Dưới góc nhìn của tác giả, tư bản, tức bản chất của tư hữu. Và đơn giản, nó chỉ là giá trị. Với giá trị của một vật thể hay phi vật thể là chức năng của nó đối với con người
* Vậy tư hữu là gì?
– Trước hết, cần hiểu tư hữu (tức sở hữu tư nhân) là gì. Căn cứ Điều 158 Bộ luật dân sự nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu theo quy định của luật. Còn về tư nhân, chỉ cần tạm hiểu khái niệm này là cá nhân trong phạm vi bài viết này
* Tư hữu được sinh ra từ đâu?
– Tư hữu được sinh ra từ ham muốn cá nhân:
>> Nhu cầu của mỗi người vốn không giống nhau. Từ những nhu cầu tối thiểu như ăn uống, hít thở, nghỉ ngơi, vận động… cho đến những nhu cầu cao hơn (mà tác giả sẽ gọi chúng là những ham muốn) như ăn ngon, mặc đẹp, khám phá, trải nghiệm, giao lưu, tương tác, học hỏi, rèn luyện, cống hiến, hy sinh,… Con người đạt được ham muốn bằng những hành động cho đi và nhận lại. Ham muốn của con người có mục tiêu xoay quanh những giá trị vật chất và tinh thần. Ham muốn của con người sinh ra tư hữu để đạt được giá trị mà con người ham muốn. Tư hữu tồn tại để đáp ứng ham muốn của con người. Ham muốn là bản chất của con người, và tư hữu được sinh ra từ nó. Vì sao Marx đề xuất xóa bỏ tư hữu về tư liệu sản xuất?
– Tư hữu được sinh ra từ quan hệ xã hội:
>> Sự sáng tạo trong lao động và phân công lao động là con đường dẫn đến sự khác biệt trong phân chia về của cải và sự hình thành xã hội có giai cấp. ‘Của cải được phân chia có sự khác biệt’ là một nội dung của ‘tư hữu được sinh ra từ quan hệ xã hội’
>> ‘Tư hữu được sinh ra từ quan hệ xã hội’ là cơ sở cho sự tồn tại của giai cấp tư sản. Với tư sản là ‘giai cấp sở hữu phương thức sản xuất tư bản’. Và phương thức sản xuất tư bản là ‘một phương thức đáp ứng cho nhu cầu của con người được vận hành để biến tư bản thành hàng hóa’. Hàng hóa được tạo ra nhằm mục đích mang lại ‘giá trị đáp ứng cho nhu cầu của con người’
>> Đối với thị trường, giá trị của hàng hóa đáp ứng nhu cầu của họ. Nhưng đối với giai cấp tư sản, giá trị của hàng hóa là ‘giá trị đáp ứng cho nhu cầu của thị trường’ và ‘tiền’
* Vai trò của phương thức sản xuất tư bản:
– Tư nhân có quyền sở hữu về tư liệu sản xuất để tạo ra thứ mà họ ham muốn. Họ có quyền thương mại hóa nó để đạt được thứ gì đó khác nếu người khác cũng ham muốn nó. Điều này được xác định bởi cái cách mà tư nhân tìm ra phương thức đáp ứng cho ham muốn của con người. Việc tư nhân tìm kiếm phương thức đáp ứng cho ham muốn của con người nhằm tạo nên lợi thế cạnh tranh cho sự tồn tại và phát triển của họ. Sở hữu tư nhân là cơ sở cho sự tồn tại của ý chí cạnh tranh, và ý chí cạnh tranh lành mạnh là động lực cho sự tồn tại và phát triển của xã hội bởi việc giải phóng sức lao động và sự sáng tạo nhằm nâng cao giá trị sức lao động của con người
– Mặt khác, tư hữu (tức sở hữu tư nhân) về tư liệu sản xuất là cơ sở cho sự tồn tại của thứ mà Marx nhìn thấy là sự bóc lột giá trị thặng dư trong phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Nó được sinh ra từ việc mua sức lao động trong quá trình sản xuất để đáp ứng nhu cầu của thị trường và tư bản (tức bản chất của tư hữu, mà theo tác giả, đó là giá trị). Việc xóa bỏ tư hữu (tức sở hữu tư nhân) về tư liệu sản xuất là vấn đề cốt lõi của chủ nghĩa cộng sản hay chủ nghĩa xã hội
* Vấn đề của tư hữu:
Nhiều người cho rằng tư hữu là tham lam, ích kỷ. Thế nào là lòng tham và sự ích kỷ? Khi mà:
– Sở hữu tư nhân là cơ sở cho sự tồn tại của ý chí cạnh tranh, và ý chí cạnh tranh lành mạnh là động lực cho sự tồn tại và phát triển của xã hội bởi việc giải phóng sức lao động và sự sáng tạo nhằm nâng cao giá trị sức lao động của con người
– Tư hữu về tư liệu sản xuất tồn tại để đáp ứng nhu cầu của thị trường và tư bản (tức bản chất của tư hữu, mà theo tác giả, đó là giá trị)
Về tư hữu, nó không chỉ là quyền mà còn là đặc quyền của con người. Tư hữu là đặc quyền tự nhiên của con người và nó cần được bảo vệ. Điều này được xác định bởi cái cách mà tư nhân tìm ra phương thức đáp ứng cho ham muốn của con người
Đến cái bếp ăn gia đình còn bị xem là tư liệu sản xuất trong thời kỳ Đại cách mạng văn hóa vô sản mà cấm đoán, buộc người dân phải tham gia những bếp ăn tập thể. Thì liệu ranh giới phân chia giữa tư hữu về tư liệu sản xuất và phần tư hữu còn lại sẽ có thể mập mờ như thế nào? Nhưng, sẽ không ai có cái quyền tự nhiên để làm điều đó
Tư hữu là đặc quyền tự nhiên (tức chính đáng) của con người cũng như các quyền được sống, quyền được tự do và quyền được mưu cầu hạnh phúc,…
Nhưng tác giả cũng thấy được rằng, cho dù là chế độ nào, thì có những thứ sẽ chỉ tệ đi chứ không bao giờ tốt lên, nếu không gì có thể cân bằng chúng lại. Đó là sự tham lam, ích kỷ, gian trá, đớn hèn,… của con người
Như tác giả đã nói, đối với thị trường, giá trị của hàng hóa đáp ứng nhu cầu của họ. Nhưng đối với giai cấp tư sản, giá trị của hàng hóa là ‘giá trị đáp ứng cho nhu cầu của thị trường’ và ‘tiền’
