Đây là chủ đề luôn được đem ra bàn luận sôi nổi ở các group cũng như các trang công cộng, không ít fan các nhóm bị đem ra tế như cơm bữa. Mình xin phép có chút ý kiến thế này, hy vọng các bạn sẽ hiểu rõ hơn tại sao văn hóa fandom lại khác biệt như thế. Trước tiên, mình tuổi 3x rồi, đu Kpop từ những ngày đầu khi Kpop bắt đầu phát triển ở Châu Á nói chung và Đông Nam Á nói riêng. Thời điểm này, Kpop ở Châu Âu và Châu Mỹ là điều gì đó rất lạ lẫm và có thể nói là có cực ít fan từ các khối nước đó. Còn khu vực Châu Á thì còn rất mới và nhen nhóm nảy nở trong các forum khi phong trào Hallyu ngày càng phát triển mạnh ở châu Á. Mình nhớ không nhầm là năm 2007 khi mình đang học đại học thì các forum như Kites mới rầm rộ có các topic dành riêng cho các fandom Kpop. Mà các bạn fan nice cực kỳ, toàn chia sẻ hình ảnh idol, video có sub, chương trình mà idol tham gia. Sau này có cả fanwar nhưng thực chất là từ fandom bên Hàn truyền qua thôi, nói dzui là war ké á.
Mình đọc thấy có nhiều bài viết phân tích và so sánh thế hệ fan ngày xưa và fan bây giờ, nôm na là so sánh gen 2, 3 các kiểu. Nếu nói gen 2 không toxic thì hơi bị sai, mình khẳng định là có nhé ạ. Thậm chí thuật ngữ “sasaeng fan” cũng xuất phát từ thời gen 1-2 rồi. Fanwar cũng có luôn, dữ dội nữa là đằng khắc, chiến nhau, choảng nhau tại các buổi lễ trao giải âm nhạc. Hoặc ngấm ngầm chê đối phương ở các diễn đàn, forum cũng có luôn. Các bạn coi Reply 1997 sẽ thấy và hiểu được văn hóa đó. Thời điểm BigBang, Suju, 2PM, 2NE1, SNSD, WonderGirls, T-ara…hoạt động nổi bật thì định nghĩa fandom và fanwar ở Việt Nam còn khá mới mẻ nhưng bên Hàn thì nó là một cái gì đó được xem là văn hóa rồi. Những fan của các nhóm gen 2 này thời điểm đó đa số toàn là học sinh cấp 2-3 mà thôi, cũng có các anh chị cao đẳng đại học cầm trịch và thường là leader của fandom đó. Fanwar cũng xảy ra như cơm bữa, có thể hiểu được vì đó là thời tuổi trẻ thanh xuân, fan chiến hết mình vì idol của mình. Ai nói fan Suju và BigBang hông mặt nặng mày nhẹ với nhau? Ai nói fan SNSD và fan 2NE1 hay WonderGirls không chê bai nhau? Có cả đấy, nhưng dần dần theo thời gian, fan trưởng thành cùng nhóm, tuổi tác cũng lớn và sự chín chắn cũng rõ ràng hơn. Họ thấy idol của mình thân thiết với idol đối phương thành ra quay qua thân thiết với nhau luôn. Là người lớn, nên họ nhận rõ việc ủng hộ idol của mình quan trọng hơn việc đi gây war. Không cần nói nhiều, chỉ cần hành động bằng việc chi tiền mua album, mua goods, mua vé đi xem concert…là đủ. Những fan trẻ sau này khi bắt đầu tìm hiểu, gia nhập vào những fandom có tuổi trên thì họ đã được các bậc fan tiền bối dẫn lối, nhắc nhở việc không đi gây war hay chê bai lẫn nhau vì nó thực sự không cần thiết. Một fandom dù ở nước nào, nếu có người cầm trịch là những người chín chắn, trưởng thành thì các fan mới sẽ được hướng dẫn theo hướng đó. Và vì idol của họ cũng đã trưởng thành và có những ảnh hưởng nhất định rồi, những lời idol nói fan sẽ nghe theo, mà đa số các idol Gen 2 đều dặn dò fan của mình việc không nên đi gây war không cần thiết. Và thời điểm đó, fandom hoạt động nhiều ở các forum chứ không tùm lum page như bây giờ.
Tương tự, hiện tại, fan Gen 3 và 4 là những fan còn nhỏ, cấp 2-3 có đủ, sự chín chắn và trưởng thành chưa có. Lứa tuổi này là lứa tuổi còn đang hăng máu, thích thể hiện bản thân và quyết liệt bảo vệ idol của mình, cũng giống như fan Gen 1-2 ngày xưa từng làm. Đây chính là một phần thanh xuân của họ, để sau này họ sẽ có cái để “ăn mày quá khứ”, hoặc có cái để kể cho con cháu nghe. Việc toxic và fanwar là không thể tránh được dù mình cực kỳ không thích nó. Hồi xưa dù là fan, hay nghe nhạc Kpop nhưng mình chả thèm đi gây war, thậm chí thấy fan nhóm mình thích đi gây war nhóm khác mình cũng thấy khó chịu và tự hỏi sao phải làm như thế? Hiện các bạn fan Gen 3 và 4 còn trẻ, còn chưa trải đời nhiều nên rất khó để nói cho các bạn ấy hiểu rõ được. Tuy nhiên, không phải fan nhỏ tuổi nào cũng toxic, nó cũng chỉ là một phần trong một cộng đồng fan to lớn thôi. Việc có nhiều bài ý kiến fan bây giờ toxic mà thấy tội cho mấy bé mấy ku, vì không phải fan nào cũng như thế cả. Đôi lúc thấy idol mình bị nói thì họ cũng tức mà, phải lên tiếng bảo vệ thôi. Chưa kể, nhiều bạn fan nhỏ tuổi cái tôi rất mạnh, thích thể hiện bản thân, và luôn có suy nghĩ độc tôn nên không thể tránh khỏi việc chấp niệm idol của mình là duy nhất là giỏi nhất bất chấp mọi thứ. Thế hệ X, Y, Z nó hoàn toàn khác nhau vì môi trường sống khác nhau, cách tiếp cận thông tin cũng khác nhau. Gen Z đôi khi sẽ không hiểu được Gen X,Y và ngược lại. Thêm nữa, thời nay mạng xã hội quá là phát triển đi, bạn có thể tạo ra hàng chục nick khác nhau để đi cà khịa khắp nơi, thật giả khó lường. Cũng như việc viết ý kiến thế này, bạn có thể thoải mái bash bất kỳ nghệ sỹ nào đó mà không sợ lộ danh tính, hời quá còn gì? Tuy nhiên, đến lúc nào đó, fan của các nhóm Gen 3 và 4 rồi cũng sẽ lớn, rồi cũng sẽ có lúc nhìn lại bản thân mình ngày xưa, sẽ đằm tính hơn, chín chắn hơn; lúc đó có khi là các nhóm Gen 5-6 gì đó xuất hiện và lại xuất hiện một lứa fan mới cũng máu chiến không kém. Cơ mà, các bạn trẻ, hy vọng các bạn khi đi war hay phát ngôn gì đó thì nên cẩn thận chút. Nói sao cho sau này nhìn lại không hối hận hay không phải tự tạo nghiệp cho chính bản thân mình. Việc chửi nhau hay chì chiết đối phương chả hay ho gì đâu, ngoài việc thể hiện văn hóa của chính bản thân mình và làm xấu hình ảnh idol của mình thôi. Đặc biệt là mấy bạn có sở thích lập nick đi kích war, nghiệp không chừa một ai nha. Để thời gian đó đi stream, đi nghe nhạc, đi làm kiếm tiền để dành mua album, mua goods hay chờ hết dịch bùng nổ concert của idol mình đi nào.”
Gấu mèo trainee.
Theo: Vietnam Opinions About KPOP
