A: Scott Tyson
Để mà Mỹ có các tuyến tàu cao tốc đúng nghĩa, như những tuyến đường ray bạn kể ở trên, thì Chính phủ Liên bang phải can thiệp vào và chi trả cho các dự án này.
Vấn đề ở đây không phải là không có công nghệ, việc xây dựng và chế tạo như vậy rất đơn giản, hoặc có thể mua từ nước ngoài, nhưng lắp rồi hay mua rồi thì cho chạy ở đâu đây? Tàu cao tốc khi chạy ở tốc độ này cần các tuyến đường riêng, loại bỏ giao nhau cùng mức (grade crossing) hay các tuyến tàu chở hàng. Và các tuyến đường ray mới xây dựng phải đạt được đúng tiêu chuẩn và quy chuẩn để tàu hỏa có thể vận hành được đúng vận tốc thiết kế. Nhưng để làm được điều này thì sẽ tốt rất nhiều tiền.
Các công ty tư nhân sẽ không hứng thú với các dự án như này, trừ khi họ được hưởng trợ cấp, vì các dự án như thế này có thể tốn hàng năm, có khi hàng chục năm (Trans: looking at you, Cát Linh – Hà Đông) trước khi chủ đầu tư có thể hoàn vốn. Và cũng sẽ khá khó thu được lợi nhuận khi vận hành những tuyến đường như thế này, kể cả khi tàu đi với vận tốc 320km/h. Tôi nghĩ tuyến đường Amtrak duy nhất ở toàn quốc hòa vốn là tuyến đường Hành lang Acela Đông Bắc (Trans: là tuyến đường nối từ Washington D.C. nối lên đến Boston). Các tuyến đường còn lại trong hệ thống đều thua lỗ, về cơ bản thì đều đang ngắc ngoải rồi. Còn ý chí chính trị để xây dựng một hệ thống đường sắt quốc gia thực thụ thì gần như không có. Một tuyến đường sắt cao tốc thực thụ còn xây chả nổi thì nói gì đến một hệ thống toàn quốc? Và tôi không nghĩ điều đó sẽ sớm thay đổi đâu.
À tôi cũng muốn nói thêm là vé cho các dịch vụ tàu cao tốc ở Mỹ cũng tình cờ đắt một cách khó tin…
_________________
>Danjal Veskandar
Chính xác hơn thì, có một số doanh nghiệp đã vận động hành lang và đầu tư rất nhiều để đổi hướng từ việc sử dụng đường sắt sang ngành công nghiệp ô tô, tới mức ô tô giờ đã thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của người Mỹ.
Nói cách khác thì, tiền được đầu tư vào đường cao tốc chứ không phải đường sắt.
Kể cả NẾU (dù có được trợ cấp hay không) tàu hỏa có được đưa vào sử dụng luôn thì sao? Phần lớn dân số hiện nay cũng sẽ không muốn sử dụng tàu hỏa thay vì ô tô cũng chính họ.
Ô tô đại diện cho tự do cá nhân, tự lực và luôn có sẵn theo lịch riêng của từng người. Trong khi đó tàu hỏa thì đắt, không đáng tin, và tương tự.
Nếu muốn tàu hỏa không cần trợ cấp từ Chính phủ mà vẫn rẻ – nhất là để vượt qua được khoản đầu tư ban đầu – thì sẽ cần rất nhiều người ủng hộ tàu hỏa hơn ô tô của mình.
Nhưng vì có rất nhiều khoản đầu tư vào ngành công nghiệp ô tô, những người này sẽ không bao giờ muốn cả nước chuyển qua tàu hỏa, vì như vậy sẽ đồng nghĩa ít tiền hơn chảy vào túi của họ.
