Trước cải cách tiền lương: Lương hưu tính dựa trên bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Một vấn đề được nhiều người quan tâm là khi cải cách tiền lương, liệu tiền lương hưu của người về hưu có được tăng.
Ông Nguyễn Duy Cường – Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐTBXH) cho biết, hiện nay Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định tiền lương hưu đối với người nghỉ hưu tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc=Tỷ lệ (%) hưởng lương hưu hằng tháng x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Theo đó, tỷ lệ (%) hưởng lương hưu hằng tháng đối với lao động nam đóng đủ 20 năm bảo hiểm xã hội là 45%. Sau đó, cứ thêm một năm đóng bảo hiểm xã hội sẽ thêm 2%.
Lao động nữ đóng đủ 15 năm BHXH là 45%, sau đó, cứ thêm một năm đóng bảo hiểm xã hội sẽ tăng 2%. Mức hưởng tối đa là 75%.
Lao động về hưu trước tuổi sẽ bị trừ tỷ lệ % tương ứng, theo đó, trường hợp người lao động nghỉ hưu trước tuổi thì cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm trừ 2%.
Cải cách tiền lương sẽ làm tăng tiền lương hưu của phần đông người lao động. Ảnh: Nguyễn Khải
Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm được tính bằng bình quân các mức thu nhập tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng.
Người lao động có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu người lao động còn được hưởng trợ cấp một lần.
Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%. Cứ một năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn sẽ bằng 0,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Cải cách tiền lương: Lương hưu sẽ tăng nếu tiền lương cơ bản đóng BHXH tăng theo
Tại kỳ họp thứ 6, Quốc Hội cũng đang bàn thảo về một số vấn đề có liên quan tới cải cách tiền lương. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thanh Trà cũng cho biết, đơn vị này đã hoàn thiện Đề án cải cách tiền lương. Dự kiến kế hoạch cải cách tiền lương sẽ được thực hiện từ 1/7/2024.
Cải cách tiền lương sẽ tạo ra thay đổi căn bản về chính sách tiền lương của khu vực công, khu vực tư và cả tiền lương hưu của người lao động.
Theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018, Trung ương cũng thống nhất ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế hệ thống bảng lương hiện hành; chuyển xếp lương cũ sang lương mới, bảo đảm không thấp hơn tiền lương hiện hưởng.
Tiền lương tăng đồng nghĩa với tiền lương làm căn cứ đóng BHXH sẽ tăng theo điều này kéo theo lương hưu tăng lên. Ảnh: Tư Bùi (BHXH Hà Nội tư vấn chính sách cho người lao động)
Như vậy, khi cải cách tiền lương, mức lương đóng BHXH của công chức, viên chức cũng thay đổi.
Nếu người tham gia BHXH nghỉ hưu sau thời điểm cải cách tiền lương và trước đó đã được hưởng mức lương mới thì khi nghỉ hưu, mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của người đó cũng sẽ tăng.
Mức lương hưu được tính từ mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tỷ lệ hưởng lương hưu. Nên, nếu quy định về tỷ lệ hưởng lương hưu không thay đổi, khi mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH tăng, mức lương hưu cũng sẽ tăng.
Như vậy, người tham gia BHXH sẽ được tăng lương hưu nếu cải cách tiền lương làm tăng lương.
Người tham gia bảo hiểm xã hội phải nghỉ hưu sau thời điểm cải cách tiền lương và đã có khoảng thời gian hưởng mức lương mới trước đó thì lương hưu mới được cải thiện.
Ngược lại, nếu sau cải cách tiền lương mà tiền lương của lao động giảm đi thì đương nhiên, mức bình quân tiền lương đóng BHXH cũng giảm và tiền lương hưu của lao động sẽ giảm theo.
Theo chuyên gia lao động và tiền lương, Nghị quyết 27 về cải cách tiền lương, tinh thần chung khi cải cách tiền lương, lương của công chức, viên chức và người lao động hoặc là sẽ tăng lên, hoặc là được bảo toàn chứ không có chuyện thấp hơn.
“Tuy nhiên, thực tế tiền lương chỉ là một phần trong thu nhập của lao động. Ngoài tiền lương, lao động còn khoản tiền thưởng, phụ cấp. Do vậy, không loại trừ lương tăng, thu nhập giảm”, một chuyên gia nhận định.