Từ ngày 14/2 – 16/2 (tức ngày mùng 5 đến mùng 7 Tết Giáp Thìn), TX.Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh long trọng tổ chức lễ hội Tiên Công năm 2024.
Lễ hội Tiên Công là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia có lịch sử hơn 300 tuổi, được người dân vùng đảo Hà Nam (TX.Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh) gìn giữ và bảo tồn đến ngày nay. Đây là lễ hội đặc sắc nhằm tưởng nhớ các vị Tiên Công, những người đầu tiên có công quai đê, lấn biển, lập làng, khai sáng vùng đảo Hà Nam vào năm 1434.
Lễ hội Tiên Công nhằm tưởng nhớ các vị Tiên Công, những người đầu tiên có công quai đê, lấn biển, lập làng, khai sáng vùng đảo Hà Nam (TX.Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh). Ảnh: H.C
Không gian lễ hội diễn ra ở các xã, phường Cẩm La, Phong Cốc, Phong Hải, Yên Hải và thôn Trung Bản, (xã Liên Hòa). Trung tâm của lễ hội là tại di tích miếu Tiên Công (xã Cẩm La) cùng các từ đường dòng họ Tiên Công đã được xếp hạng Di tích quốc gia. Lễ hội đông vui, rực rỡ nhất là vào ngày chính hội, mùng 7 tháng Giêng, với nghi lễ “rước người”, “rước cụ Thượng” độc đáo nhất trong cả nước.
Các cụ Thượng được con cháu trong gia đình, dòng họ rước bằng võng đào về miếu Tiên Công lễ tổ. Ảnh: H.C
Nghi lễ “rước người”, “rước cụ Thượng” chính là nét đặc sắc, độc đáo của lễ hội Tiên Công của vùng đảo Hà Nam (TX.Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh). Ảnh: H.C
Các cụ ông, cụ bà thọ từ 80 tuổi trở lên được người dân kính trọng gọi là “cụ Thượng”. Vào dịp mùng 7 tháng Giêng – chính hội lễ hội Tiên Công, các cụ Thượng được con cháu trong dòng họ làm lễ rước bằng võng đào lên miếu Tiên Công lễ tổ báo ơn. Đây là dịp để con cháu trong nhà tỏ lòng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, đồng thời nhớ đến công ơn thành lập đảo của các vị Tiên Công.
Theo ban tổ chức, lễ hội Tiên Công năm 2024 có 2 đoàn rước tập thể và 4 đoàn rước cá nhân. Ngoài ra, còn hơn 100 cụ Thượng dẫn lễ lên miếu Tiên Công. Tại lễ hội Tiên Công năm nay, ban tổ chức lễ hội còn phối hợp với gia đình các cụ Thượng làm “Quán trạm con rể” để đón cụ Thượng, nhằm giáo dục truyền thống kính trọng cha mẹ, người già.
Cụ ông Phạm Văn Thành và cụ bà Lê Thị Quyến là cặp song thọ duy nhất ở lễ hội Tiên Công năm 2024. Ảnh: H.C
Đều thọ 80 tuổi, cụ ông Phạm Văn Thành và vợ là cụ bà Lê Thị Quyến (phường Phong Cốc, TX.Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh) là cặp song thọ duy nhất ở lễ hội Tiên Công năm 2024. Con cháu trong nhà cụ Thành cho biết, lễ song thọ và rước lên miếu Tiên Công được gia đình chuẩn bị từ đầu Tết Nguyên đán.
Mỗi đoàn rước cụ Thượng đều có đông đảo con cháu cùng người dân đi cùng. Ảnh: H.C
Bên cạnh các nghi lễ truyền thống, phần hội Tiên Công năm nay còn diễn ra các trò chơi dân gian như: Tổ tôm điếm, hát đúm, đánh đu, cờ người, đắp đê… thu hút đông đảo mọi người tới tham gia, cổ vũ.
Lễ hội Tiên Công vùng đảo Hà Nam đã được nhân dân giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị hơn 300 năm. Năm 2017, lễ hội Tiên Công vinh dự được Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch quyết định công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Bên cạnh các nghi lễ truyền thống, phần hội trong lễ hội Tiên Công năm 2024 còn có các trò chơi dân gian như: Đánh cờ người, tổ tôm điếm, hát đúm, đánh đu… Ảnh: H.C
Theo lãnh đạo thị xã Quảng Yên, năm 2024 là tròn 590 năm các Tiên Công khai canh, mở đất vùng đảo Hà Nam. Lễ hội Tiên Công là dịp để ôn lại truyền thống lịch sử, tinh thần yêu nước, niềm tự hào dân tộc, tôn vinh các Tiên Công – những người đầu tiên, đã có công quai đê, lấn biển, lập làng, khai sáng vùng đảo Hà Nam; đồng thời mang theo các giá trị văn hóa kinh kỳ của kinh đô Thăng Long nghìn năm văn hiến.
Đây cũng là một trong những hoạt động của thị xã Quảng Yên hưởng ứng và chào mừng Năm Du lịch quốc gia 2024, thực hiện chủ đề công tác năm của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh “Nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế; phát triển văn hóa, con người giàu bản sắc Quảng Ninh”.