“Chất lạ” không được công bố trên nhãn kẹo rau củ Kera mà Hằng Du Mục, Quang Linh Vlogs quảng cáo liệu có vi phạm?

“Chất lạ” không có trong nhãn kẹo rau củ Kera của Hằng Du Mục, Quang Linh Vlogs là không tuân thủ pháp luật

Liên quan về kết quả kiểm nghiệm kẹo rau củ Kera mà Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs quảng cáo, thông tin từ Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) ngày 20/3 cho biết, đơn vị này đã nhận được báo cáo của Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia.

“Các chỉ tiêu về hàm lượng đạm, đường, chất béo, năng lượng tổng cơ bản phù hợp với bản tự công bố của sản phẩm, các chỉ tiêu an toàn về vi sinh vật, nấm, kim loại nặng…, đều không phát hiện hoặc nằm trong giới hạn an toàn”, thông tin từ Cục An toàn thực phẩm cho biết.

Tuy nhiên, Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia cũng phát hiện sản phẩm kẹo rau củ Kera có chứa Sorbitol là một chất tạo ngọt với hàm lượng 33,4g/100g nhưng không có ghi trên nhãn sản phẩm theo quy định.

Cục An toàn thực phẩm đã có văn bản gửi Sở An toàn thực phẩm TP.HCM và Sở Y tế Đắk Lắk đề nghị xử lý các vi phạm theo đúng quy định của pháp luật. 

Trước việc trên, nhiều người thắc mắc, theo quy định về ghi nhãn có bắt buộc phải ghi hết thành phần nguyên liệu không?

Trao đổi với PV Dân Việt, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, căn cứ Điều 16 Nghị định 43/2017/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 8 Điều 1 Nghị định 111/2021/NĐ-CP quy định như sau:

 “Điều 16. Thành phần, thành phần định lượng.

Thứ nhất, ghi thành phần là ghi tên nguyên liệu kể cả chất phụ gia dùng để sản xuất ra hàng hóa và tồn tại trong thành phẩm kể cả trường hợp hình thức nguyên liệu đã bị thay đổi. Trường hợp tên của thành phần được ghi trên nhãn hàng hóa để gây sự chú ý đối với hàng hóa thì thành phần đó bắt buộc phải ghi định lượng, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 13 của Nghị định này.

Thứ 2, ghi thành phần định lượng là ghi thành phần kèm định lượng của từng thành phần. Tùy theo tính chất, trạng thái của hàng hóa, thành phần định lượng được ghi là khối lượng của thành phần đó có trong một đơn vị sản phẩm hoặc ghi theo một trong các tỷ lệ: Khối lượng với khối lượng; khối lượng với thể tích; thể tích với thể tích; phần trăm khối lượng; phần trăm thể tích. Trường hợp thành phần hàng hóa được định lượng bằng các đại lượng đo lường phải ghi định lượng theo quy định của pháp luật Việt Nam về đo lường.

Đối với một số loại hàng hóa, việc ghi thành phần, thành phần định lượng được quy định như sau: 

Đối với thực phẩm ghi thành phần theo thứ tự từ cao đến thấp về khối lượng. Nếu thành phần là chất phụ gia ghi tên nhóm chất phụ gia, tên chất phụ gia hoặc mã số quốc tế INS (nếu có). Trường hợp chất phụ gia là chất tạo ngọt, chất tạo màu ghi tên nhóm chất tạo ngọt, chất tạo màu, ghi tên chất hoặc mã số quốc tế INS (nếu có) và ghi thêm chất đó là chất “tự nhiên”, “giống tự nhiên”, “tổng hợp” hay “nhân tạo”.

Trường hợp chất phụ gia là hương liệu ghi “hương liệu” kèm theo một hoặc một số các cụm từ sau đây để làm rõ nghĩa: “tự nhiên”, “giống tự nhiên”, “tổng hợp”, “nhân tạo”. 

Đối với trường hợp mã số phụ gia của quốc gia trùng với mã số quốc tế (INS) thì có thể ghi mã số quốc gia thay cho mã số quốc tế (INS).

Đối với thuốc dùng cho người, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế ghi thành phần và hàm lượng các hoạt chất”.

Đối với mỹ phẩm phải ghi thành phần bao gồm cả các chất phụ gia.

Đối với đồ gia dụng kim khí, đồ dùng được chế tạo từ một loại nguyên liệu chính quyết định giá trị sử dụng thì phải ghi tên thành phần nguyên liệu chính cùng với tên hàng hóa và không phải ghi thành phần và thành phần định lượng.

“Như vậy theo quy định này thì trong thực phẩm chức năng phải ghi tất cả thành phần nguyên liệu, kể cả chất phụ gia nên nhãn hàng hóa, trường hợp doanh nghiệp không công bố hết thành phần nguyên liệu và chất phụ gia thì đây là hành vi không tuân thủ pháp luật”, luật sư Cường nhấn mạnh.

Không ghi “chất lạ” trên nhãn sản phẩm theo quy định, kẹo rau củ Kera có bị xử phạt?

Luật sư Cường cũng nêu rõ, theo điểm a khoản 4 Điều 22 Nghị định 115/2018/NĐ-CP quy định về việc xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định khác về bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, cung cấp thực phẩm như sau:

Vi phạm quy định khác về bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, cung cấp thực phẩm…

Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi như không tự công bố lại sản phẩm, đăng ký lại bản công bố sản phẩm theo quy định của pháp luật trong trường hợp sản phẩm có sự thay đổi về tên sản phẩm, xuất xứ, thành phần cấu tạo. 

Thứ 2, không thực hiện thông báo bằng văn bản về nội dung thay đổi sau công bố đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật hoặc có thông báo nhưng nội dung thông báo không phù hợp nội dung thay đổi của sản phẩm hoặc không có tài liệu phù hợp quy định của pháp luật chứng minh cho sự thay đổi.

Thứ 3, sửa chữa, tẩy xóa làm sai lệch nội dung bản tự công bố sản phẩm, bản công bố sản phẩm, Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm, phiếu kết quả kiểm nghiệm, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm và các loại giấy tờ, tài liệu khác.

Thứ 4, không thực hiện theo quy định về sang chia, san, chiết trong sản xuất, kinh doanh phụ gia thực phẩm.

Thứ 5, bày bán phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm trong cơ sở kinh doanh hoá chất dùng cho mục đích khác.

“Theo khoản 2 Điều 3 Nghị định 115/2018/NĐ-CP (được sửa đổi bởi điểm b khoản 2 Điều 1 Nghị định 124/2021/NĐ-CP) thì mức phạt được quy định trên đây là mức phạt được áp dụng đối với cá nhân. Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính mức phạt tiền đối với tổ chức gấp 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân”, luật sư Cường phân tích.

Ngoài ra, theo điểm đ khoản 10 Điều 22 Nghị định 115/2018/NĐ-CP và điểm d khoản 11 Điều 22 Nghị định 115/2018/NĐ-CP thì tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị: Tước quyền sử dụng Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm từ 10 tháng đến 12 tháng; Buộc thu hồi bản tự công bố sản phẩm.  

Phó giáo sư Đỗ Văn Dũng, Trường Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, Sorbitol là chất tạo ngọt phân tử cao không phải đường mía. Sorbitol được định nghĩa là đường rượu (polyol), ngọt 60% so với đường sucrose nhưng ít calo hơn, chỉ 2,6 kcal/g so với 4 kcal/g của đường thường. Vì vậy, chất này được khuyến cáo dùng cho người bệnh đái tháo đường ở mức độ vừa phải, không gây hại cho sức khỏe con người.

Ngoài ra, Sorbitol được xem là chất nhuận tràng thẩm thấu, khi vào ruột sẽ kéo nước, làm mềm phân và kích thích nhu động ruột, hỗ trợ điều trị táo bón.

“Ngay từ khi có thông tin lùm xùm liên quan đến quảng cáo kẹo rau củ Kera, tôi đã nghi ngờ khả năng có chất này trong sản phẩm để tăng vi sinh vật trong đường ruột giúp nhuận tràng, người dùng sẽ có cảm giác giống như chất xơ”, Phó giáo sư Dũng nói.

Việc đưa chất Sorbitol vào trong sản phẩm kẹo Kera quảng cáo làm từ rau củ mà không công bố trên nhãn mác có thể không có hại ngay nhưng đó là gian lận thương mại. 

Ngoài ra, Phó giáo sư Dũng cho rằng, đưa các chất vào thành phần sản phẩm mà không đề trên nhãn mác là hành vi nên cấm bởi có những người dị ứng với các chất đó.