KIỆU HOA ĐỎ

Tác giả: Thanh Hồ Tiên Nhân

__________

Người dịch: Thy Nga (Hoa Ngữ Nhất Tâm)

1.

Chỗ chúng tôi luôn truyền nhau một câu chuyện, rằng nếu nửa đêm đi trên đường nhìn thấy một cái kiệu hoa màu đỏ, đó là Diêm Vương đang đi rước dâu, phải chạy cho nhanh.

Nhưng mà chạy cũng chẳng có tác dụng gì, ông ta cũng sẽ tìm thấy nhà bạn, người mà Diêm Vương nhìn trúng, chạy thế nào nổi?

Lúc nhỏ, chúng tôi nghe câu chuyện này cứ nghĩ nó chỉ là lời đồn. Mãi cho đến khi một bà thím hàng xóm nhà tôi mất tích, có người nói bà ta đã nhìn thấy kiệu hoa đỏ, bị Diêm Vương bắt đi rồi.

Đa số mọi người đều nói chuyện này chỉ là đồn đại vớ vẩn, nhưng mẹ tôi nói với tôi, bà đã từng nhìn thấy kiệu hoa đỏ.

2.

Mẹ tôi nhìn thấy kiệu hoa đỏ là khi bà 15 tuổi.

Mẹ tôi hôm đó nửa đêm mờ sáng lên thị trấn đi chợ, đi được nửa đường thì nhìn thấy, nằm im lìm giữa con đường lớn, một cái kiệu hoa đỏ.

Đi chợ sáng phải dậy đi sớm từ lúc nào thì phụ thuộc vào khoảng cách từ nhà bạn đến chợ bao xa. Thông thường thì đi bộ một hai tiếng đồng hồ cũng bình thường. Dù sao ở chỗ chúng tôi hồi đó không phải nhà nào cũng có xe đạp.

Thôn mẹ tôi ở cách nơi họp chợ ở thị trấn rất xa, mẹ tôi đi bộ đến nơi phải mất hai ba tiếng đồng hồ. Bởi vậy hôm đó nửa đêm đã bị bà ngoại gọi dậy, đeo cái gùi sau lưng mang hai con gà đi chợ bán.

Bởi vì nhà nghèo nên lúc đó mẹ tôi đã không đi học nữa. Mẹ tôi đi bán gà lấy tiền cho cậu tôi đi học. Bà nội không cho cậu tôi đi, bởi vì cậu ban ngày học hành vất vả, phải nghỉ ngơi.

Mẹ tôi lọ mọ dậy khỏi giường, dụi đôi mắt ngái ngủ, rửa mặt qua loa rồi lên đường với hai con gà trên lưng.

Lúc đó đã vào thu, trời bắt đầu trở lạnh. Tuy sáng sớm không có gió nhưng vì mẹ vẫn đang mặc cái áo mùa hè mỏng manh nên đương nhiên cảm thấy rất lạnh. Nhưng việc này cũng chịu thôi, thời đó tất cả mọi người đều thiếu ăn thiếu mặc, có kêu than cũng chẳng được gì, huống gì cả nhà đều phải dành dụm cho cậu đi học, kinh tế càng khó khăn gấp bội.

May là hôm đó trời quang đãng, vầng trăng treo trên ngọn cây, chiếu sáng đồng ruộng lấp lánh.

Có thể là do dậy quá sớm, cũng có thể do nguyên nhân khác, bình thường trên đường ngoài khỏi thôn ít nhất cũng có một hai người, nhưng không hiểu sao hôm đó chỉ có một mình mẹ tôi.

Tuy chỉ có một mình nhưng mẹ tôi không hề sợ. Từ nhỏ mẹ lớn lên giữa ruộng đồng núi rừng, xuống sông bắt cá lên rừng bắt chim, đã quen hoang dã thì có gì đáng để sợ hãi đâu.

Quen thì quen vậy nhưng đi trên đường đi đã lâu mà không có ai, trong lòng cũng không tránh khỏi hơi rợn rợn. Hơn nữa ruộng hai bên đường đều trồng lúa và cao lương, ngút mắt không thấy tận cùng, thỉnh thoảng một cơn gió thổi qua, từ màu xanh vô tận kia vẳng lại vô số âm thanh kì quái.

Lúc đầu mẹ tôi còn tự mình cổ vũ bản thân, nhưng đi hoài thì đến bản thân mình cũng không tin mình nữa, nghe tiếng chim rừng gù gù y như tiếng bà già chân gỗ đang đi trên đường vậy. Bà già chân gỗ là một lời đồn ở thôn chúng tôi, đó là một bà lão không có chân, mang hai cái chân giả là hai khúc cây, đi trên đường lốc cốc. Lớn rồi cảm thấy không có gì, nhưng lúc nhỏ cứ nghĩ tới là thấy rợn người.

Trong cánh đồng có tiếng gì đó khác đang chạy, mẹ tôi biết, đa số là thỏ rừng hoặc các động vật nhỏ khác, nhưng nghe âm thanh đó lúc chạy lúc dừng thì luôn có cảm giác như người nào đang ngồi xổm rình bên trong.

Đến cả tiếng dế trong cỏ kêu, tai mẹ tôi cũng nghe giống như tiếng người cười bên tai.

Lúc đó mẹ tôi không dám dừng chân, chỉ rảo bước nhanh hơn. Nhưng bước chân càng nhanh thì mẹ tôi càng cảm thấy phía sau có tiếng bước chân đi theo. Bà đi nhanh thì bước chân kia cũng nhanh, bà đi chậm thì bước chân kia cũng chậm. Nhưng mẹ tôi không dám quay đầu lại, bà chỉ cầu nguyện trong lòng, trong đầu không ngừng tưởng tượng vớ vẩn.

Chính vào lúc này, trong đầu mẹ tôi không biết tại sao lại nghĩ đến cái kiệu hoa đỏ trong lời đồn: Một cái kiệu hoa đỏ xuất hiện giữa đêm, vào lúc cô gái một mình đi trên đường.

Mẹ tôi càng nghĩ càng sợ. Lúc này, trước mặt bà bỗng có thứ gì đó vụt qua. Mẹ tôi bị dọa, ngã sấp một cái trên đất. Đợi khi bà bò dậy được mới phát hiện đó là một con mèo đen, trên miệng còn ngậm một con chuột lớn.

Hóa ra là mèo hoang bắt chuột, đúng là tự dọa mình.

Mẹ tôi sau khi đứng dậy, bắt hai con gà đeo phía sau lưng bị rơi ra bỏ lại vào cái gùi phía sau. Mẹ tôi nhân cơ hội này liếc về phía sau một cái, con đường trống không, ánh trăng sáng rõ, chẳng có gì cả, bà khẽ thở hắt ra một hơi.

Nhưng lúc mẹ tôi đeo lại cái gùi xong, ngoảnh đầu lại chuẩn bị đi tiếp thì phát hiện, ở ngã tư trước mặt có một cái kiệu hoa.

Cái kiệu hoa đó xuất hiện lúc nào, mẹ tôi căn bản không hề chú ý tới. Vốn dĩ bà sau khi bị con mèo hoang dọa một trận đã tin mình chỉ là thần hồn nát thần tính, nhưng sự xuất hiện của cái kiệu hoa đỏ này lại làm mẹ tôi lo lắng trở lại.

3.

Theo lời mẹ tôi nói, lúc đó là ba bốn giờ sáng, tuy là có ánh trăng, nhưng ở giữa đồng không, bốn bề là lúa với cao lương, xung quanh đến một người cũng chẳng có, mẹ tôi bị dọa cho suýt ngất.

Chính miệng bà nói với tôi, lúc đó chân bà đã mềm nhũn, muốn chạy nhưng không thể nhấc chân lên nổi. Giữa đồng không, mẹ tôi đứng chôn chân một lúc lâu, cuối cùng cũng lấy được tính thần, quay đầu chạy ngược trở lại.

Đó quả thực là chạy bán mạng, chạy không cần biết gì hết, bên tai vù vù tiếng gió, đến cả cái gùi sau lưng cũng không cảm nhận được nữa.

Mẹ tôi không biết chạy bao lâu, đến khi chạy mệt đến không chịu nổi nữa mới dừng lại.

Có chạy cũng không nổi, chân đã không nhấc lên được nữa rồi. Sáng sớm đầu thu lạnh lẽo, nhưng chạy một hồi, khắp người bà đã ướt đẫm mồ hôi.

Mẹ tôi khụy gối quỳ trên đất, há miệng thở từng hơi nặng nhọc, một lúc lâu sau rón rén ngoảnh đầu nhìn lại, cái kiệu hoa đỏ kia không thấy nữa.

Tuy là không thấy nó đâu nữa nhưng con gà trong cái gùi sau lưng mẹ tôi cũng không còn luôn. Gà bị rơi ra lúc nào bà cũng không biết. Thời đó, hai con gà tuy chẳng đáng bao nhiêu tiền nhưng cũng được hơn mười đồng. Đây là tiền học của cậu, nếu mất rồi thì thể nào mẹ tôi cũng ăn đòn. Hơn nữa bà ngoại tôi đánh rất dữ, ăn vài cái bạt tai là còn nhẹ. Mẹ tôi bảo, chân dì hai tôi là bị bà ngoại tôi đánh gãy. Sau khi đánh gãy chân dì hai, bà ngoại còn không cho chữa, sau đó thành tật luôn. Bởi vậy dì hai tôi rất hận bà ngoại, sau khi lấy chồng là không về nhà nữa.

Hai con gà này nếu không tìm về, mẹ tôi chắc chắn không tránh nổi một trận thừa sống thiếu chết. Nhưng mà nghĩ đến cái kiệu hoa đỏ kia mẹ tôi lại sợ. Giữa kiệu hoa và bà ngoại, mẹ tôi cân nhắc hồi lâu, cuối cùng quyết định quay lại tìm gà.

Đường quay lại tìm gà rất gian khổ, mẹ tôi một mặt sợ cái kiệu hoa kia, một mặt sợ trong ruộng lúa hai bên nhảy ra thứ gì đó. Nhưng nghĩ tới trận đòn, mẹ tôi không dám lùi bước, chỉ có thể kiên cường đi tiếp.

May thay trên đường đi không nhìn thấy cái kiệu hoa kia. Đồng thời, hai con gà mái vì chân bị cột lại bằng vải nên cũng không chạy được, đang nằm dưới mương nước bên đường.

Nhìn thấy gà mẹ tôi vui mừng vội nhảy xuống mương, nhặt hai con gà bỏ vào gùi rồi leo lên.

Lúc leo lên, không ngờ thấy xa xa ngã tư phía trước, chiếc kiệu hoa đó lại xuất hiện. Mẹ tôi kinh hoảng. Bà biết rất rõ, lúc nãy bà chạy là chạy về phía nhà mình. Đi về nhà cần quẹo hai lần, mà bà đã quẹo đúng hai lần rồi. Bây giờ, chỗ mẹ tôi quay lại tìm thấy gà là ở gần cái quẹo đầu tiên. Mẹ tôi nhớ rất rõ, cái kiệu hoa đỏ này đúng ra phải ở ngã tư trước đó nữa, sao lại có thể đến chỗ này được.

Niềm vui tìm thấy gà nhanh chóng bị nỗi hoảng sợ thay thế, thật không biết làm gì nữa. Nhưng không làm gì cũng không được, phải chạy, mẹ tôi lại quay đầu, chạy tiếp.

Lần này không thể chạy nhanh được như lần đầu nữa, vì thực sự đã mệt quá rồi. Sáng sớm dậy chưa ăn uống gì, bụng trống rỗng, lúc nãy lại chạy rất lâu, làm gì còn sức nữa.

Chạy một lát, mẹ tôi liền ngoảng đầu nhìn thử, cái kiệu kia vẫn đứng ở chỗ đó, không động đậy gì. Mắt nhìn thấy mình càng chạy càng xa cái kiệu, mẹ tôi thở dốc một hơi, bước chân từ từ chậm lại.

Chạy qua chỗ rẽ rồi, không thấy cái kiệu hoa đâu, mẹ tôi mới dừng chân lại.

Việc đầu tiên sau khi dừng chân là bà nhìn hai con gà đeo phía sau còn hay không. May là hai con gà còn nguyên ở đó, mẹ tôi mới yên tâm phần nào.

Nhưng mà bây giờ đi cho kịp giờ họp chợ là việc không thể rồi, chỉ có thể đi về nhà thôi. Mẹ tôi rất sợ ăn đòn, nhưng lúc này cho dù có phải ăn đòn cũng chịu thôi. Mẹ nói, nếu bà ngoại muốn đánh, mẹ tôi sẽ nói sự thật, bà ngoại không tin thì thôi, dù sao mẹ cũng không đi tiếp nữa.

Nhưng mẹ tôi không ngờ, khi mẹ tôi sắp về tới đầu thôn thì cái kiệu hoa lại xuất hiện trước mặt. Lần này, mẹ tôi thực sự tuyệt vọng rồi. Bà không biết rốt cục xảy ra chuyện gì, bảo bà đi qua cái kiệu đó, bà quả thực không đủ dũng khí. Cho nên việc duy nhất bà có thể làm là, quay đầu chạy tiếp. Có điều lần này, bà đã không còn sức mà chạy nữa rồi.

Mẹ tôi không ngoái đầu lại nữa, chỉ cắm đầu chạy, mà cũng không phải là chạy, là sấp ngửa đi tới, lần này vì vội vàng mà ngã sấp một cái rất đau.

Mẹ tôi bảo, lúc đó đã muốn hét cứu mạng rồi, nhưng sáng sớm, giữa đồng không mông quạnh, người đâu ra mà cứu bà.

Ngã xong bò dậy, lại tiếp tục đi, nhưng lần này mẹ tôi không đi đường cũ nữa mà muốn đi đường vòng về nhà. Con đường này đi qua một khu rừng nhỏ, khu rừng này có một cái nghĩa địa, bình thường bà đều không đi qua, vì người trong thôn đều nói, khu rừng nhỏ này không được “sạch sẽ”. Lần này bà không lo được nhiều thế nữa, chỉ biết đi vào đó.

Gần tới khu rừng, mẹ tôi nghĩ bụng, có khi nào cái kiệu hoa đỏ đó lại xuất hiện trong rừng không nhỉ? Ai ngờ nghĩ gì thấy đó, khi bà đi đến giữa rừng, cái kiệu hoa thật sự lại xuất hiện.

Mà lúc này, tấm rèn che cửa kiệu vén lên, bên trong có môt người mặc váy cưới màu đỏ, trên đầu còn phủ khăn che mặt đỏ tươi.

Nhìn thấy cảnh này, mẹ tôi cuối cùng không nhịn được nữa, bán mạng chạy chạy chạy, vừa chạy vừa kêu gào cứu mạng. Theo lời bà nói, đó thật sự là chạy bán mạng, còn nhanh hơn lần đầu tiên gấp bội, đến nỗi giày rơi mất cũng mặc kệ không thèm lượm lại.

May là lần này, khi chạy ra bìa rừng tới đường lớn thì gặp một ông lão cũng đi chợ sớm. Nhìn thấy mẹ tôi vừa khóc vừa la hét, mặt mày thất kinh thì tưởng là gặp người xấu. Ông lão này lúc trẻ từng đi lính, chẳng sợ gì trên đời, nhìn thấy mẹ tôi như vậy thì kéo lại, hỏi thăm có chuyện gì.

Lúc này mẹ tôi vừa sợ vừa mệt, lại thêm chạy không ngừng không nghỉ, đã thở không ra hơi, cho nên nói không thành tiếng nữa. Nhìn thấy ông lão, bà dường như gặp ân nhân cứu mạng, òa lên khóc lớn, càng không thốt lên lời.

Điều này làm cho ông lão càng rối rít, an ủi mẹ tôi một hồi, bà mới từ từ lấy lại hồn vía, có điều vẫn không nói được đàng hoàng, chỉ chỉ chỉ về phía khu rừng. Ông lão trong lòng hơi giật mình, đẩy xe đạp cùng mẹ tôi đi về phía khu rừng.

Trong rừng, bọn họ tìm thấy giày mẹ tôi đánh rơi, nhưng ngoài ra thì chỉ có gió thu xào xạc, trong rừng một bóng người cũng chẳng thấy.

Mẹ tôi sau khi tìm thấy giày mới bình tĩnh trở lại, nói với ông lão rằng mình nhìn thấy kiệu hoa đỏ.

Ông lão vốn không tin quỷ thần, bởi vậy nên nghe lời mẹ tôi kể, chỉ bảo rằng bà nhìn nhầm rồi. Vậy nhưng ông vẫn nhìn vào trong rừng chửi một hồi, nói dọa con nít làm gì, có bản lĩnh thì ra đây mà dọa ông.

Chửi xong, ông lão chạy xe đạp, chở mẹ tôi lên thị trấn.

Lên chợ bán gà xong, mẹ tôi cầm tiền về nhà, kể lại mọi chuyện với bà ngoại tôi. Bà ngoại cũng không tin, nhưng khi ông lão kia đi chợ về, lại đến nhà bà ngoại kể lại chuyện ban sáng một lượt, bà ngoại tôi mới bán tính bán nghi.

4.

Câu chuyện của mẹ tôi không phải cứ đơn giản như vậy mà kết thúc.

Hôm đó trở về, mẹ tôi bắt đầu sốt, tuy bà ngoại tôi rất dữ, nhưng dù sao cũng là con gái mình, bà mang mẹ tôi đi bệnh viện tiêm cho hết sốt.

Buổi sáng sau khi tiêm về, mẹ tôi quả thực có bớt sốt hơn, nhưng vẫn không tỉnh hẳn, cứ mê mê mẩn mẩn. Đến chiều, lại sốt cao. Lại đi bệnh viện, bác sĩ nói mẹ tôi không có bệnh gì, chỉ sốt mà thôi.

Bác sĩ lại tiêm cho mẹ tôi một mũi, nhưng chỉ được đến nửa đêm lại hầm hập sốt tiếp. Bà ngoại tôi nghĩ ngợi, có lẽ nguyên nhân sốt không đơn giản, có lẽ là do đụng phải thứ gì rồi. Bà ngoại nghĩ đến chuyện cái kiệu hoa đỏ ban sáng, nửa đêm không ngủ được, cùng ông ngoại đưa mẹ tôi đến một nhà nọ chuyên xem những thứ này ở thôn bên cạnh.

Vừa gõ cửa, người nọ nhìn thấy tình trạng của mẹ tôi, lại nghe bà ngoại kể chuyện mẹ tôi tận mắt nhìn thấy kiệu hoa đỏ vội vàng nói: “Hỏng rồi, bị Diêm Vương nhìn trúng rồi.” Bảo bà tôi cởi đồ mẹ tôi ra, bắt đầu lấy viết lông viết chữ lên khắp người mẹ tôi, chằng chịt chi chít, đến ngón tay ngón chân cũng không chừa lại.

Viết xong, bà ta đốt quanh người mẹ tôi bảy đống lửa lớn. Theo lẽ thường, đốt lửa xung quanh như vậy mẹ tôi nhất định là cảm thấy rất nóng, thậm chí không chịu nổi mới đúng. Nhưng trên thực tế, mẹ tôi chỉ cảm thấy mơ mơ màng màng, cảm thấy khắp người lạnh lẽo, run lên từng chặp.

Tình hình này tiếp tục đến tận trưa, mẹ tôi mới bắt đầu tỉnh lại. Nhưng sau khi tỉnh lại, bà cảm thấy cơ thể rất yếu, muốn xoay người cũng không được.

Nhìn thấy mẹ tôi tỉnh dậy, người kia mới bớt lo, bảo bà ngoại đưa mẹ tôi về, chăm sóc cẩn thận.

Nhưng mẹ tôi bảo, lần đó không có đơn giản như vậy.

Mẹ tôi kể, lúc đầu về đến nhà đưa tiền cho bà ngoại thì vẫn bình thường, sau đó bắt đầu buồn ngủ. Lúc đầu cảm thấy mình mơ màng ngủ thiếp đi. Cũng không biết ngủ bao lâu, mẹ tôi chợt nghe có người gọi tên mình nên lật người ngồi dậy.

Sau khi tỉnh dậy, mẹ tôi nhìn xung quanh, chỉ thấy có mấy cô gái tuổi tác tương đương mình, trong đó còn có một cô gái là bạn lúc nhỏ của mẹ. Có điều cô bạn này học lớp 4 thì nghỉ học, sau đó trong một lần lũ lụt thì bị cuốn trôi, sau đó không bao giờ gặp lại nữa.

Lần này gặp lại cô ấy, mẹ tôi vô cùng vui mừng, liền đi tới chào hỏi, hỏi cô ấy mấy năm nay đi đâu, sống thế nào, nói mình rất nhớ cô ấy này nọ.

Cô bạn đó của mẹ tên Tiểu Hằng, năm tay mẹ tôi cười nói không ngớt, nói cô ấy cũng rất nhớ mẹ tôi.

Hai người vui mừng nói chuyện một thôi một hồi, bạn của Tiểu Hằng giục cô ấy, đừng có để trễ giờ.

Mẹ tôi nghe thấy bọn họ nói chuyện thì không hiểu gì. Tiểu Hằng kéo tay mẹ tôi, nói muốn giới thiệu đối tượng cho mẹ tôi, làm mẹ tôi xấu hổ muốn độn thổ. Mẹ tôi còn nhỏ, ở nhà ngoài làm ruộng ra thì làm việc nhà, hơn nữa vì nhà nghèo, ăn uống không đủ, mẹ tôi còn hơi nhỏ người. Vì vậy về chuyện tìm người yêu, mẹ tôi trước nay chưa hề nghĩ tới. Giờ bỗng nhiên Tiểu Hằng nhắc đến, bà sao có thể không xấu hổ cho được? Bởi vậy, mẹ tôi đỏ mặt từ chối ngay.

Tiểu Hằng không thèm để ý, dùng sức kéo tay mẹ tôi ra ngoài cửa. Mẹ tôi không chống lại được, chỉ có thể đi theo Tiểu Hằng.

Mẹ tôi đi theo Tiểu Hằng ra khỏi cổng nhà, đột nhiên phát hiện cảnh vật không giống lắm. Vẫn là con đường đó, vẫn là những thửa ruộng đó, vẫn là mấy cái cây đó nhưng có vẻ hơi khang khác. Nhưng cụ thể khác chỗ nào thì không thể nói được.

Khi đi đến đầu thôn, không ngờ có một chiếc xe đã ở đó chờ sẵn. Chiếc xe này cũng không thể nói rõ là xe gì, nó có màu xám xám, lại có cả tài xế, chỉ là người này sắc mặt trắng bệch, nhìn hơi đáng sợ.

Dưới sự hối thúc của Tiểu Hằng, mẹ tôi ngồi lên xe. Chỗ ngồi của chiếc xe này hơi cứng, khiến mông hơi ê ê. Mẹ tôi lên xe, Tiểu Hằng và những cô gái khác cũng lên xe, họ ngồi quanh mẹ tôi, sau đó vội vàng hối tài xế đi cho kịp giờ.

Tài xế khởi động xe, chạy nhanh như bay, nhưng lại không hề phát ra chút âm thanh nào.

Chiếc xe đó tuy chạy rất nhanh nhưng không hề có gió thổi vào. Cảm giác vô cùng kì lạ, theo lời mẹ tôi thì y như ngồi trong một cái lồng kính chạy như bay về phía trước.

Trong xe, các cô gái rỉ rả bàn luận với mẹ tôi, nói người kia đẹp trai thế nào có tiền thế nào, trong nhà nhiều đồ ăn ngon ra sao. Đẹp trai với có tiền thì mẹ tôi không để ý lắm, nhưng vừa nghe nói trong nhà có bao nhiêu đồ ăn ngon này nọ thì bà đã không thể trấn tĩnh được rồi.

Thời đó, một năm bốn mùa đều chỉ ăn ngũ cốc, thậm chí còn chẳng được ăn no, một miếng thịt cũng chẳng có mà ăn. Bởi vậy mẹ tôi luôn luôn cảm thấy đói. Vì nguyên nhân này, mẹ tôi vừa gầy vừa nhỏ, đến bây giờ điều kiện sống đã tốt lên rất nhiều mà bà vẫn không thể nào béo lên được.

Khi nghe nói nhà người ta có rất nhiều đồ ăn ngon, lại nghe kể lể những thứ chưa bao giờ được nếm thử đó, trong đầu mẹ tôi toàn là các loại cao lương mĩ vị.

Không chỉ trong đầu toàn hình ảnh đồ ăn, đến cả mùi vị cũng đã tưởng tượng đến rồi, bụng mẹ tôi bắt đầu kêu lên ùng ục.

Nghe tiếng sôi bụng của mẹ tôi, các cô gái xung quanh cười ầm cả lên, khiến bà vô cùng xấu hổ. Nhưng bọn họ an ủi mẹ tôi, nói bọn họ lúc đầu cũng như vậy.

Lúc đó mẹ tôi rất đơn thuần, trong lòng chả nghĩ ngợi gì nhiều, nếu không nghe câu nói đó của bọn họ mà nghĩ kỹ, có lẽ bà đã bị dọa cho sợ chết khiếp rồi.