Trong đó, sâm và dược liệu quý nhận được mức hỗ trợ, đầu tư từ ngân sách nhà nước lớn nhất từ trước đến nay.
Tiềm năng to lớn về phát triển dược liệu
Theo Cục Quản lý y dược cổ truyền (Bộ Y tế), nước ta được đánh giá có tiềm năng to lớn về phát triển dược liệu với hơn 5.000 loài dược liệu, trong đó có nhiều loại dược liệu quý, hiếm. Cùng với đó là vốn tri thức y học truyền thống dân tộc với nhiều bài thuốc có giá trị… Đây là một kho tàng vô giá để tạo ra các sản phẩm từ dược liệu bao gồm thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền, sản phẩm chăm sóc bảo vệ sức khỏe từ dược liệu, hóa mỹ phẩm từ dược liệu.
Hàng năm tổng số dược liệu được sử dụng trong ngành y tế ở nước ta ước tính 100.0000 tấn với tổng giá trị thị trường trên 400 triệu USD/năm. Trong khi đó theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có đến 80% dân số toàn cầu sử dụng thảo dược để chăm sóc sức khỏe ban đầu. Việc sử dụng thuốc, các sản phẩm từ dược liệu cũng là một xu hướng của thế giới hiện nay.
Trồng cây dược liệu đang mang lại thu nhập ổn định cho nhiều người dân Sa Pa (Lào Cai). Ảnh: Mùa Xuân
Hỗ trợ tới 1 tỷ đồng/dự án phát triển vùng trồng dược liệu quý ở miền núi
Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư 55/2023 quy định quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí sự nghiệp từ nguồn ngân sách nhà nước thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025. Thông tư quy định về chi hỗ trợ phát triển vùng trồng dược liệu quý gồm: Chi mua sắm trang thiết bị duy trì hoạt động thường xuyên trong hàng rào dự án. Mức hỗ trợ theo quyết định của cấp có thẩm quyền trong phạm vi dự toán được giao, đảm bảo theo quy định của pháp luật về đấu thầu. Hỗ trợ doanh nghiệp trực tiếp đào tạo nghề cho lao động tại chỗ: Mức hỗ trợ 2 triệu đồng/tháng/người lao động, thời gian hỗ trợ tối đa 3 tháng/người lao động.
Hỗ trợ chi phí quảng cáo, xây dựng thương hiệu sản phẩm chủ lực quốc gia và cấp tỉnh: Hỗ trợ theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt, mức tối đa 50% tổng kinh phí của hoạt động và không quá 1 tỷ đồng/dự án.
Nhật Anh
Dược liệu được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau như: Thực phẩm thực dưỡng, đồ uống, nguyên liệu sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thuốc, hóa mỹ phẩm. Tổng giá trị thị trường sản phẩm từ thảo dược toàn cầu năm 2021 ước tính khoảng 230 tỷ USD có thể đạt 430 tỷ USD vào năm 2028 với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) lên tới 11,32%.
Tạo sinh kế, tăng thu nhập cho đồng bào DTTS
Nước ta với nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển dược liệu trở thành một ngành kinh tế kỹ thuật không chỉ phục vụ cho công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân, góp phần xóa đói giảm nghèo cho người dân vùng DTTS miền núi, nông thôn, mà còn có thể xuất khẩu đóng góp tăng trưởng GDP cho nền kinh tế nước nhà.
Theo PGS – TS Nguyễn Thế Thịnh – Cục trưởng Cục Quản lý y dược cổ truyền, sâm và dược liệu quý có nhiều tiềm năng và lợi thế của các địa phương thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi được Chính phủ lựa chọn đầu tư hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị nhằm tạo sinh kế và tăng thu nhập ổn định cho đồng bào DTTS trong khu vực triển khai dự án.
“Đây là một quyết sách mang tính chiến lược trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi, gắn phát triển dược liệu với sinh kế của người dân” – PGS Thịnh cho biết. Hiện nay, Bộ Y tế đã ban hành danh mục 100 loại dược liệu quý, xây dựng lộ trình hỗ trợ các tỉnh triển khai nội dung Tiểu dự án 2, dự án 3 đầu tư hỗ trợ cho phát triển vùng trồng dược liệu giai đoạn 2021-2030.
Theo lộ trình đề ra, giai đoạn I từ năm 2021 – 2025 sẽ đầu tư hỗ trợ phát triển dược liệu quý được triển khai thí điểm thực hiện theo hình thức dự án liên kết chuỗi giá trị tại 22 huyện, của 21 tỉnh với 18 dự án vùng trồng dược liệu quý và 4 dự án trung tâm nhân giống ứng dụng công nghệ cao.
Mô hình thực hiện dự án đầu tư hỗ trợ phát triển vùng trông dược liệu quý sẽ liên kết 4 nhà: Nhà nông (vùng đồng bào DTTS) – Doanh nghiệp – Nhà quản lý – Nhà khoa học – Nhà bank (trong đó doanh nghiệp là trung tâm của chuỗi liên kết); Phát triển chuỗi giá trị: Bảo tồn nguồn gen – nhân giống – trồng trọt – chế biến, sản xuất – tiêu thụ sản phẩm.
Tổng mức đầu tư hỗ trợ có thể lên tới 65 tỷ đồng cho một vùng dự án, với nhiều nội dung hỗ trợ. Đối với các dự án trung tâm nhân giống ứng dụng công nghệ cao, Nhà nước hỗ trợ 1 lần tối đa 80% chi phí sản xuất giống gốc và 50% chi phí sản xuất giống thương phẩm…