Tìm giải pháp để công nhân tham gia bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa

Trung bình mỗi ngày 1 người thải ra gần 1kg rác thải

Chiều nay, (29/3) Báo Lao Động tổ chức Diễn đàn Công nhân lao động vì môi trường. Diễn đàn có sự tham dự của đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, các doanh nghiệp cùng đông đảo công nhân, người lao động.

Diễn đàn là cơ hội để các nhà quản lý, tổ chức công đoàn, doanh nghiệp và người lao động ngồi lại với nhau, tìm ra các giải pháp hiệu quả trong bối cảnh ô nhiễm môi trường đang diễn ra phức tạp, đặc biệt tại các khu chế xuất, khu công nghiệp, đồng thời diễn đàn sẽ là nơi tôn vinh các sáng kiến nổi bật trong công tác bảo vệ môi trường.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Dương Trung Thành – Chủ tịch Công đoàn Bộ TNMT chia sẻ, mỗi năm thế giới sử dụng khoảng 500 tỷ túi nhựa, 13 triệu thùng dầu để sản xuất nhựa, 1 triệu chai nhựa được mua mỗi phút, 100.000 động vật biển bị chết vì rác thải nhựa mỗi năm. Khối lượng sản phẩm nhựa sản xuất hàng năm đã tăng gấp 20 lần trong 50 năm qua và dự kiến sẽ tăng gấp đôi trong 20 năm tới và được dự báo tới 1.124 triệu tấn nhựa vào năm 2050.

Tại Việt Nam, Chính phủ cũng đã ưu tiên nguồn lực đầu tư cho BĐKH. Kinh phí đầu tư cho ứng phó BĐKH dần được gia tăng. Tuy nhiên, công tác bảo vệ môi trường nói chung và phòng chống rác thải nhựa nói riêng còn gặp nhiều khó khăn.

Chia sẻ những khó khăn trong công tác thu gom, xử lý rác thải nhựa, bà Hoàng Thị Bích Hạnh – Phó Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) cho biết, trung bình mỗi ngày Hà Nội thu gom gần 7.000 tấn rác thải (tương đương gần 0,8 kg/người/ngày), tăng 5-10%/năm.

Tuy nhiên, hiện Công ty gặp nhiều khó khăn, thách thức vì việc thu gom, quản lý rác thải nhựa của công nhân vô cùng vất vả vì ngõ nhỏ. Điểm tập kết rác rất hạn chế, không có quy hoạch điểm tập kết. Bên cạnh đó, rác thải nhựa thường cồng kềnh, khó vận chuyển và lưu kho; người dân đổ rác không có giờ; không có ý thức phân loại rác; rác thải đôi khi lẫn nước… gây ô nhiễm môi trường.

Bà Hạnh cho biết thêm: “Chúng ta đang lãng phí nguồn tài nguyên rác rất lớn. Bởi lẽ, ở nhiều quốc gia, rác được tái chế trong nền kinh tế tuần hoàn. Ví dụ, ở Đài Loan, người dân làm rất bài bản, họ phân loại ngay trong gia đình thành rác vô cơ riêng, rác hữu cơ riêng. Người dân muốn đổ rác thì phải mua túi nilon – đó là phí bảo vệ môi trường”.

Trong khi đó, tại Việt Nam, hiện tại có 42% rác thải nhựa chưa được quản lý đúng theo quy định. Vì vậy, cần phải tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân kỹ trước khi triển khai thực hiện, đồng thời bên cạnh đó cần có chế tài cụ thể. Ngoài ra, cần phải có chính sách về kinh tế để người dân tham gia tái chế nhựa một cách bền vững như giảm chi phí nếu rác được phân loại. Đồng thời, có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện công tác tái chế, chẳng hạn như giảm thuế VAT cho doanh nghiệp.

Chia sẻ thông tin tăng cường bảo vệ môi trường

Bảo vệ môi trường từ thực tế hoạt động của các doanh nghiệp, ông Nguyễn Thái Dương – Phó Chủ tịch Công đoàn Dệt may Việt Nam, cho biết: “Hầu hết các doanh nghiệp đã và đang thực hiện chiến lược phát triển bền vững. Nhiều doanh nghiệp trong hệ thống đã triển khai và áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo ISO cho toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh tích hợp với hệ thống quản lý chất lượng, tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Thậm chí, một số doanh nghiệp có trường mầm non tổ chức thiết kế đồ dùng học tập, đồ chơi cho trẻ từ rác thải nhựa, từ nguyên phụ liệu dư thừa của ngành dệt may như: cúc, chỉ, bông, vải…vào chương trình dạy cho trẻ em về việc bảo vệ môi trường.

Với người lao động, theo ông Nguyễn Thái Dương, những quy định của doanh nghiệp về phân loại rác thải, chất thải tại nguồn đã hình thành thói quen tốt cho người lao động không chỉ tại nơi sản xuất mà còn được người lao động áp dụng tại nơi cư trú, trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.

Ông Vũ Văn Minh – Trưởng Ban Chính sách pháp luật và Quan hệ lao động – Công đoàn Điện lực Việt Nam nhấn mạnh, bảo vệ môi trường là bảo vệ người lao động.

Cũng theo ông Minh, giờ đây hầu hết người lao động đã biết nhận diện loại rác thải nguy hại trong sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp như giẻ lau dầu máy, bóng đèn huỳnh quang thải, dầu thải, mực in thải, bao bì dính và có chứa các thành phần nguy hại, chất thải từ quá trình hồ vải có dung môi hữu cơ…để phân loại, thu gom và xử lý theo quy định.

Nhiều người lao động đã có ý thức giảm đồ nhựa dùng một lần (nước đóng chai) bằng cách sử dụng bình nước cá nhân khi làm việc, thay thế các vật dụng thân thiện môi trường trong sinh hoạt (sử dụng hộp giấy thay túi nilon), tham gia các chương trình gom pin, đổi pin đã qua sử dụng do các tổ chức tại địa phương, nơi cư trú phát động…