Cải cách tiền lương: Đột phá mức tiền thưởng của công chức?

Cải cách tiền lương có xóa bỏ được tình trạng “trống” thưởng Tết của công chức?

Khảo sát của PV Báo Dân Việt tại nhiều cơ quan hành chính nhà nước cho thấy hiện nay hầu như chưa có cơ quan nào có quỹ tiền thưởng cho công chức, viên chức. Đa phần, các đơn vị chỉ trích được một khoản tiền nhỏ từ hoạt động tiết kiệm chi tiêu để dành cho quỹ thương. Tuy nhiên, số tiền này không đáng kể, chỉ đủ để mua một gói quà hay động viên đội ngũ cán bộ công chức vào dịp cuối năm. Dự kiến tới đây khi cải cách tiền lương, vấn đề tiền thưởng sẽ được khắc phục. 

Chị Nguyễn Minh Yến (Công chức văn phòng ở huyện Thanh Trì, Hà Nội) cho biết, ngoài tiền lương, khoản phụ cấp nho nhỏ, thì các dịp lễ Tết, đơn vị chị cũng có “một chút” gọi là động viên.

Ngày lễ lớn thì được 200-300 nghìn đồng, ngày Tết thì được 1-2 triệu đồng. So với các đơn vị khác thì cơ quan chị vẫn còn là đơn vị hoành tráng nhất vì có thưởng. Nhiều đơn vị “trắng” thưởng, lương thì thấp lẹt đẹt.

Chị Minh Yến cho biết: “Tôi nghe nói tới đây cải cách tiền lương, tiền lương của nhóm công chức như chúng tôi sẽ được tăng lên. Tăng nhiều ít chưa biết nhưng nghe nói sẽ có tiền thưởng, khoản tiền thưởng ít nhất bằng 10% tổng quỹ lương khiến chúng tôi kỳ vọng rất nhiều”.

Nhiều công chức, viên chức cho biết, họ cảm thấy chạnh lòng khi ngày lễ, Tết, nhóm công nhân lao động văn phòng (khu vực tư) được thưởng khá cao, trong khi đó nhóm công chức, viên chức lại có mức thưởng khá thấp.

Khối doanh nghiệp tư nhân, mỗi năm lao động ở nhiều đơn vị được nhận 12 tháng tiền lương cộng 2-3 tháng lương là tiền thưởng. Như vậy, quỹ lương và thưởng của lao động bằng khoảng 15 tháng lương , chưa kể tiền thưởng ngày lễ, tiền du lịch; các khoản trợ cấp… Trừ một số doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, còn lại các doanh nghiệp ăn ra làm nên cũng dành một khoản tiền tương đối lớn để chi cho các khoản này. Cá biệt có doanh nghiệp mức thưởng cho những vị trí cấp cao lên tới hàng trăm triệu đồng hoặc tiền tỷ.

Chưa nói tới tổng tiền thưởng, nguyên tiền lương trung bình ở khu vực tư đã cao hơn khu vực công. Mức chênh lệch từ 3-4 triệu đồng. Hiện nay bình quân tiền lương ở khu vực công vào khoảng 5,5-6 triệu đồng, còn tiền lương bình quân ở khu vực tư lên tới 8-8,5 triệu đồng.

Tiền thưởng của công chức liệu có cao hơn công nhân, sau cải cách tiền lương?

Một trong những nội dung khi cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 là thiết kế cơ cấu tiền lương mới. Theo đó chế độ tiền lương mới bao gồm 3 khoản gồm: Lương cơ bản (chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương) và các khoản phụ cấp (chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương). Bổ sung tiền thưởng (quỹ tiền thưởng bằng khoảng 10% tổng quỹ tiền lương của năm, không bao gồm phụ cấp).

Như vậy, sau cải cách tiền lương cán bộ, công chức, viên chức sẽ được bổ sung tiền thưởng vào cơ cấu tiền lương với quỹ tiền thưởng bằng khoảng 10% tổng quỹ tiền lương của năm, không bao gồm phụ cấp.

Nếu tính như trên thì tiền thưởng của khu vực công cũng sẽ tiệm cận dần với khu vực tư. Lấy ví dụ. Một công chức, viên chức có mức lương là 10 triệu đồng/tháng. Một năm lao động này sẽ nhận được khoảng 120 triệu đồng, nếu cộng thêm khoảng 10% tiền thưởng (tức 12 triệu đồng) nữa thì thu nhập của lao động sẽ tăng lên đáng kể. Một năm có 7 dịp lễ, Tết lớn. với khoảng từ 12-15 triệu đồng tiền thưởng, lao động khu vực công sẽ cảm thấy bớt chạnh lòng hơn.

Ông Bùi Sỹ Lợi – Phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề Xã hội của Quốc hội (Nay là Ủy ban Xã Hội) từng chia sẻ với PV Báo Dân Việt, việc trung ương quyết định đưa tiền thưởng vào cơ cấu tiền lương mới là hợp lý. Lâu nay các đơn vị sự nghiệp không có nguồn cho quỹ tiền thưởng. Một số đơn vị sự nghiệp công, có doanh thu có thể thiết kế thang bảng lương, có quỹ tiền thưởng. Tuy nhiên, số này không nhiều. Bởi vậy, việc đưa tiền thưởng vào quỹ lương mới được xem là bước đột phá trong xây dựng chính sách khi cải cách tiền lương.

“Tiền thưởng là động lực để khuyến khích các nhân cống hiến, phát triển. Cũng như tiền lương, tiền thưởng không nên tính theo kiểu ‘chia đều’. Đành rằng thiết kế 10% tiền thưởng trong tổng quỹ lương nhưng cũng cần tính toán, ai có thành tích tốt, cống hiến nhiều thì chế độ thưởng phải nhiều hơn”, ông Bùi sỹ Lợi nói.