Phụ nữ dưới 50 tuổi mắc ung thư cao hơn nam giới 82%. Ảnh: Getty Images
Báo cáo mới nhất từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) cho thấy sự thay đổi đáng lo ngại trong nhân khẩu học về ung thư, khi phụ nữ và những người trẻ tuổi hiện phải gánh chịu phần lớn căn bệnh này, ngay cả khi số ca tử vong do ung thư đang tiếp tục giảm.
Nghiên cứu cho biết sự thay đổi này một phần có thể là do sự gia tăng của ung thư vú và tuyến giáp, hiện chiếm gần một nửa số ca ung thư ở những người dưới 50 tuổi và chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ.
Ung thư gia tăng ở phụ nữ và người trẻ. Ảnh: Getty Images
Vậy điều gì thúc đẩy thực trạng đáng lo ngại này? Theo Tiến sĩ Richard Barakat, bác sĩ trưởng tại Viện Ung thư Northwell Health, những thay đổi về lối sống có thể là một yếu tố chính.
Phụ nữ ở độ tuổi 49 trở xuống từ lâu đã có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nam giới, chủ yếu là do ung thư vú. Ảnh: Gorodenkoff – stock.adobe.com
Lấy ung thư vú làm ví dụ. Phụ nữ Mỹ có xu hướng sinh con muộn hơn hoặc không sinh con. Điều này có nghĩa là họ đang bỏ lỡ những lợi ích bảo vệ mà thai kỳ và việc cho con bú mang lại để chống lại ung thư vú, Tiến sĩ Barakat thông tin.
Ngoài ra, tình trạng tiêu thụ nhiều rượu, một nguy cơ hàng đầu góp phần làm tăng nguy cơ ung thư vú, ở phụ nữ Mỹ.
Rượu là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ung thư vú ở phụ nữ. Ảnh: Olesia Bilkei – stock.adobe.com
Báo cáo của ACS được đưa ra sau một cảnh báo nghiêm khắc về mối liên hệ giữa rượu và ung thư từ Tổng giám đốc phẫu thuật Hoa Kỳ Vivek Murthy, người đã kêu gọi dán nhãn cảnh báo trên đồ uống có cồn, tương tự như những nhãn cảnh báo được tìm thấy trên bao thuốc lá.
Ung thư phổi là một lĩnh vực khác mà phụ nữ hiện đang có nguy cơ mắc vượt trội hơn nam giới ở các nhóm tuổi trẻ hơn.
Từ năm 2012 đến năm 2021, số ca chẩn đoán ung thư phổi nhìn chung đã giảm, nhưng lần đầu tiên, phụ nữ dưới 65 tuổi đã vượt qua nam giới về số ca mắc mới.
Kể từ năm 1965, tỷ lệ hút thuốc ở phụ nữ đã giảm khoảng 59%, so với mức giảm 66% ở nam giới. Ảnh: Mitarart – stock.adobe.com
“Tôi nghĩ rằng phụ nữ bắt đầu hút thuốc muộn hơn nam giới và có thể đã chậm hơn một chút trong việc cai thuốc”, Barakat cho biết. Kể từ năm 1965, tỷ lệ hút thuốc ở phụ nữ đã giảm khoảng 59%, so với mức giảm 66% ở nam giới.
Ngoài ung thư vú, ung thư phổi, phụ nữ còn đối mặt với sự gia tăng đáng lo ngại về ung thư cổ tử cung.
Sau nhiều thập kỷ giảm một phần nhờ vào vắc-xin HPV, phụ nữ từ 30 đến 44 tuổi đã chứng kiến mức tăng 11% về số ca chẩn đoán ung thư cổ tử cung từ năm 2013 đến năm 2021.
Tiến sĩ Barakat cho rằng một phần nguyên nhân có thể là do sự do dự gia tăng về vắc-xin, với một số phụ nữ bỏ qua các mũi tiêm.
“Một hiện tượng kỳ lạ khác, đó là phụ nữ đang trì hoãn việc đi khám phụ khoa. Điều đó có nghĩa là họ có thể bỏ lỡ các cuộc sàng lọc quan trọng, chẳng hạn như xét nghiệm Pap (giúp tầm soát những tổn thương tiền ung thư và ung thư tại cổ tử cung) bắt đầu từ năm 21 tuổi.
“Nếu chúng ta tiêm vắc-xin cho tất cả những người cần tiêm vắc-xin và tuân theo các hướng dẫn sàng lọc, thì ung thư cổ tử cung là căn bệnh có khả năng sẽ bị xóa sổ”, Barakat cho biết.
Cuộc khủng hoảng béo phì ở Mỹ cũng là một yếu tố góp phần tăng nguy cơ ung thư
Nghiên cứu cho thấy lượng mỡ thừa trong cơ thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư. Ảnh: Getty Images/iStockphoto
Dữ liệu của Mỹ cho thấy phụ nữ có nhiều khả năng bị béo phì hơn nam giới (40% so với 35%) và thế hệ trẻ có nhiều khả năng bị thừa cân hoặc béo phì hơn so với cha mẹ và ông bà của họ.
“50% các bệnh ung thư là do lối sống. Nếu thay đổi hành vi, lối sống, bạn có thể giảm nguy cơ mắc rất nhiều loại ung thư”, Barakat cho biết.
Bên cạnh các yếu tố về lối sống, những thay đổi trong các hướng dẫn sàng lọc cũng có thể giải thích cho tỷ lệ gia tăng của một số loại ung thư, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi. Ví dụ, năm ngoái, độ tuổi khuyến cáo để chụp nhũ ảnh (chụp X-quang tuyến vú) đã được hạ từ 50 tuổi xuống 40 tuổi.
“Chúng tôi đang phát hiện ra rất nhiều trường hợp ung thư vú và ung thư tuyến giáp giai đoạn đầu”, Barakat cho biết.
Do công nghệ hình ảnh được cải thiện và việc sử dụng rộng rãi hơn các công cụ chẩn đoán, cho phép các bác sĩ phát hiện ra những khối u nhỏ, phát triển chậm mà trước đây có thể đã bị bỏ sót.
Trong khi tỷ lệ sống sót sau ung thư nói chung đang tăng lên và tỷ lệ tử vong của quốc gia đã giảm mạnh 34% từ năm 1991 đến năm 2022, một số loại ung thư đang đi ngược lại xu hướng. Tỷ lệ tử vong đang tăng đối với các loại ung thư khoang miệng, tuyến tụy, tử cung và gan.
Rebecca Siegel, Giám đốc khoa học cấp cao, nghiên cứu giám sát tại ACS và là tác giả chính của báo cáo cho biết: “Tin tốt đó là, ngày nay do việc điều trị ung thư tốt hơn và phát hiện sớm hơn … giúp giảm tỷ lệ tử vong. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc ung thư ngày càng tăng ở phụ nữ trẻ và trung niên – đây là những người chăm sóc gia đình.
ACS ước tính rằng vào năm 2025, sẽ có 2.041.910 ca chẩn đoán ung thư mới ở Mỹ (khoảng 5.600 ca mỗi ngày) và 618.120 ca tử vong do ung thư.