Theo Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, Phú Thọ, vừa qua các bác sĩ nơi đây đã tiếp nhận có tiền sử bệnh gút và tăng huyết áp. Một tuần trước khi nhập viện bệnh nhân có biểu hiện mệt mỏi, khát nước, tiểu nhiều, cân nặng giảm sút.
Sau khi làm các xét nghiệm, bác sĩ cho biết chỉ số của bệnh nhân tăng bất thường: Glucose máu 35.04 Mmol/L, HbA1c 10.4%, đường niệu 28 mmol/L, Triglycerid: 9.24 mmol/L, Acid uric: 834 micromol/L, men gan tăng. Dù còn trẻ nhưng các khớp nhỏ đã tập trung hạt tophi – một biến chứng do gút gây nên.
Bệnh nhân được chẩn đoán: Bệnh tiểu đường (đái tháo đường), gút, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid, đáng chú ý bệnh nhân mới chỉ 33 tuổi.
BSCKI. Hà Huy Mến – Trưởng khoa Cấp cứu lý giải nguyên nhân: hội chứng này có sự liên quan rất lớn đến lối sống và khẩu phần ăn, đây là các yếu tố góp phần tăng hội chứng chuyển hóa ở Việt Nam.
Hội chứng chuyển hóa là gì?
Hội chứng chuyển hóa chỉ một nhóm những yếu tố nguy cơ tim mạch mà nguyên nhân sâu xa liên quan đến sự đề kháng insulin. Hội chứng này bao gồm béo phì, tăng huyết áp, tăng đường huyết và nồng độ triglycerides máu tăng.
Béo phì, đặc biệt là béo trung tâm (kích thước vòng bụng lớn hơn 94cm ở nam và 80cm ở nữ)
Tăng đường huyết (đường huyết đói từ 100 đến 125 mg/dl hoặc HbA1C 5.7 đến 6.4%)
Tăng huyết áp (>130/85 mmHg) hoặc nếu bạn đang uống thuốc huyết áp.
Tăng nồng độ triglyceride máu (cao hơn 150mg/dL hoặc 1.7mmol/L) hoặc giảm HDL (thấp hơn 40mg/dL hoặc 1mmol/L ở nam hoặc 50mg/dL hoặc 1.3 mmol/L ở nữ), hoặc bạn đang uống thuốc điều trị rối loạn lipid máu.
Cần làm gì để ngăn ngừa hội chứng chuyển hóa?
Để giảm nguy cơ xuất hiện hội chứng chuyển hóa, cần chú ý điều chỉnh các thói quen có hại cho sức khỏe, cụ thể như sau:
– Giảm cân nặng để đạt được cân nặng lý tưởng (BMI 18,5 – 22,9kg/m2).
– Hoạt động thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày với cường độ vừa phải như đi bộ, duy trì tất cả các ngày trong tuần.
– Chế độ ăn ít chất béo bão hòa, ít cholesterol.
– Giảm 5 – 10% trọng lượng cơ thể giúp làm giảm nồng độ insulin, giảm huyết áp, giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường.
– Chế độ ăn uống lành mạnh: hạn chế chất béo có hại, tăng cường rau hoa quả, cá và các loại hạt.
– Ngừng hút thuốc lám vì thuốc lá làm tăng đề kháng insulin.
Người bị rối loạn chuyển hóa khi nào cần gặp bác sĩ?
Rối loạn chuyển hóa có liên quan chặt chẽ với bệnh béo phì hoặc ít vận động cơ thể. Theo các bác sĩ dựa trên chỉ số khối cơ thể (BMI), những người đạt chỉ số BMI lớn hơn 23, béo bụng thường có nguy cơ mắc bệnh rất cao.
Kháng Insulin- hormone có chức năng giúp kiểm soát lượng đường trong máu cũng là một yếu tố quan trọng có thể dẫn tới tình trạng này.
Ngoài ra, một yếu tố khác cần chú ý là độ tuổi: một số nghiên cứu cho thấy người càng cao tuổi thì nguy cơ mắc bệnh càng cao.
Vì vậy, khi thấy mình có ít nhất một yếu tố cấu thành nên hội chứng chuyển hóa như: Tăng huyết áp, cholesterol máu cao, thân hình có dáng quả táo… là thời điểm cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám, xét nghiệm và điều trị dự phòng những hệ lụy nguy hiểm của bệnh.