Trong lịch sử, người phụ nữ luôn chịu thiệt thòi, như ca sĩ nhạc đồng quê người Mỹ Tammy Wynette đã nói trong bản hit ra mắt năm 1968 “Stand by Your Man”. Tuy nhiên, ở Nhật Bản ngày nay, nam giới cũng đang cảm thấy “căng thẳng” về giới tính của họ.
Những quan điểm như thế này là mặt trái của nền văn hóa “nói thẳng” ở phụ nữ, những người có xu hướng lên tiếng về hành vi bạo hành của đàn ông hơn là chịu đựng trong im lặng, như các lớp phụ nữ đi trước.
Tuy nhiên, đối với nhiều đàn ông Nhật Bản, việc xã hội ngày càng chấp nhận những lời phàn nàn của phụ nữ đồng nghĩa với việc giới tính nam bị coi thường. Theo Nikkei, một người đàn ông Nhật BẢn chia sẻ: “Xã hội coi chúng tôi là những kẻ săn mồi trong khi phụ nữ luôn là nạn nhân cần được xoa dịu và đền bù. Chúng tôi được gì? Chỉ luôn bị đổ lỗi và chỉ trích”.
Làm đàn ông ở Nhật Bản không phải chuyện dễ dàng
Ở Nhật Bản ngày nay, nam giới cũng đang cảm thấy “căng thẳng” về giới tính của họ. Ảnh: JPN.
Sự kiện này càng được lan rộng, khi video clip do một tổ chức có tên là “Trung tâm dành cho đàn ông Nhật Bản yếu đuối” sản xuất, trong đó cho thấy một chàng trai trẻ trên toa tàu bị buộc tội oan vì xâm phạm thân thể một phụ nữ. Được tung lên mạng vào tháng 9/2023, video đã thu hút gần 7 triệu lượt xem.
Trong đó, chàng trai trẻ đang chú tâm đến việc riêng của mình trong khi một người phụ nữ ngồi cạnh anh ta ngủ quên và tựa đầu vào vai anh ta. Nhẹ nhàng, người đàn ông cố gắng đẩy cô ra, đồng thời chạm vào đầu cô. Cô tỉnh dậy và buộc tội anh ta xâm phạm thân thể. Người đàn ông bình tĩnh cố gắng giải thích chuyện gì đã xảy ra, nhưng khi những hành khách khác đứng về phía người phụ nữ, khiến anh ta trở nên tức giận và cao giọng.
Đây là một sai lầm chết người, càng khiến cho anh có vẻ có lỗi trong mắt mọi người trên tàu, dù người xem video clip có thể thấy rằng anh vô tội. Hình phạt đưa ra rất nghiêm khắc: Khi một người đàn ông bị buộc tội là kẻ săn mồi tình dục, cái mác sẽ đeo bám anh ta như một vết chàm, làm vấy bẩn mọi việc anh ta làm trong nhiều năm.
Tất nhiên, việc đàn ông lạm dụng phụ nữ là một vấn đề nghiêm trọng và tồn tại lâu dài ở Nhật Bản trong nhiều năm. Những rõ ràng, hành khách đi tàu trong video clip cho rằng chàng trai trẻ có tội vì thành kiến đàn ông Nhật BẢn thường xuyên như vậy. Một số báo cáo nói rằng cứ 3 phụ nữ Nhật Bản thì có 1 người trở thành nạn nhân của hành vi sờ soạng vào một thời điểm nào đó trong đời.
Vào năm 2023, khi các công ty Nhật Bản chính thức dần từ bỏ hình thức làm việc tại nhà do đại dịch gây ra, số vụ lạm dụng tình dục trên phương tiện giao thông công cộng đã tăng lên đáng kể so với năm trước. Ví dụ, quận Saitama, ngoại ô Tokyo, báo cáo rằng hành vi sờ mó trên các toa tàu đã tăng 250%. Vào tháng 11/2023, một nhóm nữ sinh trung học đã phát tờ rơi bên ngoài một nhà ga xe lửa lớn ở Saitama nhằm nỗ lực nâng cao nhận thức về vấn đề này, kêu gọi hành khách giải cứu nạn nhân bằng cách nhấn nút khẩn cấp hoặc gọi cảnh sát.
Tấm áp phích này ở ga xe lửa Yokohama giải thích rằng “chikan” (sờ mó) là một tội. Ảnh: Getty.
Đã có một số nỗ lực chính thức nhằm giải quyết vấn đề bằng cách tách biệt nam giới và phụ nữ. Những toa tàu dành riêng cho phụ nữ đã được giới thiệu ở khu vực đô thị Tokyo vào đầu những năm 2000, một động thái mang lại sự minh bạch, nếu cần, cho những lời phàn nàn về hành vi của nam giới.
Không còn nghi ngờ gì nữa, những chiếc xe này mang lại điều kiện đi lại dễ chịu hơn cho phụ nữ. Nhưng mỗi chuyến tàu chỉ có một hoặc hai chuyến và chỉ hoạt động vào giờ cao điểm. Kết quả là, toa tàu thường xuyên bị quá tải, trải nghiệm di chuyển bị tổn hại một cách vô vọng bởi sự vội vã điên cuồng để giành được chỗ ngồi.
Tuy nhiên, ý tưởng này đã gặp những chỉ trích, đến mức một số đàn ông Nhật Bản hiện đang kêu gọi những toa tàu dành riêng cho nam giới, chỉ ra rằng họ có thể vừa là nạn nhân nhưng cũng có thể vừa là thủ phạm. Vào tháng 11/2023, ngay trước Ngày Quốc tế Nam giới, Trung tâm dành cho Nam giới Nhật Bản yếu đuối đã tổ chức một cuộc biểu tình ôn hòa trong đó nam giới thể hiện quan điểm của mình bằng cách cùng nhau đi trên một chuyến xe điện ở Tokyo.
Tomotake Hirata, thành viên hội đồng quản trị của tổ chức, cho biết: “Đàn ông cũng muốn đi tàu an toàn và riêng tư. Đàn ông cũng bị sờ soạng và bắt nạt trên tàu. Đàn ông cũng trở thành nạn nhân của bạo hành gia đình. Nhưng chúng tôi phải chịu đựng điều đó vì là đàn ông, chúng tôi bị coi là thủ phạm chứ không phải nạn nhân”.
Ngoại trừ sự biến mất thần kỳ của hành vi quấy rối trên phương tiện giao thông công cộng, thật khó để biết cuộc tranh cãi giữa hai giới khi nào sẽ kết thúc tại Nhật Bản.