Trả lời: Cem Arslan, Sử gia quân sự nghiệp dư và tướng bàn giấy.
Gần như… tất cả bọn họ, hoặc gần như vậy.
Cãi nhau với Hitler không giống như cãi nhau với Stalin với kết cục là tính mạng cuả bạn sẽ gặp nguy hiểm. Không có một sĩ quan Đức nào bị xử tử hay trừng phạt nặng vì dám phê bình hay tranh cãi với Hitler: thật ra, theo truyền thống của quân đội Prussian, khi những mệnh lệnh và các quyết định được đưa ra, ở mọi cấp độ chỉ huy, đều xảy ra những cuộc tranh cãi rất quyết liệt. Việc các sĩ quan Đức ở mọi cấp độ gào vào mặt nhau trong phòng kín để đưa ra một quyết định chung không phải là lỗi, mà là một tính năng của hệ thống.
Trong suốt cuộc chiến, đã có hàng tá những sĩ quan tranh luận trực tiếp với Hitler, với một thái độ nóng nảy và cao giọng. Không có ai phải chết vì chuyện đó: trong trường hợp xấu nhất, nếu Hitler cho rằng bạn không đủ khả năng (thường thì phải dựa vào nhiều yếu tố hơn là việc chỉ tranh cãi với ông ta), thì bạn sẽ di rời khỏi tiền tuyến, chuyển sang danh sách dự bị, và rồi được lặng lẽ tái bổ nhiệm vào một vị trí tương đương.
Tranh cãi hay phê bình Hitler và các hành động của ông ta? Quá bình thường. Kể cả khi Rundstedt gọi điện thẳng đến tổng hành dinh của Hitler và gào lên “Đàm phán hoà bình đi, thằng ngu!” vào mặt sĩ quan nghe máy, hay Model sau khi bị Hitler trực tiếp can thiệp vào việc chỉ huy đã tự mình đến thẳng hang sói và hỏi thẳng Hitler là ai sẽ chỉ huy quân đoàn số 9: Hitler hay Model. Sepp Dietrich khi gần kết thúc cuộc chiến nói ra được 2 từ thì một trong số đó là để chỉ trích Hitler, Guderian cãi nhau với Hitler nhiều đến mức người ta chán chẳng muốn đếm.
Và tất nhiên là không thể không nhắc đến Manstein, người nổi tiếng vì luôn đối đầu với Hitler đến mức khi mà ông bị cách chức chỉ huy nhóm quân phía Nam năm 1944, thì các binh lính đã góp tiền để mua tặng ông một món quà chia tay để trêu đùa: đó là một bức tranh sơn dầu mô tả 2 con gà trống đang đánh nhau; để nhắc ông nhớ rằng mình đã đối đầu với quốc trưởng cho đến tận lúc nghỉ hưu.
Cãi nhau với Hitler sẽ không khiến bạn mất mạng: chuyện đó chưa từng xảy ra với bất kỳ sĩ quan Đức nào. Bạn có thể không được trọng dụng, thậm chí bị cách chức nếu Hitler đánh giá sự mâu thuẫn không thể được giải quyết, nhưng nếu chỉ tranh cãi thì bạn không thể bị giết được.
Tất nhiên là không rồi. Những binh sĩ năm 1941 đang nằm dưới đất hết rồi!
Gueridan đáp lại lời chỉ trích của Hitler rằng lính Đức năm 1943 không có được sự bền bỉ và kỹ năng chiến đấu như những người lính Đức năm 1941.
