức khi họ phải đối mặt với cách cư xử lịch sự và khuôn mặt rạng rỡ, họ hoàn toàn bị sốc. Trên thực tế, các khách hàng cảm thấy rất khó chịu trong khi được phục vụ bởi một người đang mỉm cười khiến các giám đốc của McDonald yêu cầu nhân viên của họ mỉm cười ít hơn!
Mọi người từ Liên Xô đã nghe rất nhiều về nền văn hóa phương Tây mà không thể tiếp cận nó, vì vậy công dân Liên Xô thực sự phát điên khi các logo vòm vàng của McDonald xuất hiện và làm rung chuyển Moscow.
Bánh mì kẹp thịt gây xôn xao ở Liên Xô vì mọi người thường quen ăn một chế độ ăn khá ảm đạm so với thực phẩm được cung cấp ở phương Tây. Mọi người thậm chí còn mang bao bì thực phẩm dùng một lần của McDonald về nhà làm quà lưu niệm hoặc thậm chí để tái sử dụng.
Với mức lương trung bình 150 rúp, giá cả không làm khách hàng quá sợ hãi (dù không phải rẻ). Big Mac tại thời điểm đó có giá 3 rúp 75 kopecks và một hamburger – 1 rúp 50 kopecks .
Vào năm 1991 và 1992, những hàng dài khách hàng vẫn có thể được nhìn thấy và mọi người phải chờ hàng giờ để vào cho tới khi thêm nhiều cửa hàng được mở ra thì vấn đề này mới chấm dứt.
Các buổi lễ khánh thành các nhà hàng McDonald tiếp theo cũng được coi là những khoảnh khắc lịch sử lớn. Lễ khai trương nhà hàng thứ hai vào năm 1993 thậm chí còn có sự tham dự của Tổng thống Nga Boris Yeltsin. Tuy nhiên, Liên Xô lúc đó đã không còn tồn tại nữa.
Nguồn bài viết hoàn toàn tổng hợp từ báo chí của Nga như The Moscow Times, Russia Beyond và Bridge to Moscow.
