Thỉnh thoảng tôi sẽ viết một bài báo vô tình để lộ những vấn đề của chính tôi. Mỗi tháng, tôi đều viết nội dung tự trợ, chỉ cho mọi người cách sống hiệu quả hơn. Về sau, tôi bắt đầu nghiên cứu và nhận ra rằng, tôi đã bỏ sót chủ đề này trong các bài báo của mình.
Đó là về sự quá tải kích thích. Quá tải kích thích thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các triệu chứng khác. Sức ảnh hưởng của nó rất lớn và liên tục. Học cách tránh những kích thích dư thừa và bạn sẽ luôn có năng lượng để hoàn thành mọi việc.
Dấu hiệu bạn đang bị quá tải kích thích
Đa số ai cũng biết về sự nguy hiểm của mạng xã hội và các thể loại màn hình. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng chúng làm suy giảm chức năng nhận thức và khả năng hoàn thành nhiệm vụ. Tuy nhiên, mọi người dường như vẫn chưa hiểu tác động nghiêm trọng của chúng như thế nào.
Hãy xem xét điều này, nhãn cầu của bạn không chỉ được kết nối với não của bạn, chúng được coi là mô não thực sự. Võng mạc của bạn được làm bằng cùng một chất với thùy trán của bạn. Về mặt kỹ thuật, khi bạn nhìn vào mắt ai đó, bạn đang nhìn vào phần duy nhất có thể nhìn thấy được trong não của một người. Cơ quan này là nơi các kích thích phá hoại dễ tác động nhất.
Ví dụ: khi chuột tiếp xúc với màn hình điện thoại di động và TV, chúng hoạt động kém hơn đáng kể trong các bài kiểm tra nhận thức: mê cung, trí nhớ và các hình thức giải quyết vấn đề. Khi ít tiếp xúc với màn hình hơn, chúng di chuyển qua các mê cung hiệu quả, tự nhiên và không bị phân tâm.
Thực hiện “Dopamine fasting” để nâng cao tinh thần làm việc
Dopamine fasting là một hình thức cai nghiện kỹ thuật số, bao gồm việc tạm thời tránh xa các công nghệ gây nghiện như mạng xã hội, nghe nhạc trên nền tảng công nghệ và chơi game trên Internet, và có thể kéo dài đến việc tạm thời ngừng giao tiếp xã hội và ăn uống.
Có những ngày tôi tự hỏi mình đã làm được gì, và tôi chắc chắn rằng mình đã không làm gì cả. Nhưng về mặt kỹ thuật, tôi vẫn đang làm mọi thứ. Tôi đã lướt Facebook và xem YouTube trên giường. Tôi đã kiểm tra số liệu thống kê trung bình của mình vài chục lần. Tôi làm mọi thứ một cách tự nhiên và vui vì điều đó. Đó là do Dopamine gây ra. Các nhà nghiên cứu dữ liệu không được thuê để làm những gì tốt nhất cho bạn. Họ được thuê để tăng mức độ tương tác, khiến bạn liên tục quan tâm thông báo trên ứng dụng.
Đây là lý do tại sao Dopamine fasting rất hiệu quả. Nó giúp bạn giải phóng bản năng để khuấy động các cơ quan cảm nhận khoái cảm. Bạn có thể chủ động để não của mình tham gia và hoàn thành công việc mà không bị xao nhãng bởi các ứng dụng.
Vấn đề lớn nhất nằm ở nhận thức. Những người có thành tích cao rất giỏi điều này. Họ bước ra khỏi vùng an toàn, nhận thức được hành vi của mình, và có ý thức điều chỉnh khi có hành vi chưa đúng.
Để thực hiện điều này, hãy lấy một tờ giấy và bắt đầu đánh dấu một dòng khi bạn cảm thấy mình bị “ngứa” vì trúng dopamine. Khi bạn bắt đầu đánh dấu, bạn đang thúc đẩy nhận thức của bản thân về tác hại của dopamine. Không có gì lạ khi bạn có 50 dòng trong lần thử đầu tiên. Nên hãy tập trung vào việc giảm con số đó mỗi ngày.
Để tiến thêm một bước nữa, hãy để ý các yếu tố kích hoạt thói quen xấu. Ví dụ, tôi có một chiếc cốc Yeti màu xanh lam, tôi sẽ luôn tự rót cho mình một ly soda mỗi khi nhìn thấy nó. Khi tôi giấu nó đi, tôi uống ít soda hơn và ít bị hạ đường huyết hơn. Con đường hình thành nhận thức và điều chỉnh hành vi còn dài, nhưng đó là một bước tiến.
Không làm gì thì sẽ chẳng có gì
Tác giả nổi tiếng, Raymond Chandler, đã có một chiến lược tuyệt vời cho sự trì hoãn mà tôi đã sử dụng trong nhiều năm. Nó được gọi là “Không có gì thay thế”
Khi bạn có một vấn đề cần giải quyết, thì hãy giải quyết nó từ từ. Đúng là không có thiết bị giải trí, không có sách, không có gì cả thì rất nhàm chán. Nếu bạn thực hiện quy tắc chỉ cho phép mình làm một việc duy nhất, chẳng hạn nếu bạn chọn đi bộ trên ván gỗ thì chỉ làm một việc đó thôi. Thì bạn sẽ giảm bớt được sự nhàm chán.
Sống chậm là chìa khóa giải quyết vấn đề này.
Thiền cũng là một cách cực kỳ hiệu quả nếu bạn không thể tập trung. Khi bị mất tập trung, tôi nhắm mắt lại và không suy nghĩ, việc đó cực kỳ khó, những suy nghĩ cứ quay cuồng trong tôi. Nhưng cuối cùng, tôi vẫn tập trung được. Mỗi khi bắt đầu làm việc, tôi sẽ thiền 5–10 phút.
Tại sao các mục tiêu giúp đánh bại sự kích thích quá mức?
Robert A. Heinlein đã từng nói, “Khi không có những mục tiêu được xác định rõ ràng, chúng ta trở nên trung thành một cách kỳ lạ với việc thực hiện những trò đố vui hàng ngày cho đến khi chúng ta trở thành nô lệ của nó”.
Bạn sẽ có động lực hoàn thành công việc nếu có mục tiêu được viết rõ ràng, đơn giản và ngắn gọn.
Khả năng tự kiểm soát ở người không tốt như ở chuột trong thí nghiệm nói trên. Nên hãy loại bỏ những thứ làm bạn phân tâm và chỉ tập trung hoàn thành công việc mình đang muốn làm.
Lời kết
Quá nhiều người bị trói buộc vào những thói quen lặp đi lặp lại, nhưng không hiệu quả. Tập trung vào việc làm chậm tâm trí của bạn. Làm điều này bằng cách tập thiền định và bắt buộc phải ngắt kết nối với công nghệ.
Năng suất không phải là hoàn thành mọi thứ, mà là hoàn thành những việc phù hợp. Có mục tiêu rõ ràng. Không quá ép buộc bản thân nếu cảm thấy không thoải mái. Không có việc gì trở thành thói quen nếu không luyện tập. Trên tất cả, hãy chọn lọc về những gì bạn cho phép vào tâm trí của mình. Lọc ra càng nhiều phiền nhiễu càng tốt.
Dịch: Đặng Thùy Trang
