Quý bà 2.000 năm tuổi được phục dựng bằng AI, chấn động dư luận

Một xác ướp 2.000 năm tuổi mới đây còn được phục dựng diện mạo bằng công nghệ AI dựa trên dữ liệu X-quang.

Xác ướp AI: Di tích Mã Vương Đôi và phát hiện khảo cổ chấn động

Năm 1972, các nhà khảo cổ tại Trung Quốc phát hiện một xác ướp kỳ diệu trong lòng đất sâu 16 mét tại khu lăng mộ Mã Vương Đôi, thành phố Trường Sa, tỉnh Hồ Nam. Thi hài này được xác định là của Tân Truy phu nhân, vợ của Lợi Thương Hầu thời Tây Hán, sống khoảng năm 217 TCN – 168 TCN. Dù đã chôn cất hơn 2.000 năm, thi thể bà vẫn giữ được tình trạng gần như nguyên vẹn. Các khớp vẫn có thể cử động, làn da còn mềm mại, máu vẫn hiện diện trong mạch, thậm chí lông mi, lông mũi và màng nhĩ trái vẫn còn nguyên.

Thi thể của bà được đặt trong một quan tài kín với 4 lớp bảo vệ, mặc 18 lớp quần áo và đắp 2 lớp chăn. Khi được phát hiện, thi thể cao 154 cm, nặng 34 kg. Đây là một trong ba thi hài được khai quật trong lăng mộ thuộc khu di tích Mã Vương Đôi, nơi được xem là một trong những phát hiện khảo cổ lớn nhất thế kỷ 20 của Trung Quốc. Trong khu mộ còn có hơn 3.000 hiện vật quý giá, phản ánh đời sống vương giả và trình độ kỹ thuật mai táng tinh xảo thời Tây Hán.

Giới chuyên môn gọi Tân Truy phu nhân là “người đẹp ngủ trong rừng phương Đông”, một biệt danh ví bà như công chúa ngủ trong rừng bởi tình trạng bảo quản thi thể quá hoàn hảo, vượt xa cả nhiều xác ướp nổi tiếng của Ai Cập. Các nhà nghiên cứu khẳng định, đây là xác ướp mềm được bảo quản tốt nhất từng được phát hiện trên thế giới.

Xác ướp AI: Phục dựng diện mạo nhờ công nghệ AI hiện đại

Năm 2024, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày hoàn thành khai quật Mã Vương Đôi, Bảo tàng Hồ Nam lần đầu công bố hình ảnh phục dựng 3D diện mạo Tân Truy phu nhân nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo. Công nghệ này sử dụng dữ liệu từ các bản quét X-quang thi thể sau khi khai quật, kết hợp mô phỏng giải phẫu học để tái dựng gương mặt gần với nguyên mẫu nhất có thể.

Theo Tân Hoa Xã, dự án phục dựng này giúp công chúng có cái nhìn cụ thể hơn về dung nhan và thần thái của một phụ nữ quý tộc cách đây hơn hai thiên niên kỷ. Hình ảnh công bố cho thấy Tân Truy phu nhân có gương mặt đầy đặn, làn da mịn, dáng vẻ phúc hậu. Kết quả phục dựng được giới chuyên gia đánh giá là sát thực, thể hiện được thành tựu mới trong việc bảo tồn và trình bày di sản khảo cổ bằng công nghệ hiện đại.

Việc bảo quản thi thể đến mức có thể phục dựng không chỉ là thành tựu về mặt kỹ thuật mai táng cổ đại mà còn phản ánh hiểu biết y học, dược học và môi trường đặc biệt trong khu lăng mộ. Sau khi giải phẫu, các nhà nghiên cứu xác định các cơ quan nội tạng của bà gần như nguyên vẹn. Các sợi collagen còn đầy đủ, dây thần kinh phế vị ở phổi mỏng như sợi tóc cũng có thể đếm được. Nhóm máu của bà được xác định là A, đây là một trong những trường hợp hiếm hoi nhóm máu được xác nhận từ một xác ướp cổ đại.

Kết quả kiểm tra y khoa cho thấy Tân Truy phu nhân từng mắc nhiều loại bệnh: tim mạch vành, xơ vữa động mạch, sỏi mật. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện trứng giun đũa, giun kim và sán trong nội tạng. Ngoài ra, những hạt dưa trong dạ dày cho thấy bà đã ăn dưa khoảng 3-4 giờ trước khi tử vong. Các nhà khoa học suy đoán nguyên nhân qua đời của bà là do bệnh tim mạch ở tuổi 50.

Đọc thêm