Kỵ sĩ không đầu (Dullahan) – là một bóng ma nổi tiếng trong thần thoại văn hóa dân gian Celtic ở vùng Ireland. Có thể là nam hoặc nữ kỵ sĩ cưỡi trên lưng một con ngựa đen, nhưng không hề có đầu.
Truyền thuyết kể lại rằng Dullahan vốn xuất thân từ 1 người lính chết trận với nhiều oán khí tích tụ, không thể siêu thoát nên lang thang trên dương gian hàng đêm để hại người. Có rất nhiều phiên bản khác nhau về nguồn gốc của nhân vật này.
Ở nước Anh vào thế kỷ 14 có bài thơ miêu tả về người hiệp sĩ xanh bị Gawain chặt đầu. Một năm sau hiệp sĩ xanh đã trở lại với cái đầu cầm trên tay và đến đấu trường quyết chiến với Gawain trước sự chứng kiến đầy kinh hãi của người dân.
Câu chuyện của người Scotland thì kể về người đàn ông có tên Ewen. Trong một cuộc tranh chấp giữa thành viên gia tộc tại Glen Cainnir trên đảo Mull, Ewen đã thua cuộc và bị chặt đầu. Từ đó, bóng ma của Ewen cưỡi trên lưng ngựa thường xuất hiện khắp mọi nơi khi đêm xuống, ám ảnh cư dân vùng Glen Cainnir.
Người Mỹ thì có một câu chuyện khác: kỵ sĩ không đầu vốn là một anh lính chiến đấu cho quân đội Hoàng gia Anh trong cuộc chiến Cách mạng Mỹ ở thế kỷ 18. Năm 1776, anh ta bỏ mạng khi bị đạn đại bác của quân Mỹ bắn v.ỡ ná.t đầ.u, đứ.t lìa khỏi cổ. Cái xác không đầu của người kỵ sĩ được chôn tại nhà thờ trong ngôi làng nhỏ có tên Sleepy Hollow. Hằng đêm, anh ta hiện hồn về đi dạo quanh khu làng, dưới lốt 1 kỵ sĩ với chiếc đèn lồng đỏ rực đi lang thang khắp nơi. Khi phát hiện thấy có sự sống thì trở thành 1 hồn ma giận dữ, lấy đầu tất cả những ai mà anh ta bắt gặp.
Dullahan được miêu tả là một kỵ sĩ mặc áo giáp sắt, có thân hình cao lớn với chiều cao khoảng hơn 6m, hắn thường cưỡi trên lưng một con ngựa đen không có dây cương. Trên tay phải của hắn cầm chiếc đầu của mình, tay trái thì nắm lấy chiếc roi là cột sống của con người.
Chiếc đầu của hắn trông rất gớm ghiếc, xương xẩu và phát ra mùi hôi thối với đôi mắt đỏ rực cùng cái miệng nở nụ cười kỳ dị khi phát hiện thấy có sự sống ở gần. Cái đầu đó được dùng như một chiếc đèn soi đường, tựa như chiếc đèn lồng máu, hai con mắt đỏ sẽ đảo qua đảo lại trong bóng đêm để tìm kiếm con mồi.
Khi màn đêm đến, Dullahan sẽ xuất hiện gieo rắc tai ương cho nhân loại. Hắn chu du khắp mọi vùng miền trên lưng con ngựa đen.
Đôi khi hắn kéo xe ngựa được kéo bằng 6 con ngựa đen, trang trí bằng những món đồ phổ biến ở nghĩa trang như toa xe được làm từ những cỗ quan tài, bia mộ, phủ bởi vải liệm hoặc da người chết, nến cắm trên đầu lâu để thắp sáng đường đi, nan hoa của bánh xe được làm từ xương đùi người,. Những con ngựa đôi khi thở phì phò ra lửa ma chơi. Khi Dullahan ngừng đi tiếp, đó là nơi sẽ có người chết và khi một Dullahan gọi tên ai đó, người đó ngay lập tức bị giết.
Dân gian thường truyền tai nhau rằng muốn tránh Dullahan thì vào dịp lễ hội Crom Dubh diễn ra từ cuối tháng 8 đến đầu tháng 9, người dân phải ở nhà không được đi ra ngoài vào tối muộn. Tất cả phải khóa chặt cửa và ở yên, cầu nguyện trong nhà khi đêm về.
Tuy nhiên mỗi khi Dullahan xuất hiện thì không có thứ gì ngăn cản được hắn, nơi nào hắn đến gần thì các loại khóa, các cửa đều tự động mở ra.
Nhưng đừng sợ! Hắn rất sợ vàng, thế nên khi gặp hắn, chỉ cần ném vài đồng vàng dưới chân Dullahan, sẽ đuổi được hắn.
Tranh: The Headless Horseman Pursuing Ichabod Crane, painting by John Quidor (1858)
