Hàng năm trên thế giới có khoảng 250.000 người bị sét đánh và hàng chục nghìn người trong số đó thiệt mạng. Những người sống sót cũng bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng.
Sét đánh có thể làm bạn chấn thương màng nhĩ, xương và mô mềm, bỏng hoặc tử vong do dòng điện quá mạnh.
Đầu tiên, khi sét đi xuyên qua cơ thể, tóc và quần áo bắt lửa, cháy sém. Nếu bạn đang đeo các vật bằng kim loại như vòng cổ, vật này sẽ dẫn điện và gây bỏng da độ ba trở lên. Theo Dịch vụ thời tiết quốc gia Mỹ, riêng lực nổ của sét đã đủ để làm gãy xương hoặc chấn thương mô mềm.
Giác quan bị tổn thương nặng nhất là thính giác bởi Sét tạo ra âm thanh lớn làm vỡ màng nhĩ, gây mất thính giác.
Các mạch máu bị vỡ do điện và nhiệt tạo thành sẹo gọi là hình Lichtenberg trên da. Những vết sẹo này phân nhánh khắp cơ thể người giống như nhánh của một cái cây theo đường di chuyển dòng điện qua người.
Có khoảng 30% nạn nhân sét đánh bị tử vong do tim ngừng đập.Cú sốc cũng sẽ khiến nạn nhân co giật hoặc khó thở. Dòng điện đi vào đầu, khả năng sẽ “nấu chín” não, dẫn đến tổn thương não, nạn nhân hôn mê.
Những người bị sét đánh thường bị các tổn thương vĩnh viễn ở não, điếc hay mù nếu chậm được phát hiện và cấp cứu tại chỗ, trường hợp nặng có thể tử vong
PHÒNG NGỪA
Hầu hết các chấn thương do sét đánh có thể được ngăn ngừa bằng các hướng dẫn an toàn chống sét.
Mọi người nên biết dự báo thời tiết và có một kế hoạch thoát hiểm như di tản đến một khu vực an toàn hơn (tốt nhất là một tòa nhà lớn, có thể sống được). Họ nên chú ý đến thời tiết trong khi ngoài trời để có thể thực hiện kế hoạch thoát hiểm nếu có bão.
Vào thời điểm nghe thấy sấm sét, mọi người đang gặp nguy hiểm và nên tìm chỗ trú ẩn (ví dụ như trong một tòa nhà hoặc một chiếc xe kim loại kín). Những cấu trúc nhỏ, mở như liều bạt, không an toàn. Mọi người không nên đi ngoài trời chờ 30 phút sau khi nhìn thấy tiếng sét đánh cuối hoặc nghe thấy tiếng sấm cuối cùng.
Khi đang ở ngoài trời, nếu không tìm được chỗ trú ẩn, phải tránh xa các cây cao, không đứng ở đỉnh đồi, không đứng ở các vùng đất trống trải, vứt bỏ các vật dụng kim loại trong người; cũng không đứng, ngồi cạnh cột điện, hoặc đường dây tải điện, vì đây cũng là những nơi dễ bị sét đánh hay dây điện bị đứt nên rất nguy hiểm.
Trong trường hợp đang ở vùng đất trống nên chụm hai chân, cúi người sát mặt đất (nhưng không chạm hay nằm xuống đất) với hai tay bịt tai… Nếu ở trong rừng thì tìm những nơi cây thấp hơn và thưa để tránh. Không đứng thành nhóm người gần nhau.
Nếu như bạn cảm thấy tóc bị dựng lên (như cảm giác điện khi sờ tay trước mặt tivi) thì điều đó có nghĩa là có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào. Lập tức cúi ngồi xuống và lấy tay che tai, không nằm xuống đất hay đặt tay lên đất.
Khi ở trong nhà trong một cơn bão điện, mọi người nên tránh ống nước và các thiết bị điện, tránh xa cửa sổ và cửa ra vào, và không sử dụng điện thoại có dây, máy chơi game hoặc máy tính có dây. Điện thoại di động và các thiết bị cầm tay khác và máy tính xách tay an toàn khi sử dụng pin chỉ vì chúng không thu sét.
CÁCH SƠ CỨU NẠN NHÂN KHI BỊ SÉT ĐÁNH
Khi gặp người bị sét đánh, nếu nạn nhân hôn mê thì cần kiểm tra xem còn thở hay không. Nếu ngừng thở, cần tiến hành hồi sinh tim phổi ngay lập tức.
– Đặt nạn nhân nằm ngửa.
– Tiến hành hồi sức hô hấp miệng-miệng: Lấy tay bịt mũi nạn nhân, hít một hơi thật sâu. Sau đó ngậm kín miệng của nạn nhân, thổi một hơi dài rồi buông ra để nạn nhân thở ra bình thường. Tiếp tục làm như vậy khoảng 2 lần.
– Ép tim ngoài lồng ngực: Xác định 1/3 dưới xương ức. Đặt hai tay lên vị trí vừa xác định và ép liên tục khoảng 30 lần với tần số khoảng 100 lần/phút, ép sâu khoảng 3-5cm.
– Luân phiên thổi ngạt-ép tim như vậy với tỉ lệ 2 lần thổi ngạt và 30 lần ép tim đến khi có nhân viên y tế đến hỗ trợ và có các trang thiết bị thiết yếu.
– Phải cố định cột sống cổ, lưng cho bệnh nhân trong trường hợp nghi ngờ có vết thương trên đầu hoặc vùng cổ sưng nề có máu tụ.
– Lưu ý, sau khi cấp cứu, sơ cứu, cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.
cre Green Biology
