Có chị có em – bài trc mình viết về Bà Trưng, hôm nay viết thêm về Bà Triệu – cho đủ bộ 2 nữ tướng anh dũng của nước ta – về Bà Triệu thì ko có j nhiều để viết, duy có Cái Chết của bà là cần bàn lại.
* Sử liệu 1: Tam quốc chí – Lục Khải truyện chép: “Lục Dận vào miền nam, dùng ân tín để dụ, ưa việc chiêu nạp, hơn ba nghìn người phe đảng của bọn cừ súy Hoàng Ngô ở huyện Cao Lương đều ra hàng. Dẫn quân xuống phía nam, tuyên bố rất thật, đem tiền của để trao tặng. Hơn trăm tướng giặc, năm vạn người dân ở nơi sâu xa khó quản, chẳng ai không cúi đầu, do đó Giao Châu yên bình”
* Sử liệu 2: Thái Bình ngự lãm chép: “Sách Giao Châu kí của Lưu Hân Kì nói Triệu Ẩu là người đàn bà huyện Quân An, Cửu Chân (…) vào núi tụ tập bọn giặc cướp, rồi thì đánh quận (…) Thứ sử Lục Dận đánh dẹp cô ta” (Quyển 371)
– Tam quốc chí do Trần Thọ soạn vào thế kỉ thứ 3 (bản mình dùng là bản PDF do nhóm dịch giả Bùi Thông dịch) là tài liệu sớm nhất (mà mình biết đến) chép về Bà Triệu -> theo tài liệu này khi Lục Dận được cử xuống phía nam để dẹp loạn, thì ông ta đã “đem tiền của để trao tặng” cho những ng làm loạn, chính vì thế mà những ng làm loạn đều cúi đầu xin hàng -> không khó để chúng ta nhận ra thực chất của “cuộc dẹp loạn” này là một sự vỗ về, một sự chiêu dụ, chiêu hàng và tất nhiên kẻ đi chiêu hàng đã phải tốn 1 khoản kha khá cho “100 tướng giặc và 5 vạn ng” -> câu hỏi đặt ra: ở trong hoàn cảnh này, Lục Dận có giết Bà Triệu ko, chắc chắn là ko rồi, Dận chẳng dại gì mà giết thủ lĩnh của đám, mà mình vừa mất 1 khoản kha khá để chiêu dụ cả và quan trọng nhất là Tuyệt Ko Chép là Bà Triệu bị Chết.
– Thái Bình ngự lãm được soạn vào thế kỉ thứ 10 (bản dịch mình kiếm trên mạng). Như đã thấy sách này dẫn lại sách Giao Châu kí và cũng chỉ chép là Đánh Dẹp chứ ko chép là Giết Chết.
– Các bộ sử của nước ta như Toàn thư, Tiền biên và Cương mục thì cũng chỉ thấy chép dừng lại ở chỗ Đánh Dẹp, chứ ko thấy chép là Giết Chết. Cho đến Việt Nam sử lược (như ng viết tìm hiểu) và sau là Lịch sử Việt Nam (tập 1) của Viện sử học thì trong vòng 5-6 tháng đã diễn ra hơn 30 trận đánh lớn nhỏ, nhưng do quân ít thế cô, nên đã không thể chống lại dc sức mạnh của kẻ thù, bà đã hi sinh (hoặc tử tự) vào ngày 22/2/248.
-> Ng viết thấy 1 tài liệu còn sớm hơn 2 tài liệu trên, cũng có chép về cái chết của Bà Triệu, ấy là cuốn An Nam chí lược của người thời Trần là Lê Tắc (lưu í rằng Tắc cũng ng Thanh Hóa). Sách ấy chép rõ rằng: Lục Duệ tru (Giết). Tuy nhiên, như đã liệt kê, thì dù An Nam chí lược có sớm hơn hẳn sách của tác giả Trần Trọng Kim, thì so với Tam quốc chí thì vẫn là rất muộn, vì thế ng viết cho rằng: Bà Triệu ko bị Chết khoảng những năm khởi nghĩa, thế Bà và các thế hệ tiếp nối của Bà bị tan ra khi nào vẫn là câu nói đó: các bạn tìm đọc cuốn Việt sử tạp luận (tập một) do mình viết, chi tiết xin Inbox
P/S: Cà kịa xíu, để kiếm mấy thang thuộc bổ nào bạn QP nói mình đọc còn ít lắm, vừa hay là mình nghĩ Lê Tắc ko thể nào tự nghĩ ra vụ Dận giết Bà Triệu dc, hẳn là ngài phải dựa vào tài liệu nào đó, nhưng kiến thức mình hạn hẹp, trc mắt chưa tìm ra, rất mong “lãnh tụ sông hàn” (ko rõ sao mọi ng gọi bạn í như thế) đại chiếu cố, khai sáng giúp mình, ân huệ này, tạc dạ ghi sách
