Sinh ra trong bóng tối, dưới lớp bùn, nhưng Sen bừng nở ra những tinh nguyên của sự hoàn thiện cần đạt tới. Theo quan điểm Phật giáo, Sen có Tám cánh hoa là đại diện cho 8 đặc tính tuyệt diệu dưới đây:
- Không nhiễm: Không mang mùi hôi của bùn.
- Trừng thanh: chỗ nào có hoa Sen mọc thì chỗ đó nước không bao giờ đục.
- Kiên nhẫn: Rễ của của Sen nằm trong bùn thật lâu để chờ đợi khi hội tụ đầy đủ nhân duyên, sẽ nảy mầm và bung nở.
- Viên dung: Hoa Sen có những cánh hoa bao bọc gương sen tròn trịa, là tiêu biểu cho tính viên giác của mỗi chúng sinh sẵn có.
- Thanh lương: Giữa mùa Hạ nhưng hoa Sen vẫn bất chấp sự nóng bức, vươn mình mọc lên.
- Hành trực: Ngay thẳng.
- Ngẩu không: Hoa Sen tuy thân ngay thẳng nhưng trong ruột thì trống rỗng. Điểm đặc biệt này để nói lên một ý nghĩa rất thâm trầm là người tu hành cần phải có tính hỷ xả.
- Bồng thực: Hoa Sen nở ra đã có gương, có hột sẵn, ý chỉ nhân quả đồng thời. Có nghĩa là nhân quả như hình với bóng, hình thế nào thì bóng như như vậy.
- HOA SEN CÓ TÍNH VÔ NHIỄM
Đặc tính thứ nhất của hoa sen, Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh chia sẻ: “Chúng ta thấy hoa sen ở trong bùn mà bùn càng hôi, càng dơ thì sen mọc càng tốt và tỏa hương rất thanh khiết. Cho nên mới nói hoa sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
Cũng như vậy, Đức Phật hay Tăng đoàn tu hành thanh tịnh được ví giống như là hoa sen ở đời. Dù ở giữa trần gian trong mùa hạ nóng bức, thế nhân ganh đua, tranh đấu; nhưng chư Tăng thì sống đời phạm hạnh, danh vọng để cầu đạo giải thoát.
- HOA SEN CÓ TÍNH TRỪNG THANH
“Trừng thanh” tức là nắng trong, “trừng” là dừng lại, “thanh” tức là trong. Để giúp quý Phật tử hiểu rõ hơn, Sư Phụ giảng giải: “Ở đầm nước đang đục ngầu mà trồng hoa sen thì nước sẽ tự nhiên trong hơn. Tính chất của hoa sen là thế. Đấy gọi là tính chất trừng thanh”.
- HOA SEN CÓ TÍNH KIÊN NHẪN
Tại sao nói hoa sen có đức tính kiên nhẫn? Lý giải về điều này, Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh chia sẻ: “Hết mùa hạ sen tàn và nó trở về gốc của mình, đó là củ sen. Mà củ sen nằm sâu trong bùn, hết mùa đông, hết mùa xuân, đến mùa hạ lại nảy chồi. Nó nằm kiên nhẫn như vậy ở trong bùn, cho đến mùa hạ hoa lá lại tưng bừng. Cho nên gọi là đức kiên nhẫn của cây sen”.
- HOA SEN CÓ TÍNH VIÊN DUNG
Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh giải thích: “Hoa sen có tính viên dung, tức là rất tròn đầy. Bông sen chúm chím, đầy đặn, lớp trong lớp ngoài rất kín đáo. Có những bông hoa thì vừa nở đã thấy hết nhụy; nhưng hoa sen thì cánh trong, cánh ngoài e ấp bao nhiêu ngày mới nở, bao bọc nhau rất kín đáo”.
- HOA SEN CÓ TÍNH THANH LƯƠNG
Tiếp nối phần giảng giải về 8 đặc tính quý báu của hoa sen, Sư Phụ chia sẻ: “Hoa sen có tính chất thanh lương, mùi hương của hoa sen rất mát mẻ. Ngửi mùi sen là tâm hồn mình dịu xuống, lắng xuống, bớt nóng nực, khiến cho thanh lương, mát mẻ”.
- HOA SEN CÓ TÍNH HÀNH TRỰC
Về đức tính hành trực, Sư Phụ giảng giải: “Đa phần cọng sen, ngó sen rất thẳng. Đó gọi là hành trực, ngay thẳng là cây sen”.
- HOA SEN CÓ TÍNH NGẨU KHÔNG
Thế nào là ngẩu không? Sư Phụ giải thích: “Ngẩu không tức là thân hoa sen như thế nhưng lại rỗng ở bên trong. Thân cây sen đưa cả cành hoa lên như thế nhưng bên trong cành sen lại rỗng, nước chảy qua được đó. Thể hiện tính không chấp trước, bao nhiêu nước vào cũng có thể trút ra được hết”.
Sư Phụ cũng chia sẻ thêm, ngược lại chúng ta không giống với hoa sen, chúng ta hay chấp trước, không buông bỏ. Còn hoa sen có cọng sen rỗng, rút lên là nước chảy hết, không để điều gì trong bụng cả. Vậy nên Sư Phụ khuyên chúng ta hãy sống làm sao giống tâm của người quân tử: không thù, không giận, biết buông bỏ.
- HOA SEN CÓ TÍNH NHÂN, QUẢ ĐỒNG THỜI
Đến với đặc tính cuối cùng của hoa sen, Sư Phụ chia sẻ: “Duy nhất hoa sen đặc biệt có nhân và quả đồng thời; hoa, quả cũng đồng thời. Quả sen là hạt sen, bát sen ở trong hoa sen cũng có ngay một lúc luôn. Thường các loài hoa khác thì hoa phải rụng, rồi trái mới mọc ra. Còn khi hoa sen nở là có trái bên trong rồi, hoa và quả đồng thời có luôn. Đó là tính đặc biệt”.
