5 nhóm công chức sau sẽ bị tinh giản biên chế trong 5 năm tới

Những trường hợp dôi dư, công chức có năng lực yếu kém sẽ là những người đầu tiên nằm trong diện phải tinh giản biên chế trong 5 năm tới nhằm xây dựng bộ máy Nhà nước tinh gọn, hiệu quả, hoạt động liên tục.

5 đối tượng tinh giản biên chế bao gồm những ai?

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 154/2025 về tinh giản biên chế quy định rõ các trường hợp cán bộ, công chức, viên chức và người hưởng lương từ ngân sách sẽ thuộc diện tinh giản biên chế trong 5 năm tới. Nghị định này thay thế Nghị định 23/2023 về tinh giản biên chế.

Nghị định 154 có hiệu lực từ 16/6/2025.

Cụ thể 5 trường hợp sau vào diện phải tinh giản biên chế trong thời gian tới:

Thứ nhất là những người dôi dư do sắp xếp tổ chức bộ máy hoặc sắp xếp lại đơn vị hành chính, như sáp nhập thôn, tổ dân phố, cơ quan cấp xã hoặc đơn vị sự nghiệp. Đây là nhóm chiếm tỷ trọng lớn trong lộ trình tinh giản giai đoạn tới.

Thứ hai, người có năng lực chuyên môn yếu, không hoàn thành nhiệm vụ hai năm liên tiếp, hoặc một năm không hoàn thành nhiệm vụ nhưng bị kỷ luật, đã được bố trí công việc phù hợp nhưng vẫn không đáp ứng yêu cầu.

Thứ ba, cán bộ, công chức, viên chức có sức khỏe yếu, không đủ điều kiện công tác dài hạn, đã được bố trí làm công việc phù hợp nhưng không đảm bảo hiệu quả công việc.

Thứ tư, người tự nguyện nghỉ việc và đủ điều kiện hưởng chính sách tinh giản theo quy định.

Thứ năm, trường hợp cán bộ không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố bị dôi dư do sắp xếp lại hệ thống chính trị cơ sở.

Sẽ có 5 nhóm công chức nằm trong diện phải tinh giản biên chế trong 5 năm tới. Ảnh: N.C

Đây là một trong những nhóm chịu tác động lớn nhất, với hàng trăm nghìn người có thể phải nghỉ việc từ năm 2025. Theo thống kê của Bộ Nội vụ, đến cuối năm 2021, cả nước có 90.508 thôn, tổ dân phố, trong đó gồm 69.500 thôn và 20.900 tổ dân phố. Tổng số người đang hoạt động không chuyên trách tại các đơn vị này là khoảng 297.800 người, tương đương trung bình 3,3 người mỗi thôn, tổ dân phố.

Việc xác định đối tượng tinh giản phải được thực hiện công khai, minh bạch, trên cơ sở đánh giá năng lực, hiệu quả công việc và phù hợp với yêu cầu tổ chức bộ máy. Các đơn vị không được tận dụng chủ trương tinh giản để loại bỏ những người có ý kiến trái chiều, đấu tranh bảo vệ lẽ phải hoặc vì lý do cá nhân.

Ngoài quy định đối tượng phải tinh giản biên chế, Nghị định 154 cũng quy định cụ thể mức hỗ trợ với từng đối tượng khi bị tinh giản biên chế, cách tính tiền lương khi tinh giản biên chế…

Mục tiêu tinh giản biên chế trong 5 năm

Trung ương xác định giai đoạn 2025-2030 là thời điểm then chốt trong tiến trình tinh giản biên chế gắn với sắp xếp tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên cả nước. Lộ trình tinh giản không chỉ đặt ra các mục tiêu cụ thể về số lượng, mà còn yêu cầu đảm bảo hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị và bộ máy hành chính các cấp.

Theo Kết luận số 40-KL/TW của Bộ Chính trị, toàn hệ thống chính trị cần thực hiện việc tinh giản ít nhất 5% biên chế công chức và 10% biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong giai đoạn 2021-2026. Riêng với các địa phương thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, huyện, xã, tỷ lệ tinh giản có thể cao hơn, với mục tiêu phấn đấu giảm tối thiểu 20% công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy.

Tính toán của Bộ Nội vụ cho thấy, trong năm 2025 sau sắp xếp đơn vị hành chính sẽ tinh giản hơn 130.000 cán bộ công chức, và kết thúc hoạt động của hơn 120.000 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Tờ trình số 486/TTr-CP ngày 9/6/2025 của Chính phủ gửi Quốc hội cũng nêu rõ, sau khi sắp xếp, tổng số cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh sẽ không vượt quá số hiện có, đồng thời thực hiện tinh giản trong thời hạn 5 năm để đảm bảo bố trí đội ngũ theo đúng quy định và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Tại cấp xã, sau sáp nhập, số lượng biên chế trước mắt được giữ nguyên để ổn định tổ chức. Tuy nhiên, các địa phương sẽ phải rà soát, đánh giá đội ngũ, từ đó tinh giản những trường hợp không đủ tiêu chuẩn hoặc không đáp ứng được yêu cầu công việc, nhằm bảo đảm đến hết năm 2030, cơ bản hoàn thành việc cơ cấu lại và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại cơ sở.

Tổng thể, lộ trình 5 năm tới hướng đến một bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đảm bảo vừa cắt giảm hợp lý biên chế, vừa không làm gián đoạn hoạt động của các cơ quan nhà nước, đồng thời tạo điều kiện để xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ năng lực, phẩm chất, phục vụ tốt hơn người dân và doanh nghiệp.

Đọc thêm