Khat (lá khát) là một loại thực vật có chứa các chất kích thích như cathinone và cathine. Nó là chất bị hạn chế sử dụng ở Canada, Mỹ, Đức và Anh, và bất hợp pháp ở nhiều nước như Bangladesh, Trung Quốc, Nam Phi, Indonesia, Bỉ, Pháp…
Nhưng ở Yemen, khat là loại cây “quốc hồn quốc túy” và việc nhai khat đã trở thành một nét văn hóa độc đáo của người Yemen. Có tác dụng kích thích như cà phê hay trầu cau, lá khat thường được người Yemen bất kể già trẻ gái trai nhai mỗi lúc trà chiều, tụ họp, nghỉ ngơi… Người Yemen cũng thường nhai khat mỗi khi bàn chuyện kinh doanh, vì nghe bảo nó giúp đưa ra quyết định. Ước tính 60-90% đàn ông Yemen và 35% phụ nữ Yemen có thói quen nhai khat.
Tuy nhiên, khat có giá không hề rẻ. Ví dụ một túi nilon đầy lá khat (tầm 0.7kg) có thể bán với giá 5-50$ tùy theo chất lượng. Số tiền này có thể đủ cho 1 gia đình nghèo ở Yemen ăn suốt cả tuần hay cả tháng.
Do thị trường rất lớn nên khat đem lại lợi nhuận rất cao. Diện tích trồng khat đã được mở rộng nhanh chóng từ 8000 lên 103000 ha từ 1970-2000. Khat chiếm 60% tổng diện tích cây công nghiệp, và do là một loài cây rất tốn nước, ước tính 30% lượng nước ngầm của Yemen được sử dụng cho việc trồng khat. Một nghiên cứu năm 2000 của WHO cũng ước tính là “công nghiệp khat” chiếm 30% tổng nền kinh tế Yemen.
Dù sao cũng an ủi là trong lúc nội chiến, bom đạn, đói nghèo, người Yemen có thể quên đi những lo lắng sự đời bằng cách trốn việc đi uống trà chiều, hút thuốc và nhai sột soạt lá khát thay cho mai thúy.
