1.
Bạn coi thường những người gọi bít tết chín tái, nhưng khi bạn đến vùng quê, người ta thấy bạn không phân biệt được lúa mì và lúa nước, bạn cũng sẽ bị coi thường.
Bạn coi thường những người gọi cà phê sữa không đường, nhưng khi bạn đến vùng quê, người ta thấy bạn không biết cách đốt lò thổi bếp, họ sẽ cười nhạo bạn.
Thực ra, cái gọi là “cao cấp” chỉ là thành kiến của con người. Đi qua vô số cảnh đẹp, gặp gỡ vô số người, thứ ta cần không phải là sự “cao cấp”, mà là sự thấu hiểu xã hội, sự bao dung và khiêm tốn.
Có người nói tôi lấy ví dụ để nói rằng người dân quê không biết gì về thế giới, nhưng thực ra tâm lý bạn thế nào thì bạn sẽ thế ấy. Bạn nghĩ rằng cách bắt gà rừng không phải là kiến thức ư? Bạn nghĩ rằng cách hái măng không phải là kiến thức? Bạn cho rằng cách dự đoán nắng mưa dựa vào mây, độ ẩm không phải là kiến thức sao? Thực ra có một vài thành kiến không phải từ người khác mà ra, chỉ là do bạn coi đó là thành kiến mà thôi.
Chúng ta không có tư cách để chế giễu bất kỳ ai, trên thế giới này mọi người đều bình đẳng.
2.
Hồi nhỏ, mẹ đã nói với tôi rằng:
“Vì con sống ở thành phố, con biết đi thang máy, biết sử dụng máy tính, biết cách vào siêu thị và thanh toán. Nhưng có những bạn nhỏ sống ở nông thôn, họ có thể chưa từng nhìn thấy những thứ này, cũng chưa bao giờ sử dụng chúng. Tuy nhiên, họ biết phân biệt cây táo và cây lê, họ biết nho mọc trên giàn, biết hạt lạc mọc dưới đất. Con không biết và chưa từng nhìn thấy những điều đó.
Con thích đọc truyện tranh, nên biết rất nhiều tác giả, những tác phẩm họ sáng tác và học hỏi được nhiều kiến thức từ đó. Có thể những bạn nhỏ khác không hề biết điều này. Tuy nhiên, có những bạn lại đam mê ô tô, có thể nhận diện logo của từng chiếc xe trên đường phố, thậm chí hiểu về nguyên tắc hoạt động của động cơ. Còn con, thậm chí con còn không phân biệt được sự khác nhau giữa Volkswagen và Chevrolet.
Mẹ thường xuyên đưa con đi du lịch nước ngoài, mua sắm ở nhiều trung tâm thương mại và cửa hàng, vì vậy con có thể phân biệt được các thương hiệu quốc tế, nhận diện được những chiếc túi xách và chai nước hoa đắt tiền. Có những đứa trẻ chưa bao giờ ra nước ngoài, thậm chí chưa từng bước chân ra khỏi ngôi làng nhỏ bé của mình, nhưng chúng biết được loài hoa nào nở vào mùa nào, tên gọi của chúng ra sao, và trân trọng những món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng.
Đừng vì bản thân hiểu biết điều gì đó mà người khác không hiểu, đã trải qua điều gì đó mà người khác chưa từng, rồi tự xem những điều đó là lẽ đương nhiên và cho rằng mình giỏi giang hơn người khác. Hãy luôn giữ cho mình một trái tim khiêm tốn.”
Câu nói “Tam nhân hành, tất hữu ngã sư” (Trong ba người cùng đi, chắc chắn có người là thầy của ta: ý chỉ tầm quan trọng của tập thể) đã được chúng ta học từ thuở ấu thơ, nhưng ít ai thực sự hiểu được ý nghĩa sâu xa của nó. Mỗi người đều có kiến thức và môi trường trưởng thành khác nhau. Do đó, những điều bạn biết mà người khác không biết, hãy chia sẻ với họ một cách cởi mở. Những điều bạn không biết mà người khác biết, hãy học hỏi họ một cách chân thành.
Theo tôi, những người “ngây ngô” nhất chính là những người tự cho mình đã “hiểu sâu biết rộng” mà trở nên kiêu ngạo và coi thường mọi thứ.
