Thái sư Lưu Cơ là một trong những khai quốc công thần của nhà Đinh. Là người có công cùng Đinh Bộ Lĩnh dẹp l.o.ạ.n 12 sứ quân trong lịch sử nước ta. Ông được người đời gọi là một trong “tứ trụ nhà Đinh” cùng Nguyễn Bặc, Đinh Điền, Trịnh Tú.
Ông là đồng hương và đã theo Đinh Bộ Lĩnh đánh trận trong những ngày đầu tiên, khi ấy chỉ mới ngoài 20 tuổi. Lưu Cơ là người đã trực tiếp dẹp sứ quân Lý Khuê ở Siêu Loại.
Sau khi bình định 12 sứ quân, ổn định đất nước. Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi tức Đinh Tiên Hoàng, phong cho Lưu Cơ là Đô hộ Phủ Sĩ sư.
Chức vụ Đô hộ phủ sĩ sư của Lưu Cơ chính là Thái sư ở Đô hộ phủ Đại La. Chức vụ này có thể xem là sánh ngang với vị trí phó vương. Ngoài chiến tích dẹp l.o.ạ.n 12 sứ quân, Lưu Cơ còn giúp nhà vua điều hành, quản lý, ổn định xã hội thời gian sau này.
Thế nhưng biến cố đã xảy ra vào năm 979, Đinh Tiên Hoàng và con trưởng là Đinh Liễn bị s.á.t hại. Con thứ là Đinh Toàn lên ngôi khi mới 6 tuổi. Lúc này Lê Hoàn làm nhiếp chính, thâu tóm mọi quyền lực vào tay. Tứ trụ triều Đinh cùng nhiều trung thần đã dẫn binh đánh Lê Hoàn để bảo vệ ngai vàng cho nhà họ Đinh. Thế nhưng đều thất bại dưới tay Lê Hoàn. Lưu Cơ cùng Trịnh Tú thì bị phục kích và c.h.ế.t ở Bãi Vàng.
Tuy nhiên, có một số sử liệu cho rằng Lưu Cơ không bị g.i.ế.t mà tiếp tục phục vụ cho nhà tiền Lê và nhà Lý sau này.
Theo: Hùng ca sử Việt
