Việc kiểm nghiệm mức độ an toàn của các loại vaccine covid-19 cũng như rất nhiều loại thuốc chữa bệnh khác đều dựa trên máu của một loài động vật biển, đó là con sam. Khác với con người, máu của sam biển có màu xanh do tế bào máu chứa protein hemocyanin mang nhân đồng, trong khi của chúng là hemoglobin nhân sắt nên máu có màu đỏ. Máu của sam có chứa một loại tế bào gọi là amebocytes, có vai trò chống lại các tác nhân gây bệnh như là bạch cầu trong máu con người. Tế bào amebocytes từ máu của loài sam Đại tây dương (hay còn gọi là sam Mỹ, Limulus polyphemus) được sử dụng để chế tạo Limulus amebocyte lysate, dành cho kiểm nghiệm được. Việc khai thác và sử dụng máu sam là một ngành có giá trị nhiều triệu USD. Được biết, giá của một lít máu sam có thể lên tới 15.000 USD. Chỉ tính trong năm 2019 đã có khoảng 640.000 con sam đã bị bắt để lấy máu. Sau khi lấy máu, phần lớn sam sẽ được thả lại nhưng theo một số ước tính tỉ lệ tử vong của chúng sẽ ở mức 3-30%. Áp lực khai thác thực sự đang đe dọa loài động vật được coi là hóa thạch sống này.
Cũng cần nói thêm rằng hiện có 4 loài sam còn tồn tại trên trái đất. Ngoài loài sam Đại tây dương nói trên, 3 loài sam còn lại phân bố ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam: Sam lớn (Tachypleus gigas), Sam đuôi tam giác (Tachypleus tridentatus) và sam nhỏ (hay còn gọi là so, Carcinoscorpius rotundicauda). Trong đó Sam đuôi tam giác được sử dụng phổ biến để làm thực phẩm còn so thì hay bị nhầm với sam. So có chứa độc tố Tetrodotoxins nên nhiều người đã bị trúng độc khi ăn chúng.
cre Tôi là rác – I am rubbish
