Khi đến Tây Nguyên du khách được thưởng thức những món ăn như gà nướng bản Đôn, cá lăng, phở khô Gia Lai, heo rẫy nướng… nhưng còn những món ăn khác cũng cực kỳ độc đáo, lạ tai mà du khách hãy một lần thử khám phá, đó là những món bún như: Bún cua thối, bún chìa, bún đỏ…
Dưới đây là những món bún đặc sản Tây Nguyên mà du khách nên thử khi đến đây.
Ẩm thực Tây Nguyên: Bún cua thối Gia Lai
Bún cua thối là một trong những món bún đặc sản ở Tây Nguyên mà du khách không thể bỏ qua nếu có dịp đến với phố núi xinh đẹp này. Món ăn này tuy có mùi hương không được thân thiện cho lắm nhưng chắc chắn sẽ khiến du khách lưu luyến mãi không quên hãy thử một lần.
Có lẽ những ai lần đầu du lịch Gia Lai sẽ ngạc nhiên trước món bún có mùi hương đặc biệt này. Không chỉ hương vị mà cả màu sắc của bún cũng khác biệt hẳn so với các món ngon nổi tiếng khác của Việt Nam.
Món bún cua thối hay còn được biết đến là bún mắm cua, vốn có nguồn gốc từ Bình Định. Tuy nhiên khi đến Gia Lai, món ăn này mới tỏa sáng và trở thành đặc sản ẩm thực nơi phố núi.
Để chế biến được bún cua thối, người ta sẽ mang cua đi sơ chế, lấy phần thân giã nhuyễn để lọc lấy nước rồi mang nước cua đi ủ khoảng 1 ngày 1 đêm cho đến khi thấy lên men, chuyển sang màu đen và có mùi khá nồng.
Một tô bún cua thối Gia Lai thường khá nhỏ, có bún, có măng và nước dùng cua. Tuy nhiên lượng nước không quá nhiều mà chỉ chan một ít vừa đủ. Bên trên có thêm hành phi, da heo. Món này phải thưởng thức cùng trứng vịt om và rau sống để cân bằng vị giác. Ngoài ra, còn có thêm chả ram, nem chua,… để phục vụ thực khách có nhu cầu.
Món bún cua này muốn ngon, khi ăn phải thêm chanh ớt để tăng hương vị đậm đà, gắp một đũa bún cua nhai trong miệng, du khách sẽ cảm nhận được thịt cua chắc ngọt, nước dùng rất đậm đà và cả vị cay nồng của ớt đang lan tỏa trong miệng.
Ẩm thực Tây Nguyên: Bún đỏ
Bún đỏ là một món đường phố khá phổ biến của người dân Đắk Lắk. Sở dĩ món ăn này có cái tên như vậy là vì sợi bún ở đây có màu đỏ thay vì trắng như loại bún thông thường. Sợi bún đỏ cũng có kích thước khá to, khi ăn có vị giòn dai, hấp dẫn.
Ban đầu, bún cũng có màu trắng như bình thường, thế nhưng sau khi được nhúng trong một nồi nước dùng khoảng 5 đến 7 phút thì sợi bún được khoác thêm một lớp áo mới màu đỏ cam đẹp mắt. Thường thì người ta sẽ sử dụng dầu điều để “nhuộm màu” cho bún, cách này vừa đơn giản vừa an toàn.
Nước dùng của bún đỏ Đắk Lắk là sự kết hợp hài hoà giữa nước xương và nước cua ninh kỹ, nhờ thế mà vị sẽ thanh và ngon hơn. Đặc biệt, để làm bún đỏ, người đầu bếp thường trộn gạch cua, thịt ba xay, hành tím băm nhỏ, hạt tiêu… rồi viên thành những miếng nhỏ nấu cùng nước dùng. Ngoài ra, người ta cũng thêm vào bát bún đỏ Đắk Lắk trứng cút, tóp mỡ, giá đỗ hoặc rau cải ngọt.
Ẩm thực Tây Nguyên: Bún chìa
Bún chìa Buôn Ma Thuột hay còn được gọi với tên gọi khác là bún giò chìa, cũng là một trong những món bún đặc trưng nơi đây. Món ăn này có nước lèo giống với nước lèo của bún bò Huế. Tuy nhiên, nguyên liệu có trong tô bún chìa lại khác biệt hoàn toàn. Món bún chìa được người dân nơi đây sẽ sử dụng phần thịt phía sau chân của con heo, thay vì dùng thịt bò. Bởi vì phần thịt này có độ thơm ngon và rất thích hợp để chế biến thành món bún chìa.
Sau khi đã lựa chọn thịt để nấu bún một cách kỹ càng rồi, người ta sẽ mang đi sơ chế cẩn thận, sạch sẽ. Tiếp đó, toàn bộ phần thịt này được ninh nhừ ở trong nồi nước lèo. Để nước lèo được ngọt và thịt heo được mềm, người ta sẽ phải ninh thịt trong một khoảng thời gian khá lâu. Và sau khi đã ninh thịt xong, người nấu sẽ bỏ ra và để nguội. Đồng thời, nước lèo cũng được nêm nếm cẩn thận lại một lần nữa để đảm bảo đạt chuẩn chất lượng thì thôi.
Khi có khách tới gọi món, người ta mới lấy giò chìa bỏ vào trong nồi nước lèo cho nóng. Sau đó, họ chan nước vào tô bún đã được bỏ sẵn chút mắm ruốc rồi. Cuối cùng, để tô bún chìa được thơm và dậy mùi hơn, người làm sẽ bỏ thêm một chút hành tây, hành lá vào là hoàn thành.
Một tô bún chìa với hương vị thanh dịu, đậm đà, những miếng giò chìa béo ngậy được ninh nhừ sẽ khiến cho người thưởng thức phải thích thú và xuýt xoa mãi không thôi. Trong tô bún chìa, phần chân giò chính là “ngôi sao”, mỗi tô bún chìa chỉ có 1 miếng giò nhưng nó to và nhiều thịt đến mức, chỉ cần 1 miếng ấy là đủ thoả mãn bất cứ ai. Thậm chí ăn xong miếng giò hầm ấy, nếu sức ăn tầm chung sẽ nó cả buổi.
Nước dùng của bún chìa có vị cay nồng nhưng lại không quá khó ăn. Và thậm chí, nhiều người ăn được cay sẽ còn chấm cả miếng giò chìa vào trong đĩa mắm ớt nữa đấy. Để món ăn được ngon miệng hơn, người ta sẽ ăn kèm cùng với rau sống thái nhỏ để có thể cân bằng lại vị giác. Thực khách khi thưởng thức cũng sẽ cảm thấy hương vị hài hoà hơn và không có cảm giác bị ngấy nữa.
Ẩm thực Tây Nguyên: Bún nước
Bún nước Kon Tum thường có tôm tươi, bún gạo, trứng, giá đỗ và thịt bò băm. Đặc biệt, sợi bún của món ăn này thường được chế biến ngay tại chỗ nên bạn hoàn toàn có thể yên tâm về chất lượng. Sau khi mang tôm tươi đi sơ chế và bóc sạch vỏ, người ta sẽ giã nhuyễn chúng rồi quét vào bát và lần lượt thêm các nguyên liệu khác rồi chan nước luộc bún vào.
Tuy không sử dụng nước hầm xương như nhiều món bún khác, thế nhưng chính vị ngang ngang của nước luộc bún đã khiến món ăn thêm đặc biệt. Bạn có thể ăn bún nước Kon Tum cùng các loại rau sống, một chút chanh tươi và muối ớt giã nhỏ. Món ăn này thường được bán vào buổi sáng và hết hàng rất sớm, vì thế nếu không nhanh chân, bạn sẽ không có cơ hội thưởng thức món đặc sản hấp dẫn này.