Lao động nghệ thuật trên khắp Trung Quốc đang tẩy chay một trong những nền tảng truyền thông xã hội lớn nhất đất nước khi nền tảng này sử dụng công cụ tạo hình ảnh bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Cuộc tranh cãi này đã bắt đầu vào tháng 8 khi họa sĩ minh họa có nghệ danh Snow Fish lên tiếng cáo buộc rằng nền tảng xã hội tư nhân Xiaohongshu đã sử dụng tác phẩm của cô để đào tạo công cụ AI của họ mang tên Trik AI. Điều đáng chú ý là cô không hề được thông báo hoặc xin phép.
Trik AI, dự án chuyên tạo ra tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số theo phong cách tranh truyền thống Trung Quốc, hiện vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và chưa được ra mắt chính thức. Snow Fish đã đưa ra câu hỏi chính: “Trik AI, bạn có thể giải thích cho tôi tại sao hình ảnh do AI tạo ra của bạn lại giống với tác phẩm gốc của tôi đến vậy không?”
Lao động nghệ thuật Trung Quốc phản đối trí tuệ nhân tạo
Lao động nghệ thuật Trung Quốc phản đối AI. Ảnh: IT.
Cuộc tranh cãi này đã diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc công bố quy tắc về những sản phẩm AI tạo ra, trở thành một trong những chính phủ đầu tiên quản lý công nghệ này, trong khi các nước khác đang đối mặt với tác động tiềm tàng của AI đối với việc làm, an ninh quốc gia và sở hữu trí tuệ.
Tuy nhiên, Trik AI và Xiaohongshu chưa công bố các tài liệu được sử dụng để đào tạo chương trình AI của họ và chưa có phản hồi công khai về các cáo buộc này.
Snow Fish đã nhận được lời xin lỗi cá nhân từ một người sử dụng tài khoản Trik AI chính thức và họ đã đồng ý xóa các bài đăng liên quan. Tuy nhiên, Snow Fish mong muốn một lời xin lỗi công khai từ chính Trik AI.
Nhiều nghệ sĩ đã kêu gọi nhà nước cần có những quy định tốt hơn để bảo vệ tác phẩm trực tuyến của họ. Đây cũng là sự lo lắng của giới nghệ sĩ trên khắp thế giới về sinh kế của họ.
Những mối lo ngại này ngày càng tăng khi cuộc đua phát triển AI ngày càng nóng lên, với các công cụ mới được phát triển và phát hành gần như nhanh hơn mức chính phủ có thể quản lý chúng, từ các chatbot như ChatGPT của OpenAI đến Bard của Google.
Bức tranh gốc của Snow Fish. Ảnh: CNN.
Những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc cũng đang nhanh chóng phát triển trí tuệ nhân tạo của riêng mình, từ ERNIE Bot của Baidu ra mắt vào tháng 3 cho đến chatbot của SenseTime. Bên cạnh Trik AI, Xiaohongshu cũng đã phát triển một chức năng mới có tên “Ci Ke” cho phép người dùng đăng nội dung bằng cách sử dụng hình ảnh do AI tạo ra.
Cuộc tranh cãi đã lan rộng trên mạng xã hội. Nhiều lao động trong mảng nghệ thuật, đặc biệt là hội hoạ đã phản đối mạnh mẽ, chống lại việc sử dụng hình ảnh do AI tạo ra mà không có sự đồng ý của các nghệ sĩ. Hàng trăm nghệ sĩ đã đăng biểu ngữ trên Xiaohongshu với nội dung “Nói không với hình ảnh do AI tạo ra”, thẻ gắn với bài viết liên quan đã thu hút hơn 35 triệu lượt xem trên nền tảng Weibo (nền tảng tương tự Twitter của Trung Quốc).
Những tác phẩm do AI tạo ra từ tranh gốc của Snow Fish. Ảnh: CNN.
Tình trạng tẩy chay ở Trung Quốc diễn ra đồng thời với cuộc tranh luận toàn cầu về việc sử dụng AI trong nghệ thuật và giải trí. Nhiều nghệ sĩ lo lắng về việc tác phẩm của họ bị sử dụng mà không được phép hoặc không được ghi công.
Các cuộc tẩy chay tương tự cũng đã được thực hiện ở những nơi khác trên thế giới, nhằm chống lại các công cụ tạo hình ảnh AI phổ biến như Stable Diffusion, được phát hành vào năm ngoái bởi hai công ty lớn là Stability AI và Midjourney. Stable Diffusion dính vào một vụ kiện đang diễn ra do gã khổng lồ lưu trữ hình ảnh Getty Images đưa ra, cáo buộc vi phạm bản quyền.
Những cuộc tẩy chay tương tự đã diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới, khi các công cụ tạo hình ảnh AI trở nên phổ biến. Các chuyên gia cũng đã nêu ra rằng việc quản lý công nghệ này trên phạm vi toàn cầu đang là một thách thức lớn đối với các chính phủ và cộng đồng nghệ sĩ.
Tianxiang He, phó giáo sư luật Đại học Hồng Kông, cho biết việc sử dụng hình ảnh do AI tạo ra cũng đặt ra câu hỏi lớn hơn trong cộng đồng nghệ thuật về những gì được coi là nghệ thuật “thực sự” và làm thế nào để bảo tồn “giá trị tinh thần” của nó.
Ông nói thêm rằng các trường hợp vi phạm bản quyền sẽ khó bị phát hiện hơn nếu có nhiều tác phẩm hơn được đưa vào cơ sở dữ liệu lớn hơn. Các chính phủ trên khắp thế giới hiện đang đối mặt với việc làm thế nào để thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu cho công nghệ này trên phạm vi rộng. Liên minh Châu Âu là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới đặt ra các quy tắc vào tháng 6 về cách các công ty có thể sử dụng AI, trong khi đó Hoa Kỳ vẫn đang tổ chức các cuộc thảo luận với các nhà lập pháp và các công ty công nghệ của Capitol Hill để xây dựng luật.