Theo như tôi hiểu thì về cơ bản vaccine bao gồm những loại virus đã bị làm yếu đi hoặc đã chết, có thể được tiêm vào người để hệ miễn dịch có thể xây dựng các kháng thể mà không có nguy cơ bị nhiễm bệnh. Vaccine hoạt động như một lần tập dượt.
Chính xác thì điều gì đã cản chúng ta khỏi việc chỉ cần lấy một mẫu virus và, chẳng hạn, chiếu x-rays hay nhúng nó vào một số hóa chất “diệt virus” (giả như chất đấy tồn tại)? Ta có cần phải tìm ra làm cách nào để khiến virus yếu đi trên từng trường hợp cơ sở không?
Tất nhiên tôi biết phải có lý do nào đó, và nó chẳng thể nào đơn giản như “nướng virus trong tầm 15 phút cho tới khi mặt ngoài của chúng vàng ruộm”. Nếu không thì bệnh tật đã không là một vấn đề quan trọng, và rõ ràng điều này chẳng đúng chút nào. Tôi tự hỏi thứ gì đã làm cho việc này khó như thế.
Edit: Cảm ơn mọi người vì những câu trả lời! Tóm lại thì: phức tạp lắm! (Ai biết được?) Nhưng về cơ bản thì nó phụ thuộc vào một loạt các tác nhân sinh học mà giờ đây tôi đã mơ hồ hiểu ra dù tôi không đủ khả năng để tóm tắt (hãy xem phần bình luận nếu bạn cần những thông tin sinh học xác đáng), cùng với một tá các trở ngại hành chính khác.
_____________________
u/neckbrace (3.2k points)
Quan trọng là sự an toàn – bạn phải đảm bảo rằng bạn sẽ không khiến cho những người khác lây bệnh từ virus đó hoặc gây ra các tác dụng phụ, đặc biệt là đối với các loại vaccine sống giảm độc lực. Điều này lại dẫn đến một vấn đề khác: một số loại virus không quá hữu dụng để làm nguyên liệu cho vaccine, vì chúng hay thay đổi và đột biến nhanh chóng. Đây phần nào là vấn đề của virus viêm gan C và HIV (mặc dù đối với HIV thì còn gặp nhiều khó khăn khác).
Ngoài ra, nhiều loại vaccine hiện nay không phải là vaccine chết hay vaccine sống giảm độc lực, mà là loại vaccine cộng hợp hoặc vaccine giải độc tố. Những chủng vaccine này loại trừ nguy cơ nhiễm bệnh nhưng yêu cầu bạn phải xác định một kháng nguyên duy nhất và ổn định gắn liền với virus/vi khuẩn đó và xây dựng hóa sinh một phân tử phức tạp để gây ra phản ứng miễn dịch trên cơ thể sống.
>u/_rgx (995 points)
Từ từ, điều ấy nghĩa là vaccine hiện nay không phải là một “phiên bản yếu hơn” mà là một cái gì đó có cấu tạo hóa sinh rất giống? Kiểu như một “virus giả”?
>>u/zamundan (2.4k points – x1 silver)
Không chỉ là virus giả. Đó không phải toàn bộ vấn đề. Vaccine được thiết kế để bắt chước một phần nào đó trên bề mặt virus. Từ đó hệ miễn dịch của bạn học được cách tấn công chúng.
_____________________
u/Clueless_Nomad (226 points)
Không hẳn là một chuyên gia, nhưng theo như tôi hiểu thì:
Ta cần phải tìm ra một phần nào đó của virus mà cơ thể ta có thể tin chắc khi phản ứng lại, mà không chứa những phần gây nguy hiểm. Ta không tiêm toàn bộ virus vào, mà chỉ là một phần cụ thể nào đó bị cắt ra.
Trước đây, điều đó đồng nghĩa với cắt DNA thành từng mảnh, chia ra thành nhiều phần khác nhau và thử từng miếng một. Ngày nay ta đang chuyển sang một cách tiếp cận mới, khi ta dựa trên mã di truyền và xây dựng các mảnh (do đó các nhà nghiên cứu không cần mẫu thử thực tế của virus nữa).
Sau khi tất cả đã hoàn thiện – thử nghiệm lâm sàng diễn ra. Cần chứng tỏ rằng chúng an toàn đối với một số người, và chứng tỏ rằng chúng có thể sẽ hoạt động. Một khi ta biết được một trong 2 điều này, bạn sẽ cần một đợt bùng phát quy mô lớn để kiểm tra ở cấp độ dân số. Chỉ sau đó ta mới có được 1 loại vaccine được phát triển đầy đủ.
_____________________
Các loại vaccine được nhắc tới trong bài:
• Vaccine sống giảm độc lực: chứa vi trùng đã được làm yếu đi để không có khả năng lây bệnh.
• Vaccine chết: vaccine của vi trùng đã chết nhưng vẫn giữ được tính kháng nguyên.
• Vaccine giải độc tố: vaccine điều chế để kích thích hệ miễn dịch khử độc tố sinh ra từ vi trùng.
• Vaccine cộng hợp: vaccine kết hợp giữa kháng nguyên và lớp vỏ polysaccharide để hệ miễn dịch có thể phản ứng tốt hơn.
