Sản phụ phù toàn thân vì mắc hội chứng hiếm lạ phản chiếu bệnh nghiêm trọng của thai nhi

Sản phụ phù toàn thân, khó thở, tăng huyết áp, tràn dịch đa màng, phù phổi có nguy cơ phù phổi cấp do biến chứng của Hội chứng Gương.

Tin từ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh số 1 cho biết, bệnh viện vừa phẫu thuật cấp cứu và điều trị, hồi sức thành công cho 1 sản phụ có hội chứng gương hiếm gặp.

Bệnh nhân là chị Ngô Thị L. (32 tuổi, trú tại xã Nhã Nam, tỉnh Bắc Ninh) nhập viện trong tình trạng phù toàn thân, khó thở, tăng huyết áp, tràn dịch đa màng, phù phổi có nguy cơ phù phổi cấp (trước, trong và sau mổ) do biến chứng của Hội chứng Gương (Mirror Syndrome) gây ra.

Đây là một căn bệnh đặc biệt nguy hiểm và hiếm gặp trong thai kỳ được ghi nhận lần đầu tiên tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh số 1.

Sưng phù toàn thân khi mang thai 6 tháng

Chị Ngô Thị L. cho biết, chị đang sống và làm việc ở Đài Loan, mang thai lần 3 với nhiều bất thường về sức khỏe.

Tới tuần 25 thai kỳ, chị thấy tức bụng, người mỏi mệt, hơi khó thở nên đi siêu âm, bác sỹ thông báo thai nhi có dấu hiệu bất thường và khuyên chị nên làm xét nghiệm sàng lọc chuyên sâu hơn.

Lần này kết quả phát hiện thai nhi bị phù nên không thể giữ thai được nữa. Thủ tục đình chỉ thai tại Đài Loan rất phức tạp nên bác sĩ khuyên chị về Việt Nam để được thăm khám và xử trí càng sớm càng tốt.

Bước sang tuần 26 thai kỳ, chị L. thu xếp trở về Việt Nam và không ngờ rằng sức khỏe của mình lại suy giảm nhanh đến vậy. Chỉ 1 ngày sau khi về nước, chị L. thấy toàn thân phù to, khó thở nên đã đến Trung tâm Chẩn đoán trước sinh – Bệnh viện Phụ Sản Trung ương siêu âm, xét nghiệm.

Kết luận sau khi hội chẩn cho biết: thai 26 tuần 5 ngày bị phù, bất thường tim thai, theo dõi Hội chứng Ebstein, theo dõi thiếu máu thai nhi, thiểu ối và có chỉ định đình chỉ thai nghén.

Khi về quê chuẩn bị đồ cùng người nhà lên Hà Nội nhập viện thì chị L. thấy khó thở hơn, mệt mỏi, không thể đi ra Bệnh viện Phụ Sản Trung ương nên người nhà đã đưa chị L. vào cấp cứu tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh số 1.

Ngay sau khi nhập viện, bệnh nhân L. được khám lâm sàng, cận lâm sàng và làm các xét nghiệm cần thiết để chuẩn bị đình chỉ thai nghén. Tuy nhiên, nhận thấy kết quả siêu âm và chụp X-quang của bệnh nhân bất thường, bệnh nhân thấy khó thở nhiều nên các bác sỹ đã mời bác sĩ Lê Công Tước – Giám đốc Bệnh viện chủ trì hội chẩn và đưa ra hướng xử trí thích hợp.

Tình trạng bệnh nhân L. lúc hội chẩn hết sức nghiêm trọng: mệt mỏi, khó thở, toàn thân phù to, mạch 92 lần/phút, huyết áp 150/90mmHg, nhịp thở 30 lần/phút, ho khi thay đổi tư thế. Phổi có hội chứng 3 giảm vùng hai đáy phổi, có ran ẩm vừa hạt. Siêu âm thai 27 tuần bị phù thai rau, rau bám mặt trước xuống thấp đến lỗ trong cổ tử cung. Siêu âm mẹ cho thấy, có dịch tự do trong ổ bụng, tràn dịch màng phổi 2 bên.

Kết quả chụp X-quang tim phổi thấy hình ảnh tràn dịch màng phổi 2 bên, rải rác các nốt mờ 02 trường phổi (phù mô kẽ). Kết quả xét nghiệm protein niệu âm tính; xét nghiệm huyết học, sinh hoá trong giới hạn bình thường.

Sau khi phân tích toàn diện các kết quả thăm khám lâm sàng, xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, Hội đồng chuyên môn kết luận: Thai 27 tuần phù thai rau, rau tiền đạo trên thai phụ bị phù phổi, suy hô hấp do Hội chứng Gương (Mirror Syndrome) – một căn bệnh rất hiếm gặp và nguy hiểm có nguy cơ biến chứng phù phổi cấp và suy tim cấp trước, trong và sau can thiệp lấy thai.

Tiên lượng tình trạng rất nặng, bệnh nhân có chỉ định mổ cấp cứu; các bác sỹ cũng sẵn sàng chuẩn bị các phương án và phương tiện để phòng chống các biến chứng có thể xảy ra.

Ca phẫu thuật được xử trí theo các phương án đã chuẩn bị trước nên bệnh nhân không bị biến chứng phù phổi cấp, không bị mất nhiều máu, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân trong suốt quá trình can thiệp. 7 ngày sau phẫu thuật, bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt, hết khó thở, vận động nhẹ nhàng bên giường bệnh.

Hội chứng Gương là gì?

Bác sĩ Lê Công Tước cho biết: Hội chứng Gương (Mirror Syndrome) là bệnh lý sản khoa hiếm gặp, để chỉ tình trạng phù của người mẹ “phản chiếu” tình trạng phù của thai nhi.

Dấu hiệu đặc trưng là thai nhi (tuổi thai ở quý II và Quý III của thai kỳ) bị phù toàn thân, tràn dịch màng bụng, màng phổi đồng thời người mẹ cũng xuất hiện các triệu chứng bệnh lý tương tự như phù toàn thân, tràn dịch đa màng (màng bụng, màng phổi) như ở thai nhi. Chính vì hiện tượng mẹ “phản chiếu” bệnh lý của thai nhi mà y văn gọi đây là Hội chứng Gương.

Theo bác sĩ Tước, thực tế, việc chẩn đoán cũng gặp không ít khó khăn do Hội chứng Gương dễ nhầm lẫn với bệnh lý tiền sản giật bởi đều có biểu hiện phù và tăng huyết áp ở thai phụ. Nếu nhầm sang tiền sản giật và chỉ tập trung xử trí theo hướng đó, bác sỹ có thể sẽ bỏ sót sự theo dõi và điều trị phòng biến chứng phù phổi cấp và suy tim cấp do Hội chứng Gương gây ra.

“Hội chứng Gương nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời, đúng phương pháp sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm dẫn tới tử vong như: tiền sản giật nặng, phù phổi cấp, suy tim cấp, suy thận cấp, rối loạn đông máu. Chính vì tính chất đặc biệt hiếm gặp và diễn biến phức tạp, mỗi ca bệnh Hội chứng Gương là một thử thách lớn trong chẩn đoán và điều trị đối với các bác sỹ sản khoa”, bác sĩ Tức nhấn mạnh.

Bác sĩ Tước cũng khuyến cáo, các thai phụ cần siêu âm hình thái thai nhi định kỳ, kết hợp làm các xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn.

Khi cần thiết nên thực hiện thêm các xét nghiệm chuyên sâu như chọc ối, xét nghiệm miễn dịch, virus, vi khuẩn để phát hiện, chẩn đoán bệnh lý phù thai. Nếu phát hiện phù thai thì thai phụ phải được theo dõi chặt chẽ và làm thêm các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh cần thiết để phát hiện Hội chứng Gương, từ đó can thiệp sớm, tránh biến chứng nguy hiểm cho người mẹ.

Hội chứng Gương hiếm gặp và rất nguy hiểm, do đó khi phát hiện trường hợp phù thai có biến chứng nghi ngờ Hội chứng Gương thì tùy theo điều kiện trang thiết bị và nhân lực, nếu cơ sở y tế tuyến dưới không đủ khả năng xử trí an toàn thì nên chuyển tuyến cho phù hợp, đặc biệt đối với các bệnh nhân đã có biến chứng suy hô hấp do Hội chứng Gương.

Việc chuyển tuyến cũng cần được thực hiện càng sớm càng tốt và đảm bảo an toàn sức khoẻ tối đa cho người bệnh trên đường di chuyển.

Đọc thêm