Rõ ràng là tiến bộ xã hội đã mang lại cho chúng ta rất nhiều lợi ích và nó thực sự có thể giúp chúng ta hạnh phúc hơn. Nhưng tại sao chúng ta luôn không cảm thấy tiến bộ, thường hoài niệm về “những ngày tháng tươi đẹp trong quá khứ” không hề tồn tại?
Một số lý do quan trọng đã được liệt kê như sau:
Thứ nhất, chúng ta đang sống trong thời đại các phương tiện truyền thông phát triển cực kỳ mạnh mẽ và các tin tức báo chí truyền thông đưa ra đa phần là tin tức tiêu cực.
Lý do các phương tiện truyền thông đưa tin tiêu cực là vì những điều tồi tệ luôn xảy ra ngay lập tức còn sự tiến bộ thường là kết quả của sự tích lũy lâu dài. Và một khi các phương tiện truyền thông tràn ngập tin tức tiêu cực, dễ dẫn đến trạng thái tâm lý định kiến về sự sẵn có: Con người thường bị thứ xuất hiện đầu tiên trong đầu tác động đến phán đoán. Ngay khi chúng ta nhắm mắt lại, thứ dễ xuất hiện nhất trong đầu chúng ta là những tin tức tiêu cực báo chí đưa gần đây. Vậy là chúng ta có một ấn tượng: thế giới trước mắt chúng ta thật khủng khiếp.
Thứ hai, đa phần chúng ta là những người “mù chữ số”, không thích dùng con số và tỷ lệ để suy xét vấn đề.
Các chuyên gia sẽ nói với mọi người rằng tỷ lệ người chết vì chiến tranh trên thế giới ngày nay là một phần nghìn, thậm chí một phần chục nghìn khi so sánh với các thời đại trong lịch sử. Nhưng chỉ cần trên bản tin xuất hiện hình ảnh một đứa trẻ chết trong chiến tranh, người ta sẽ nói: “Thế giới sắp diệt vong rồi.”
Thứ ba, nhiều người nhầm lẫn giữa “sự nâng cao tiêu chuẩn” với “sự sụp đổ của thế giới”.
Hãy lấy chứng trầm cảm làm ví dụ. Tại sao tỷ lệ mắc bệnh trầm cảm lại tăng theo cấp số nhân trong những năm gần đây? Ngoài một số sai lệch do phương pháp khảo sát chưa đạt chuẩn gây ra, cách giải thích đơn giản và hợp lý nhất là bệnh nhân trầm cảm không tăng về số lượng, số người bị trầm cảm luôn duy trì ở một tỷ lệ nhất định qua các thời kỳ. Chỉ là trong những năm gần đây, con người ngày càng quan tâm hơn tới sức khỏe tinh thần. Nhiều vấn đề tâm lý trước đây bị xem nhẹ đến nay đã được xem xét một cách nghiêm túc. Vì vậy ngày càng có nhiều bệnh nhân được chẩn đoán bị trầm cảm. Việc “nâng cao tiêu chuẩn” đã cho phép nhiều bệnh nhân trầm cảm được chẩn đoán và điều trị, điều này thực sự là một sự tiến bộ.
Không phải là thế giới sụp đổ rồi mà là chúng ta ngày càng không muốn nhìn thấy sự sụp đổ nữa.
Mọi thứ đều tuyệt vời, chỉ có con người là luôn nghĩ rằng họ không hạnh phúc.
