EDESTUS – LOÀI CÁ MẬP CỔ ĐẠI CÓ HÀM HÌNH LƯỠI KÉO

Đây là một chi cá mập từng phân bố khắp các vùng biển trên thế giới từ cuối kỷ Devon cho tới cuối kỷ Carbon (299-306 triệu năm trước). Thời kỳ này được nói là thời kỳ vàng son của các loài cá mập khi có vô số các loài cá mập có hình dáng kỳ lạ trên khắp các đại dương. Tên của chúng trong tiếng Hy Lạp cổ nghĩa là “nuốt chửng”, ám chỉ bộ hàm hình lưỡi kéo kỳ lạ có thể nuốt chửng nhiều loài vật khác thời ấy. Trong số chúng thì phân loài Edestus giganteus là loài lớn nhất với chiều dài 6 m, ngang ngửa với loài cá mập trắng lớn ngày nay. Thậm chí có con lên đến 7-9 m và nặng 2 tấn.

Giống như các loài cá mập cổ đại khác như cá mập hàm hình xoắn ốc Helicoprion, thì răng của loài Edestus rất vững chắc và rất ít khi rụng khi bị mòn. Đây là đặc điểm trái ngược hoàn toàn với các loài cá mập hiện đại khi các hậu duệ ngày nay thường rụng và thay răng liên tục trong suốt vòng đời. Trong trường hợp của Edestus, mỗi hàm có một hàm răng phát triển theo chiều dọc, và miệng chúng cấu tạo như một lưỡi kéo khổng lồ với lỏm chỏm răng cưa. Càng lớn, chúng càng tiếp tục mọc thêm răng và nướu ở gần miệng, dần dần đẩy các răng và nướu trước đó lên phía trước và tràn ra ngoài, cho đến khi chúng nhô ra khỏi miệng. Mức độ cong và kích thước hàm khác nhau ở mỗi phân loài. Bởi vì hàm răng sắc nhọn và dạng lưỡi cưa như thế, tất cả các loài Edestus đều được cho là loài ăn thịt.

Ban đầu, các nhà khoa học vẫn băn khoăn rằng liệu với cấu tạo hàm kỳ lạ như vầy thì không rõ cách thức mà chúng dùng để tấn công con mồi là như thế nào. Sau thời gian nghiên cứu thì loài Edestus được xác định là đã săn mồi bằng cách sử dụng hàm răng kỳ lạ của mình để đâm thẳng vào con mồi lớn khi bơi ở tốc độ cao, tạo vết thương như kiểu con mồi vừa bị chém hai nhát, vừa bị đâm nhiều lỗ trên da, để làm chúng mất khả năng di chuyển và cuối cùng mới nuốt con mồi. Với phương pháp săn mồi độc đáo như vậy đã chứng minh một điều rằng đây là phương pháp săn mồi độc nhất vô nhị trong thế giới động vật từ trước đến giờ nếu kết luận của các nhà khoa học là đúng. Phương pháp này thậm chí còn nói có tác dụng với những con mồi có vảy hoặc da cứng.

Hiện nay, người ta chỉ mới tìm thấy được hóa thạch mẫu răng của chúng nên các nhà khoa học vẫn chưa biết rõ hình dáng cơ thể thật sự của loài này như thế nào.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *