Du lịch Sơn La: Nơi từng “chó ăn đá, gà ăn sỏi”, giờ hóa “vùng xanh bí ẩn” khiến dân phượt mê mẩn

Không phải mùa lúa chín, cũng chẳng phải rừng phong đỏ lửa, nơi đây đưa du khách về giữa bản làng yên ả, ruộng bậc thang non tơ, những rặng sa mu phủ bóng và tầng mây trôi sát tầm mắt.

Du lịch Sơn La: “Chốn xanh” giữa đại ngàn níu chân người trẻ mê nhiếp ảnh

Du lịch Sơn La không thiếu những cái tên đã thành thương hiệu trên bản đồ Tây Bắc: Mộc Châu với mùa mận, mùa mây, Tà Xùa nổi tiếng bởi sống lưng khủng long và những ngày sương phủ kín đèo. Ngay cả xã Ngọc Chiến nằm dưới chân núi, cũng đã trở thành điểm đến trong hành trình của nhiều du khách yêu thích văn hóa bản địa.

Khi những địa danh quen thuộc bước vào mùa cao điểm du lịch, thì ở một xã vùng cao vừa được tái lập sau sáp nhập – Xím Vàng, hình thành từ hai xã cũ là Hang Chú và Xím Vàng, ruộng bậc thang bắt đầu chuyển mình trong sắc xanh non của lúa giữa tháng Bảy.

Nếu mùa lúa chín được xem là “đặc sản thị giác” của Tây Bắc, thu hút hàng vạn du khách mỗi năm, thì mùa xanh lại mang một vẻ cuốn hút khác: tinh khôi, mát lành và còn nguyên nét bình dị. Ánh nắng trải nhẹ trên mặt ruộng, mảng xanh đổ dài theo sườn núi, tạo nên một khoảng lặng hiếm hoi giữa dòng chảy du lịch phổ thông, dành cho những người trẻ đam mê nhiếp ảnh và khám phá vùng cao theo cách độc lập, không phụ thuộc vào các tuyến điểm định sẵn.

Giữa bối cảnh ấy, anh Diệp Hữu Đạt (sinh năm 1999, quê Bắc Ninh), hiện là photographer và hướng dẫn viên tự do tại Tà Xùa, đã tìm đến Xím Vàng như một điểm dừng chân mới trong hành trình mở rộng tư liệu hình ảnh về Sơn La.

Gắn bó với các cung đường quanh vùng sống lưng khủng long, anh Đạt không chỉ tiếp tục ghi lại những khung cảnh quen thuộc, mà bắt đầu dành nhiều thời gian hơn để quan sát sự chuyển động của vùng cao theo mùa. Với anh, mỗi đợt lúa lên xanh hay vệt mây tan chậm trên mặt ruộng đều là chi tiết có giá trị thị giác, nhưng không dễ nắm bắt. Những khoảnh khắc ấy đòi hỏi sự kiên nhẫn theo dõi, quan sát ánh sáng và chờ đúng thời điểm để ghi hình.

Chia sẻ với Dân Việt, anh Diệp Hữu Đạt cho biết: “Từ tháng 6, Xím Vàng đã khoác lên màu áo mới, nhưng tháng 8 mới là thời điểm lúa xanh đẹp nhất trong năm. Những cây lúa vừa trổ bông, ngả sang một sắc xanh đậm, bồng bềnh như sóng non. Thửa ruộng bậc thang trải từ sườn núi xuống thung lũng, uốn lượn theo triền đất, tạo thành mảng màu đồng nhất mướt mát giữa bức nền xám nâu của núi rừng. Không khí trong lành, mát rượi, mang theo mùi ngai ngái của đất, thoảng hương cỏ ẩm và lúa non. Đứng giữa ruộng vào lúc đó, cảm giác rất tĩnh.

Trước mỗi chuyến tác nghiệp, tôi đều dành thời gian đến Xím Vàng trước vài ngày để khảo sát thực tế. Việc kiểm tra tình trạng lúa: đã bén xanh, đứng mạ hay trổ bông, giúp tôi xác định được khoảng thời gian đẹp nhất để chụp. Ngoài ra, tôi cũng đi dọc các tuyến đường vào bản để thử ánh sáng, quan sát thế ruộng, tìm các điểm cao vừa đủ để giữ được chiều sâu mà không làm vỡ bố cục tự nhiên”.

Theo anh Diệp Hữu Đạt, hành trình từ trung tâm xã Tà Xùa sang Xím Vàng tương đối dễ, đường DT112 hiện đã được đổ bê tông và phương tiện cá nhân có thể di chuyển thuận lợi. Tuy nhiên, đoạn rẽ từ DT112 xuống khu “mâm xôi” – nơi thường được chọn làm điểm chụp chính, lại là một dốc bê tông khá gắt, dễ trơn trượt nếu gặp mưa. Với những người tay lái không vững, chàng trai 9X khuyên nên thuê xe ôm bản địa để đảm bảo an toàn.

Từ những dãy nhà lác đác ven đường, không khí bắt đầu loãng hơn, nhiệt độ dịu lại. Càng xuống thấp, cây rừng càng dày, tiếng suối bắt đầu vọng lên từ khe núi. Khung cảnh hai bên không quá hùng vĩ nhưng đủ sức thu hút các “tín đồ xê dịch”: những bản làng nhỏ dần hiện ra bên sườn núi, khói bếp mỏng vắt ngang tầm mắt, mây trôi là là trên lưng đèo.

Thời tiết ở Xím Vàng vào mùa lúa xanh thường thay đổi thất thường. Sáng có thể nắng nhẹ, trưa kéo mây và chiều bất ngờ đổ mưa.

“Việc săn được ảnh đẹp phần lớn dựa vào may mắn thời tiết trong ngày. Tuy nhiên, chính điều này lại khiến việc tác nghiệp ở vùng cao trở thành một trải nghiệm đáng nhớ, bởi ánh sáng sau mưa hoặc khoảnh khắc mây tan thường tạo ra những bức ảnh rất đặc biệt”, anh Đạt cho hay.

Du lịch Sơn La: Từ nơi “chó ăn đá, gà ăn sỏi” đến cung trekking có rừng rêu đẹp nhất Việt Nam và kho tàng văn hóa bản địa đặc sắc

Nằm lọt thỏm giữa các triền núi cao, xã Xím Vàng mang trong mình vẻ yên tĩnh của một bản làng chưa bị du lịch thương mại chạm tới. Hơn 40 năm trước, nơi đây vẫn là vùng đất khô cằn, hiếm nước, thưa dân. Thay vì rời đi, người Mông ở lại, mở ruộng, giữ rừng, đào mương dẫn nước về bản, dần dần biến vùng đất “chó ăn đá, gà ăn sỏi” thành những triền lúa bậc thang xanh mướt.

Không gian sinh sống của người dân nơi đây cũng bình dị như chính vùng đất mà họ gắn bó. Bản làng hiện lên mộc mạc: nhà trình tường màu đất vàng sẫm, mái gỗ pơ mu bạc màu, vườn rau trồng sát mép hiên, trẻ con chơi đùa trong nắng. Người lớn đi nương, trẻ nhỏ địu em ra ruộng, công việc ngày nối ngày mà không vội vã. Người Mông ở đây vẫn giữ nhiều nếp sống truyền thống: dệt vải thổ cẩm, làm mèn mén, hong thịt treo bếp, uống rượu ngô. Mọi thứ gắn chặt với núi rừng như một phần không thể tách rời.

Từ đời sống lao động, sinh hoạt đến thiên nhiên quanh bản, Xím Vàng mang đến cho du khách những trải nghiệm vừa lạ lẫm, vừa thấm đẫm nét văn hóa vùng cao. Không chỉ có ruộng bậc thang, nơi đây còn níu chân người ghé qua bằng vẻ đẹp của các mùa hoa. Vào mùa xuân, cả bản làng được phủ kín bởi sắc trắng của hoa mận, sắc hồng phai của đào rừng và trắng xanh lấp lánh của hoa sơn tra – loài hoa vừa mỏng manh vừa bền bỉ, gợi một vẻ đẹp trong trẻo rất riêng của vùng biên viễn.

Những ai ưa khám phá thiên nhiên hoang dã cũng có thể tìm thấy ở Xím Vàng hành trình đáng nhớ. “Nếu mê trekking, có thể thử sức với hành trình chinh phục đỉnh Sa Mu – một trong những cung đường trekking sở hữu hệ sinh thái rêu cổ tuyệt đẹp, được đánh giá là ngoạn mục nhất Việt Nam. Không gian ẩm ướt mờ sương với những gốc cây hàng trăm năm tuổi phủ đầy địa y, như lạc vào thế giới cổ tích giữa đại ngàn xanh thẳm”, anh Đạt cho biết.

Nhắc đến Sơn La, du khách thường nghĩ ngay đến Tà Xùa – điểm đến đã quá quen thuộc với cộng đồng yêu du lịch. Tuy nhiên, theo anh Đạt, bản làng này hoàn toàn không bị “cái bóng” Tà Xùa che lấp.

Anh Đạt cho biết: “Xím Vàng có nét riêng, tạo nên từ thiên nhiên hoang sơ và nhịp sống bản địa còn rất nguyên bản. Dù hoạt động du lịch tại đây chưa thực sự phát triển, nhưng đã bắt đầu xuất hiện một vài homestay nhỏ phục vụ du khách. Người dân trong bản thân thiện, hiếu khách, mang đến cảm giác gần gũi và chân thành.

Giữa vùng cao Tây Bắc đang dần chuyển mình theo dòng chảy du lịch, Xím Vàng vẫn lặng lẽ giữ lấy màu xanh, nếp sống và những kho báu văn hóa chờ người tìm đến. Cùng với định hướng từ các cơ quan chức năng và sự đồng hành của những người làm du lịch, Xím Vàng hoàn toàn có tiềm năng phát triển thành một điểm đến du lịch cộng đồng giàu bản sắc trong tương lai gần”.

Đọc thêm