Vén màn “bí ẩn” về Hang Lèn Chùa – nơi phát hiện hàng loạt bộ hài cốt

Vén màn “bí ẩn” về Hang Lèn Chùa – nơi phát hiện hàng loạt bộ hài cốt

Cơ quan chuyên môn của Sở Văn hóa thể thao và du lịch Nghệ An đang phối hợp với địa phương kiểm tra hiện trạng thực tế tại hang Lèn Chùa ở xã Nghĩa Thành, huyện Nghĩa Đàn. Hang Lèn Chùa có nhiều điểm tương đồng với các di chỉ khảo cổ tại Nghệ An. Nơi đây có thể từng là địa bàn cư trú của người tiền sử thuộc nền văn hóa Hòa Bình.

Hang đá nơi phát hiện hàng loạt bộ hài cốt có thể là nơi người tiền sử từng sống

Chiều 25/4, trao đổi với PV Dân Việt, ông Hồ Mạnh Hà – Phó Trưởng phòng Quản lý Di sản Văn hóa – Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An xác nhận thông tin trên. Hiện, đơn vị đang giao cho cơ quan chuyên môn phối hợp với địa phương tiến hành khảo sát, đánh giá thực tế tại hang Lèn Chùa và các hiện vật liên quan. Dựa trên kết quả kiểm tra thực tế, đơn vị sẽ có phương án phù hợp.

Nếu hang Lèn Chùa nơi phát hiện hàng loạt bộ hài cốt được xác định là di chỉ khảo cổ, cơ quan chức năng sẽ có phương án khai quật, nghiên cứu theo quy định.

Quan sát hiện trường và phân tích đặc điểm địa hình hang Lèn Chùa, nơi đây có sự tương đồng rõ rệt với nhiều di chỉ khảo cổ học từng được khai quật trên địa bàn tỉnh Nghệ An như hang Thẩm Ồm ( huyện Quỳ Châu), Đồng Trương (huyện Anh Sơn), Hợ Trung (huyện Tân Kỳ), hang Mẹ Mòn (huyện Quế Phong)…

Đặc điểm nổi bật được nhấn mạnh là dấu tích cư trú trong hang động, công cụ đá ghè đẽo thô sơ, có dấu vết của việc sử dụng lửa và các hình thức chôn cất người chết ngay tại nơi ở, những yếu tố đặc trưng của nền văn hóa Hòa Bình.

Nền văn hóa Hòa Bình có niên đại từ khoảng 10.000 đến 3.000 năm trước Công nguyên. Người tiền sử thường chọn các hang động, mái đá ven sườn núi, gần suối hoặc sông để sinh sống, vừa thuận tiện cho việc lấy nước, vừa phục vụ săn bắt và hái lượm.

Người chết thường được chôn cất trong hang, ngay tại khu vực cư trú. Điều đó cho thấy mối liên kết mật thiết giữa không gian sống và nơi an nghỉ, đặc trưng nhân văn sâu sắc của người tiền sử.

Dựa trên các đặc điểm địa hình và hiện vật tìm thấy, rất có thể hang đá Lèn Chùa là địa bàn cư trú của người tiền sử, thuộc nền văn hóa Hòa Bình. Tuy nhiên, để đưa ra kết luận chính xác, vẫn cần chờ kết quả giám định chuyên sâu từ các cơ quan chức năng và chuyên gia khảo cổ học.

Phong tỏa hiện trường bảo vệ các hiện vật tại hang Lèn Chùa

Hiện trường hang đá Lèn Chùa đang được phong tỏa nghiêm ngặt. Các mẫu di cốt và hiện vật cần được bảo quản nguyên vẹn để phục vụ giám định bằng phương pháp khoa học hiện đại như phân tích đồng vị phóng xạ Carbon-14 và nghiên cứu nhân chủng học để có thể có kết luận chính xác hơn.

Phát hiện nhiều hộp sọ và xương người tại hang đá Lèn Chùa (xã Nghĩa Thành, huyện Nghĩa Đàn, Nghệ An) đang mở ra hướng nhận định mới, nơi đây có thể từng là địa bàn cư trú của người tiền sử thuộc nền văn hóa Hòa Bình – một trong những nền văn hóa khảo cổ học tiêu biểu ở Việt Nam và Đông Nam Á.

Hiện, Công an tỉnh Nghệ An phối hợp với đơn vị quân đội đang bảo vệ hiện trường, điều tra làm rõ sự việc. Lãnh đạo huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An cho biết, bước đầu cơ quan chức năng xác định có 11 hộp sọ và nhiều đoạn xương khác nhau.

Người đầu tiên phát hiện những bộ hài cốt trong hang Lèn Chùa ở xã Nghĩa Thành, huyện Nghĩa Đàn, Nghệ An là anh P.T (SN 1980, trú tại xã Nghĩa Hưng).

Sáng hôm đó, người dân nhờ máy san lấp một số đoạn khó đi nên anh T cũng ra xem. Khoảng 10h30 ngày 23/4, anh T men theo lối mòn lên hang Lèn Chùa. Bên trong, ánh sáng nhập nhoạng phản chiếu lên một vật lạ ở bên trái vách đá là nhìn giống hộp sọ người. Anh T nhanh chóng đi gọi thêm người kiểm chứng.

Anh T về nhà gọi em gái cùng lên lại hang. Lúc quay lại, hai anh em anh T phát hiện thêm một hộp sọ nữa bên phải hang. Lúc này, anh T mới tin chắc đó là sọ người thật nên đã báo công an và chính quyền địa phương.

Ngay sau khi nhận tin, lực lượng chức năng đã có mặt phong tỏa hiện trường, kiểm tra. Khi đi sâu vào trong, lực lượng chức năng tiếp tục phát hiện thêm nhiều hộp sọ và đoạn xương khác. Toàn bộ khu vực được bảo vệ nghiêm ngặt, chờ chuyên gia khảo cổ và Viện Khoa học hình sự vào cuộc giám định.

Hang đá Lèn Chùa nằm giữa cánh đồng mía, giáp ranh giữa hai xã Nghĩa Thành và Nghĩa Hưng, huyện Nghĩa Đàn, cách khu dân cư khoảng 200m, rất ít người qua lại.

Cửa hang rộng khoảng 5m, chỉ cách tuyến đường phụ của người dân đi làm đồng khoảng 10m. Bên trong hang có một ngách sâu khoảng 7m, lối vào bị cỏ dại và cây cối um tùm che phủ.

Vào năm 2019, tại hang Lèn Chùa từng xảy ra vụ việc một người nghiện ma túy tử vong. Từ đó đến nay, người dân địa phương không còn lui tới khu vực này.

Hiện, các đơn vị nghiệp vụ của Công an tỉnh Nghệ An phối hợp với cơ quan chuyên môn tiếp tục làm rõ nguồn gốc, niên đại cũng như danh tính các bộ hài cốt được phát hiện tại hang Lèn Chùa.

Đọc thêm