WHO cảnh báo nguy cơ ngộ độc botulinum ở trẻ sơ sinh từ một loại sữa có bán ở Việt Nam

Sữa công thức ByHeart Whole Nutrition gây ngộ độc botulinum ở trẻ sơ sinh đã được cấp phép, bán trên một số nền tảng thương mại điện tử tại Việt Nam.

Chiều 20/11, Bộ Y tế cho biết, Văn phòng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam vừa phát đi cảnh báo về nguy cơ ngộ độc botulinum liên quan đến sữa công thức cho trẻ sơ sinh.

Theo đó, tính đến ngày 19/11, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ đã ghi nhận 31 ca nghi ngờ cũng như xác nhận ngộ độc botulinum ở trẻ sơ sinh, sau khi sử dụng sản phẩm sữa công thức ByHeart Whole Nutrition.

Sản phẩm sữa công thức ByHeart Whole Nutrition đã được cấp phép, bán trên một số nền tảng thương mại điện tử tại Việt Nam.

Bộ Y tế cho biết, ngộ độc botulinum là một căn bệnh ít gặp nhưng đặc biệt nghiêm trọng, có khả năng gây tử vong.

Các triệu chứng ở trẻ sơ sinh có thể bao gồm: nghẹn hoặc khó bú; táo bón; bú kém hoặc lực bú yếu; sụp mí mắt, giảm biểu cảm khuôn mặt; khóc yếu; không thể nâng đầu, cơ yếu hoặc mềm nhũn (đặc biệt là nửa người trên và tay, chân); khó với hoặc cầm nắm đồ vật.

Cơ quan chức năng khuyến cáo cha mẹ cùng người chăm sóc trẻ, nếu đã mua sản phẩm nêu trên, hãy dừng sử dụng ngay lập tức; cần lưu ý đưa trẻ tới cơ sở y tế gần nhất nếu trẻ có triệu chứng.

Bên cạnh đó, cần rửa sạch các vật dụng và bề mặt có tiếp xúc với sữa công thức bằng nước xà phòng nóng hoặc máy rửa bát.

Botulinum độc hại thế nào?

Tại Việt Nam, cũng đã có không ít các vụ ngộ độc botulinum có trong thực phẩm bảo quản không hợp vệ sinh.

Cụ thể vụ nhiễm độc Botulinum từ Pate chay đóng hộp (chùm ca bệnh khiến hơn 10 người ngộ độc ở Hà Nội và TP.HCM vào tháng 9/2020); Từ cá muối ủ chua (thực phẩm tự làm tại Quảng Nam tháng 3/2023 khiến 10 người bị ngộ độc); Từ chả lụa mua của người bán rong và mắm để lâu ngày (2 chùm ca bệnh liên tiếp tại TP.HCM vào tháng 5/2023 khiến 6 người ngộ độc).

Theo Cục An toàn thực phẩm, vi khuẩn Clostridium botulinum (C.botulinum) ở điều kiện thích hợp sẽ tạo thành độc tố và sinh 7 type độc tố A, B, C, D, E, F, G. Hay gây ngộ độc là type A và B, ít hơn là type E. Type A thường thấy ở Châu Mỹ, type B thường thấy ở Châu Âu và type E thường thấy ở Nhật bản.

Độc tố của Clostridium botulinum có độc lực mạnh hơn độc tố của tất cả các vi khuẩn khác. Nó chịu được men tiêu hoá và môi trường axit nhẹ của dạ dày, mất tác dụng bởi kiềm và nhiệt độ cao 1200 C/5 phút hoặc 800 C/10 phút hoặc đun sôi trong vài phút.

Vi khuẩn C.botulinum phổ biến trong môi trường nên có thể lây nhiễm qua các khâu sản xuất, vận chuyển, bảo quản và sử dụng thực phẩm. Đặc biệt là các lọai thực phẩm đóng hộp như: sữa bột, pho mát, xúc xích, lạp xưởng, thực phẩm lên men yếm khí.

Các thực phẩm đóng hộp công nghiệp thường sử dụng nitric để ức chế độc tố Botulinum Các thực phẩm đóng hộp được chế biến thô sơ rất dễ nhiễm khuẩn C. botulinum.

Cơ thể bị bệnh do ăn phải độc tố có trong thực phẩm và cả độc tố mới tiết ra đường tiêu hoá; các mô do vi khuẩn xâm nhập vào ở dạ dày, ruột, độc tố không bị acid của dịch vị tiêu huỷ; độc tố ngấm nhanh vào máu, phân tán ra toàn cơ thể vào các tế bào của các mô khác nhau.

Về độc tố Botulinum, TS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cũng cho biết, độc tố Botulinum là cực độc. Độc tố này chưa đến 0,1mg đã có thể gây tử vong, có thể coi là một trong các chất độc độc nhất hiện nay.

Theo TS Nguyên, nguồn nguyên nhân gây nhiễm độc Botulinum “cổ điển” là thịt hộp, tuy nhiên các vụ ngộ độc cho thấy tất cả các loại thực phẩm từ rau, củ, quả, thịt, hải sản,… khi được sản xuất để lẫn bào tử vi khuẩn, đóng gói kín không đảm bảo đủ điều kiện ngăn chặn vi khuẩn phát triển theo quy định (ví dụ độ chua, độ mặng như trên).

Đặc biệt sản xuất thủ công, tại gia đình, kinh doanh nhỏ lẻ, không được kiểm soát chặt chẽ về chất lượng.

Đọc thêm