Cũng đã hơn 130 năm tính từ ngày 29/07/1890, danh họa người Hà Lan Vincent van Gogh qua đời tại Auvers-sur-Oise (Pháp) ở tuổi 37.
Theo giả thiết phổ biến nhất, Vincent đã tự sát bằng một khẩu súng trên cánh đồng lúa mì gần nơi ông trọ – quán trọ Ravoux. Sau khi xảy ra tai nạn “khét tiếng”, tự hành hạ mình bằng việc cắt tai, Van Gogh tiếp tục bị suy nhược thần kinh khiến ông hay bị lẫn lộn, không tỉnh táo. Tình trạng bệnh đó của ông có thể kéo dài vài tuần mỗi đợt. Các chuyên gia phân tích cho rằng trong khoảng thời gian này, ông đã phải chịu đựng những cơn khủng hoảng tinh thần nghiêm trọng dẫn đến việc tự sát.
Nhưng mọi chuyện có đúng là như vậy?
Năm 2011, hai tác giả Steven Naifeh và Gregory White Smith (hai người từng giành giải Pulitzer năm 1991 với cuốn tiểu sử viết về cuộc đời họa sĩ người Mỹ Jackson Pollock) đã xuất bản cuốn tiểu sử “Van Gogh: The Life”. Cuốn sách đặt ra một giả thiết khác về cái chết của vị danh họa: Ông có thể vô tình bị một cậu thanh niên quen biết bắn trúng. Giả thiết về việc tự sát của Vincent vốn đã có nhiều điểm bất hợp lý:
Tại sao lại bắn vô bụng?
Trong khi đơn giản hơn Vincent có thể tự kết liễu đời mình chỉ bằng một phát súng vào thái dương hoặc vào ngực? Hãy thử tưởng tượng bạn đang đau khổ cực độ và chỉ muốn kết thúc mọi chuyện, bạn có rút súng ra và dí vào bụng trái của mình? Đó là còn chưa kể đến việc tự sát trong tư thế đó trông có vẻ khá là kỳ quặc.
Vincent lấy được cây súng từ đâu?
Hãy nhớ đó là năm 1890, Vincent lúc đó rất nghèo, mọi chi phí cho việc vẽ tranh đều nhờ vào anh trai Théo. Chắc hẳn ông không thể có tiền mà mua súng được, cũng chẳng ai dại mà đưa súng cho ông – một kẻ tâm thần hay đi lang thang và lại từng tự cắt tai mình nữa chứ.
Trong khi đó, giả thiết về một vụ giết người không chủ đích lại hoàn toàn hợp lý:
Giả thiết giải thích tại sao lại là vết thương ở bụng, không có dấu vết của việc bắn ở cự ly gần và đường đạn hình xiên. Rõ ràng người ta không tìm thấy cây súng bởi vì ông không hề có cây súng nào cả. Vincent rất có thể đã phải bỏ mạng vì một trò đùa ngớ ngẩn của một tên choai choai thích nghịch súng
Vincent chắc hẳn đã rất đau đớn khi lê lết từ cánh đồng về đến phòng trọ của mình. Nhưng có một điều còn chắc chắn hơn: Ông muốn sống. Nếu không thì tại sao không bóp cò thêm phát thứ hai để kết thúc mọi sự đau khổ cả về thể chất và tinh thần mà ông đang phải chịu đựng? Nhưng có lẽ do vết thương quá nặng, có lẽ Vincent cảm nhận được mình sẽ không qua khỏi, ông chấp nhận sự thật và coi nó như một món quà giải thoát ông khỏi cuộc sống đầy bế tắc này.
Fact: Cuốn sách Van Gogh: The Life là bản tiểu sử hết sức đầy đủ (sách gồm 3 phần, tổng cộng 43 chương, hơn 1000 trang), chính xác và nghiêm cẩn (với rất nhiều tranh minh họa và ảnh tư liệu) về cuộc đời ngắn ngủi, dữ dội và cũng hết sức thú vị của danh họa.
