“Chỉ khi cái cây cuối cùng chết đi và khi dòng sông cuối cùng bị đầu độc, con cá cuối cùng bị đánh bắt thì chúng ta mới nhận ra mình không thể ăn được tiền.” – Cách ngôn của người Da đỏ Cree
Những cuốn sách dưới đây sẽ cho bạn đọc những góc nhìn rõ hơn về đời sống thiên nhiên, không chỉ vẻ đẹp mà cả những niềm đau đớn khi thiên nhiên đang dần bị con người tàn phá.
VÒM RỪNG – Richard Powers: Cuốn sách xoay quanh cuộc sống của 9 người Mỹ, mỗi người có một cuộc sống riêng nhưng ở họ có một điểm chung là mối liên kết lạ kỳ với cây cối, rừng xanh. Đến với cuốn sách, độc giả không chỉ được hiểu về mỗi loài cây được nhắc đến, mà còn lịch sử của nó trong tự nhiên cũng như cách nó gắn bó với mỗi nhân vật, và cả với con người chúng ta. Từ đó ta hiểu thêm tầm quan trọng của những loài cây, để tận hưởng trọn vẹn những lợi ích mà rừng cây mang lại.
CHIẾC XE ĐẠP MẤT CẮP – Wu Ming Yi: Chủ đề chính của cuốn sách này kì lạ thay không phải về thiên nhiên, mà hành trình đi tìm lại chiếc xe đạp cũ của người cha đã mất tích của nhân vật chính, nhưng lại thông qua đó, dẫn dắt người đọc đến mọi ngóc ngách của Đài Loan. Từ ngành thủ công mỹ nghệ bươm bướm đánh bắt hàng triệu con bướm để làm tranh, cho đến những cánh rừng thời chiến. Câu chuyện của những con voi có lẽ là phần đau lòng nhất, chúng trở thành phương tiện chở súng đạn, rồi chết dần chết mòn vì đói khát.
KHÚC HÁT CỦA CÂY – David George Haskell: Lấy thiên nhiên làm nhân vật trung tâm, cuốn sách này để các loài cây cất lên tiếng nói của mình về Trái Đất, con người và mối quan hệ của đôi bên. Các loài linh sam nhựa thơ, cọ Sabal, tần bì xanh, cây phỉ, hồng sam, cây dương, oliu, thông trắng, cây phong… lần lượt kể câu chuyện của mình, cách nó đã sống, tồn tại suốt hàng trăm năm cho đến khi ngã xuống. Mỗi cây xanh đại diện cho một linh hồn của khu rừng, bản thân nó mang vẻ đẹp trong cơ chế tự vận hành và sự liên kết của nó với các sinh vật tự nhiên khác. Vẻ đẹp ấy còn ẩn chứa cả bề dày lịch sử văn hóa, lưu giữ ký ức của thời đại.
NIÊN LỊCH MIỀN GIÓ CÁT – Aldo Leopold: Cuốn sách viết cực hay, từng câu từ được viết ra dựa trên sự thay đổi của sinh vật của khu trang trại, nhưng lại thấm nhuần chất thơ. Phần đầu được chia thành 12 tháng với những sự thay đổi cảnh sắc trong suốt bốn mùa, phần hai lại chia theo từng bang của nước Mỹ với những vẻ đẹp độc đáo riêng của tự nhiên. Phần cuối cùng là những suy nghĩ của người viết về đạo đức đất đai và cách thiên nhiên kết nối với đồi sống văn hóa của người Mỹ.
NHỮNG ĐỨA TRẺ DƯỚI NƯỚC – Charles Kingsley: Đặt ra một câu hỏi tưởng chừng nhưng phi lý “Trên đời này liệu có những đứa trẻ sống ở dưới nước không nhỉ?”, nhà văn Charles Kingsley đã tự trả lời bằng một cuốn tiểu thuyết đậm chất ngụ ngôn và tràn đầy sự sống ở dưới nước. Người đọc sẽ được khám phá cuộc sống dưới nước diệu kỳ như thế nào, và tất cả đứa trẻ dưới nước, dù sống ở một thế giới hoàn toàn khác biệt nhưng vẫn dạy dỗ cách cư xử với người khác. Nhưng lồng ghép trong đó là nhiều bài học về tình yêu và sự trưởng thành, cũng như lời cảnh báo con người về việc giữ gìn những dòng nước trong xanh dành cho các sinh vật sống dưới nước, trong đó có thể có cả những đứa trẻ mà ta chưa từng nhìn thấy.
SỐNG NHƯ NHỮNG CÁI CÂY – Liz Marvin, Annie Davidson: Hai cuốn cuối cùng dưới đây cực kỳ đáng yêu và dễ đọc. Sống như những cái cây tập hợp 60 bài học nhỏ từ những cái cây và từ đó tác giả rút ra bài học trong cuộc sống. Có cây phải sống ở vùng khô cằn và rễ cắm sâu, có cây lại mọc ở đầm lầy quanh năm ẩm ướt, có cây rụng lá quá nhanh, có cây lại sinh trưởng rất lâu… Nhưng bất chấp những khó khăn, chúng vẫn vươn lên xanh tốt, và đó chính là động lực cho con người học hỏi và tiến lên phía trước.
SỐNG MỘT ĐỜI TỰA BIỂN KHƠI – Richard Harrington, Annie Davidson: Cũng giống như cuốn sách trên, cuốn này tập hơn 60 bài học nhỏ từ cuộc sống của những sinh vật dưới đại dương. Từ vùng cát trắng, vũng nước nông, rạn san hô đầy nắng gần bờ cho tới nơi đáy sâu tia sáng không xuyên lọt, khuất khỏi tầm mắt của con người… tất cả chứa đựng biết bao bài học về cuộc sống. Khi hiểu rõ được cuộc sống dưới nước, và nhận thức được tầm quan trọng của đại dương với nhịp điệu sinh hoạt thường nhật của con người, ta sẽ biết cách chung tay để bảo vệ thế giới kì diệu này.
