Dịch từ: Serious Trivia
PHẦN 4: VÒNG 1: TƯ MÃ LƯỢNG VÀ TƯ MÃ VĨ
Trong phần trước, chúng ta kết thúc với cái chết của Tấn Vũ Đế Tư Mã Viêm (司馬炎) và biến loạn ngay lập tức xảy ra sau đó, Nhữ Nam Vương (汝南王) Tư Mã Lượng (司馬亮) đã bỏ chạy và Dương Tuấn (杨骏) giờ đã kiểm soát triều chính. Nhưng Hoàng hậu Giả Nam Phong (賈南風) không có bị thiểu năng như chồng mình, Tư Mã Trung (司馬衷), và sẽ không bao giờ chấp nhận được ông chuyện ông bị biến thành Hoàng đế bù nhìn.
Vì vậy trong phần này, chúng ta sẽ tập trung vào cuộc chiến giữa Hoàng hậu Giả Nam Phong và nhiếp chính Dương Tuấn, khi mà vòng 1 của cuộc Loạn Bát Vương bắt đầu. Đầu tiên nói chút về Dương Tuấn, mặc dù đã lên nắm quyền và đuổi được Tư Mã Lượng đi, nhưng ông vẫn không dám động binh, do bản thân không có kinh nghiệm chỉ huy và chỉ lên chức nhờ là trưởng tộc Dương gia có Dương Diễm (杨艳) và Dương Chỉ (杨芷) làm Hoàng hậu. Ngoài ra thì các đại thần trong triều cũng không ưa gì Dương Tuấn, càng cạch mặt ông sau khi Tư Mã Viêm mất.
Một năm sau khi Tư Mã Viêm băng hà, Dương Tuấn lo sợ những người thân cận với Tư Mã Trung sẽ khuyên vị Hoàng đế thiểu năng này chống lại ông, nên Dương Tuấn cử hai cháu trai của mình vào làm thái giám nhưng không yêm cát, để giám sát Hoàng đế mọi lúc mọi nơi. Tấu sớ của quan chức đưa lên cho Hoàng đế phê chuẩn cũng do Thái hậu Dương Chỉ ra quyết định cuối cùng do cha mình là Dương Tuấn giật dây.
Những việc này khiến quan hệ giữa Dương Tuấn và Giả Nam Phong ngày càng xấu đi, biết rõ tính cách của bà, Dương Tuấn vô cùng lo sợ, nhưng do Giả Nam Phong giờ là Hoàng hậu, ông không thể làm gì được. Do vậy, Dương Tuấn bèn đưa người của mình lên thay thế nắm giữ các chức tướng quân quan trọng ở Lạc Dương để ngăn Hoàng hậu hại mình. Bước đi này lại càng khiến ông bị giới quan chức, nho sĩ và các quý tộc địa phương phản đối hơn, do lo sợ ông sẽ nhân cơ hội đảo chính. Với Giả Nam Phong, việc này đã đẩy bà vào một góc, và giờ mạng sống của bà đang gặp nguy.
Vì vậy, Hoàng hậu liên minh với thái giám Đổng Mãnh (董猛) cùng tướng quân Mạnh Quán (孟觀) và Lý Triệu (李肇), viết thư bí mật gửi cho Nhữ Nam Vương Tư Mã Lượng, lúc này đã về lại Nhữ Nam sau khi nhận ra Dương Tuấn sẽ không dám động binh. Nhưng khi đọc xong lá thư, Tư Mã Lượng viết lại cho Giả Nam Phong rằng Dương Tuấn là một tên ngu ngốc và những hành động của Dương Tuấn sẽ như tự đào mộ chôn mình, và Hoàng hậu không nên lo lắng quá. Nói thẳng ra là cáo già Tư Mã Lượng không muốn dính líu đến cuộc chiến này.
Vì vậy, Giả Nam Phong viết thêm một lá thư nữa cho Sở Vương (楚王) Tư Mã Vĩ (司馬瑋), cũng một trong số Bát Vương, vào lúc Giả Hoàng hậu viết thư cho ông, Tư Mã Vĩ lúc đó chỉ mới 21 tuổi, vậy tại sao Hoàng hậu lại nhờ một người trẻ như vậy để giúp mình, và bản thân Tư Mã Vĩ là ai? Tư Mã Vĩ là con trai thứ 5 của tiên Đế Tư Mã Viêm, tức em trai của Tấn Huệ Đế Tư Mã Trung. Vào năm 289, vài tháng trước khi lâm bệnh, Tư Mã Viêm đã phong cho con trai thứ 3 là Tư Mã Giản (司馬柬), con trai thứ 5 là Tư Mã Vĩ, con trai thứ 10 là Tư Mã Sung (司馬充) lên tước vương và cai quản các vùng chiến lược xung quanh kinh thành để giúp anh trai Tư Mã Trung khi có biến. Vào thời điểm đó, Tư Mã Vĩ đã nổi tiếng là một tướng quân có tài, do tuổi còn trẻ nên muốn chứng tỏ bản thân, vì vậy khi Hoàng hậu viết thư cầu cứu liền đồng ý.
Tữ Mã Vĩ bèn viết tấu cho triều đình xin cho ông cùng quân đội của mình vào kinh. Mặc dù đây là một yêu cầu kỳ lạ, Dương Tuấn, vì lý do nào đó mà không được lịch sử ghi chép, lại đồng ý. Và vào tháng 3 năm 291, chưa đầy 1 năm sau khi Tư Mã Viêm băng hà, Sở Vương Tư Mã Vĩ đã mang quân đội đến kinh thành và Hoàng hậu Giả Nam Phong ngay sau đó lên kế hoạch đảo chính.
Vào một buổi tối tháng 3, Hoàng đế Tư Mã Trung bị Hoàng hậu ép viết thánh chỉ rằng nhiếp chính Dương Tuấn cậy quyền lộng hành, và âm mưu tạo phản, nên bị cách chức và đưa vào ngục chờ ngày xét xử. Cùng thời điểm đó, quân đội của Tư Mã Vĩ nhanh chóng kiểm soát Hoàng cung để bảo vệ Hoàng đế và Hoàng hậu, và trao quyền kiểm soát Ngự Lâm Quân cho Tư Mã Do (司馬繇). Tư Mã Do không nằm trong số Bát Vương, nhưng ông là con trai thứ 3 của Tư Mã Trụ (司馬伷), còn Tư Mã Trụ là con thứ 4 của Tư Mã Ý (司馬懿) huyền thoại, mọi người chỉ cần biết Tư Mã Do là chú họ của Tư Mã Trung là được. Tư Mã Do sau đó đem quân đến chỗ Dương Tuấn, lúc này đang ở dinh thự cũ của Tào Sảng (曹爽), nhiếp chính thời nhà Nguỵ bị Tư Mã Ý đảo chính, gần kho vũ khí để tiện trang bị nhanh chóng cho quân đội. Nhưng bản thân Dương Tuấn lại chần chừ, thiếu quyết đoán, ông không nghe lời các mưu sĩ của mình cho huy động quân đội nên bị Tư Mã Do giết.
Cái chết của Dương Tuấn khiến cho Hoàng hậu có thể tiện tay diệt Dương gia, và bà viết thánh chỉ nhân danh chồng mình cho chu di hàng nghìn người trong họ Dương, ngay cả Thái hậu Dương Chỉ cũng bị cách chức và giam giữ. Tấn Huệ Đế Tư Mã Trung lúc đó chỉ biết ngồi nhìn vợ tàn sát cả nhà mẹ kế mình.
Mặc dù sau chiến thắng đó Giả Nam Phong đã kiểm soát được chồng mình là Tư Mã Trung, và Tư Mã Vĩ ngay sau đó được phong chức tước cao hơn, các đại thần trong triều quyết định chọn Nhữ Nam Vương Tư Mã Lượng, người lớn tuổi nhất trong gia tộc Tư Mã hiện tại, và Thái phó Vệ Quán (衛瓘) làm 2 nhiếp chính cho triều đình. Tin này khiến Giả Nam Phong vô cùng tức giận, vốn đã căm thù Vệ Quán, lý do đã nói trong phần trước, và Tư Mã Lượng, vì ông không giúp bà lật đổ Dương Tuấn.
Tư Mã Vĩ, mặt khác, lại bắt đầu thích cuộc sống ở kinh thành, bởi người dân ở đây rất yêu quý ông nhờ lật đổ Dương Tuấn, Tư Mã Vĩ lại muốn làm gì đó để các quan chức trong triều tôn trọng mình nên không có ý định rút quân khỏi Lạc Dương. Nhưng Tư Mã Lượng và Vệ Quán lại yêu cầu ông rút đi, bởi rất bất thường khi một vị Vương đưa quân đội khỏi khu vực mình quản lý, và còn bất thường hơn nữa khi đội quân đó lại đóng tại kinh thành, nhất là giờ không còn mối nguy hại gì nữa. Việc này khiến mâu thuẫn giữa Tư Mã Vĩ và 2 vị nhiếp chính này ngày càng tăng, do Tư Mã Vĩ vốn nghĩ rằng 2 lão già Tư Mã Lượng và Vệ Quán không làm gì cũng có quyền, trong khi mình là người giúp lật đổ Dương Tuấn thì không. Do đó, Tư Mã Vĩ nghĩ rằng 2 người chỉ đang ghen tị với mình và mặc kệ lời yêu cầu, nhưng Tư Mã Lượng không bỏ qua và tìm cách cướp quân đội của Tư Mã Vĩ bằng cách cử một tướng quân khác lên thay ông, nhưng vị tướng này quá sợ Tư Mã Vĩ và từ chối đến chỗ làm việc, tin tức truyền ra ngoài khiến quan hệ của Tư Mã Lượng và Tư Mã Vĩ lại càng xấu.
Vì lý do đó, Tư Mã Vĩ và Giả Nam Phong liên minh với nhau, âm mưu lên kế hoạch lật đổ Tư Mã Lượng. Vào một đêm khác, chỉ 3 tháng sau khi Dương Tuấn bị lật đổ, một thái giám bí mật đưa Thánh chỉ tới cho Tư Mã Vĩ, nói rằng Tư Mã Lượng và Vệ Quán âm mưu đổi Hoàng đế Tư Mã Trung bị thiểu năng, và lệnh cho Tư Mã Vĩ đến bắt giữ 2 tên “phản tặc” này. Mặc dù rất khó tin là hai vị nhiếp chính được kính trọng này âm mưu đổi Hoàng đế, nhưng mọi người trong triều ai cũng biết Vệ Quán không tin tưởng học trò Tư Mã Trung trị vì đất nước, và cho dù khó tin đi chăng nữa thì giờ Tư Mã Vĩ đã có cớ để loại Tư Mã Lượng và Vệ Quán.
Với thánh chỉ trong tay, Tư Mã Vĩ lệnh cho toàn bộ lực lượng quân đội trong kinh thành bỏ vũ khí và để mình bắt giữ cả 2 người. Cả 2 cũng không phản kháng và nghĩ mình sẽ tự chứng minh trong sạch vào sáng hôm sau, các mưu sĩ của họ cũng khuyên như vậy do Thánh chỉ nói chỉ bắt giữ 2 người. Tuy nhiên, Thánh chỉ này lại bí mật yêu cầu Tư Mã Vĩ giết phạm nhân ngay tại chỗ, nên sau đó ông cũng tiện tay giết luôn ông chú mình là Tư Mã Lượng, con trai Tư Mã Cự (司馬矩), tức chú Tư Mã Vĩ và Vệ Quán cùng 9 người con, cháu của ông sau khi bắt giữ.
Sau khi giết cả hai nhiếp chính, mưu sĩ thân cận của ông là Kỳ Thành (岐盛) khuyên nhân cơ hội đánh luôn Giả Nam Phong, bằng cách tiêu diệt người nhà của bà và lên làm nhiếp chính. Tư Mã Vĩ không đồng ý với kế hoạch này, bởi ông coi cuộc đảo chính của ông không phải để nhằm gia tăng quyền lực, mà ông chỉ làm nó theo ý Thánh chỉ của anh mình là Tư Mã Trung.
Ông không hề biết rằng, Hoàng hậu lại có kế hoạch khác, ngay sáng hôm sau cuộc đảo chính, một bản cáo trạng của triều đình do Giả Nam Phong đứng sau giật dây được đưa ra, nói rằng Tư Mã Vĩ đã giả Thánh chỉ để giết 2 nhiếp chính là Tư Mã Lượng và Vệ Quán. Nghe được bản cáo trạng này, Tư Mã Vĩ hoàn toàn sốc và quân đội ông buôn bỏ vũ khí khi Ngự Lâm Quân đến bắt giữ ông. Không thông qua xét xử, Tư Mã Vĩ được đưa thẳng đến pháp trường, ông sau đó đã đưa bản Thánh chỉ mà ông nhận được ra và nói với những người ở đó rằng với tư cách là con trai thứ 5 của tiên Đế Tư Mã Viêm, ông chỉ muốn giúp anh trai mình là Hoàng đế Tư Mã Trung. Nhưng vô ích, Sở Vương Tư Mã Vĩ đã bị tử hình sau đó.
Chỉ trong vòng 3 tháng, Giả Nam Phong đã lợi dụng Tư Mã Vĩ để loại bỏ tất cả những đối thủ cản đường, từ đó kiểm soát hoàn toàn triều chính, với cái chết của Tư Mã Lượng và Tư Mã Vĩ, vòng 1 của cuộc Loạn Bát Vương đã kết thúc. Nhưng cuộc chiến sẽ vẫn còn tiếp diễn và sẽ ngày càng đẫm máu hơn.
Phần 3: https://www.facebook.com/groups/NghienCuuLichSu/permalink/1153136591704309?sfns=mo
